Fryslân ‘boppe’ op plaats drie
Leeuwarden
Fryslân is sinds dinsdag officieel een verborgen parel van Europa, te vaak over het hoofd gezien door reizigers. Dat mag wel veranderen, bedacht de redactie van Lonely Planet Magazine Nederland, en droeg Fryslân aan voor de jaarlijkse Europese ranglijst. Dat de provincie zó hoog zou eindigen, was ook voor de Nederlandse redactie een verrassing. De Friezen moeten alleen Emilia-Romagna in Italië en het Spaanse Cantabrië laten voorgaan. Ze eindigen vóór de Franse Provence, Dundee in Schotland en de Griekse Cycladen.
De ranglijst wordt opgesteld door reisjournalisten die in Europa speuren naar spannende bestemmingen die nog niet door het grote publiek zijn ontdekt. Trends en geplande evenementen spelen daarbij een rol. Een vermelding in deze top tien geldt in de reiswereld als een soort Oscarnominatie. Al was het maar omdat het de bezoekersstroom doet aanzwellen. Rotterdam merkte dat in 2015 (vijfde plaats), Texel in 2016 (negende).
Amsterdam
Speelde bij de notering in de ranglijst mee dat de Friese hoofdstad Leeuwarden dit jaar Culturele Hoofdstad van Europa is? Sara van Geloven: ‘Ja, het aantal evenementen is echt bijzonder. Voor Lonely Planet reden om de hele provincie eruit te lichten, inclusief de Friese Meren en het unieke Waddengebied, Unesco-werelderfgoed. En met als speciale tip de vier Friese Waddeneilanden. Zulke authentieke, mooie plekken – en toch staan ze totaal niet op de radar van internationale toeristen.’
Hoe onafhankelijk is de verkiezing? Kon Leeuwarden lobbyen of de uitslag beïnvloeden? ‘Nee, totaal niet. Leeuwarden kan hier zelf niks aan doen. Dit komt puur op vanuit de negen Lonely Planet-redacties wereldwijd. Daaruit bleek dat Fryslân ook elders geliefd is.’
Wat gaat er nu gebeuren? Komen er drommen toeristen? Van Geloven verwacht van wel. ‘Maar het is moeilijk daarover harde cijfers te geven, het is lastig te meten. Feit is dat dit de hoogste notering ooit is van een Nederlandse bestemming op deze lijst.’
Amsterdam blijft toch veruit favoriet, zozeer dat het toerisme de stad teveel lijkt te worden. Heeft dat probleem van gebrekkige spreiding van het massatoerisme meegespeeld?
‘Deels wel, in Europa is veel te doen over overlast door toerisme. En Amsterdam is vol. Wij willen mede daarom graag laten zien dat er nog zo veel andere prachtige plekken zijn, die een authentieke reiservaring bieden. Dat reizigers naar Amsterdam willen, is logisch, maar wij zeggen nu: ga in plaats daarvan eens naar Leeuwarden. Dat is net zo’n mooie stad, net zo compact, ook met grachten en herenhuizen, en je reis wordt misschien nog authentieker dan in het toeristische Amsterdam.’
Rotterdam
Het is de derde keer dat Nederland de lijst van de wereldwijd bekende reisgids haalt. Eind 2015 zette Lonely Planet de stad Rotterdam op de vijfde plek van beste steden voor 2016.
Het jaar daarop prees de organisatie Texel aan. Ongerepte witte stranden, stille naaldbossen, unieke natuur: ‘Ga erheen voordat de rest van Europa het doorkrijgt!’
En de extra toeristen kwamen, bij duizenden. Nu kampt Texel met personeelstekorten. Volgens uitzendbureau Randstad stonden in het eerste kwartaal van 2018 maar liefst 630 vacatures op het eiland open, vooral in de horeca.
Op Texel zelf zijn geen arbeidskrachten meer over, iedereen werkt al en bovendien vergrijst de bevolking. De extra werknemers moeten dus van ‘de overkant’ komen, en die zijn niet een-twee-drie te vinden.
Eén horecaondernemer overweegt nu serieus, er zelf eengezinswoningen te laten bouwen voor starters, om zo nieuwe arbeidskrachten aan Texel te binden. Een huis kopen op het eiland is namelijk relatief duur, en er zijn weinig huurwoningen. In de tussentijd springt hij zolang zelf bij in de bediening. De woningcorporatie in Den Burg bouwt twintig containerwoningen. <