Wat noem je 'uitzinnig'?
‘Uitzinnig’ waren ze, de stralende Oranjevrouwen, om een onverwachte bronzen medaille. Mooie plak, dat zeker. Maar dat woord in een krantenkop is toch ook een gevalletje woordinflatie.
Bij ‘uitzinnig’ denk ik eerder aan de Syriërs, in Oost-Ghouta, neerzittend bij verwrongen betonijzer, waar eerst hun huis stond.
Ja, ik genoot ook van de Spelen. Maar deze week kreeg de ‘uitzinnige’ medaillevreugde wel iets onverteerbaars. Waarom? Omdat de werkelijkheden in deze wereld zo totaal gescheiden zijn. Kon dan niet één sporter zijn of haar medaille opdragen aan de vijftig kinderen, door Assad afgeslacht? Nee, blijkbaar. De bubbel is te sterk. Het doet voor mij afbreuk aan de olympische gedachte. Het NOS Journaal knipt en plakt de vloekende werkelijkheden, botsende gelijktijdige gebeurtenissen, tot bizarre collages, van hoogte- en dieptepunten van menselijk gedrag. In één wereld, één week. Eén veertigdagentijd. Het is geen verwijt hoor, zo werkt het Journaal gewoon. Maar ik wil niet afstompen. Ging het zo ook in 1940-1945? Het raadsel van de gelijktijdigheid, de grondige dubbelzinnigheid, is al oud.
Soms raken de werkelijkheden elkaar. Dan voel je even de tocht van wat er écht gebeurt. Vorige week hoorde ik uit betrouwbare bron dat wifi in vluchtelingenkampen in Zuid-Europa vaak indirect wordt gerund door de CIA. Dit gaf me wel een veilig gevoel. Zo proberen ze de terroristen eruit te vissen, via hun telefoon- en mailverkeer.
In mei 2017 sprak ik, in een nachttrein onderweg in Midden-Europa, een huurling. Eeuwen vochten huurlingen de oorlogen uit. En nu weer. De medepassagier, een jonge Chinese Brit, was per trein onderweg van Londen naar huis, naar China. Vechtsporter en beroepssoldaat. Verhuurt zichzelf aan militaire beveiligingsbedrijven. Hij mocht voor Rusland zijn hals wagen in Syrië. Voor 30.000 dollar. Zijn antwoord was: nee. ‘Dat is echt belachelijk weinig geld, voor een heel groot risico om terug te keren in een bodybag.’
Deze week dacht ik aan die treinreiziger, bij het nieuws dat er mogelijk tweehonderd Russen en huurlingen zijn omgekomen in Syrië. Hij maakte de goede keus.
