Emile Roemer was niet overtuigend als SP-leider
Den Haag
Precies een jaar geleden was Emile Roemer ‘woest’. Enkele collega’s uit de SP-fractie hadden in het AD anoniem hun gal gespuwd over de SP-leider. ‘Roemer kan geen fractie leiden, laat staan heel Nederland’, vonden die geheim gebleven Kamerleden.
Met wat praatsessies werd de crisis bezworen en het vertrouwen in het leiderschap van Roemer herbevestigd. Nu, een jaar later, staan dertien Kamerleden op het podium van café Dudok om hun chef uit te zwaaien. Roemer zelf loopt rond met de breedst mogelijke glimlach op zijn gezicht. Het is alsof een last van hem is afgevallen.
In zijn afscheidsspeech geeft hij zichzelf een goed rapportcijfer. Nogal soepeltjes springt de oud-onderwijzer uit Boxmeer met verkiezingsuitslagen om. Hij zegt dat de verkiezingen voor de Tweede Kamer van 2010, 2012 en 2017 een ‘stabiel beeld’ van de SP als ‘grote partij’ laten zien. Het is maar hoe je het bekijkt. Toen Roemer in 2010 het partijleiderschap overnam van Agnes Kant stond de partij er in de peilingen belabberd voor, met zo’n acht, negen zetels. De fractie telde op dat moment maar liefst 25 Kamerleden. Dat was nog de vrucht van het werk van Jan Marijnissen.
glimlachend ten onder
Roemer kwam bij de verkiezingen vervolgens uit op 15 zetels. Twee jaar later was de nieuwe partijleider goed ingewerkt voor de verkiezingen, in de peilingen was hij al bijna premier. Het werd een deceptie. In de tv-debatten, op weg naar de verkiezingen, bleek Roemer niet bestand tegen het verbale geweld van zijn concurrenten. Vriendelijk glimlachend ging hij ten onder in die debatten en haalde, opnieuw, 15 zetels binnen. Ook in grote debatten in de Tweede Kamer daarna, wist Roemer niet te schitteren. Hij had feiten en cijfers vaak niet paraat. Met vooraf ingestudeerde oneliners en grappen ging hij het debat in, maar echt overtuigen deed hij niet. Daardoor groeide de kritiek in eigen gelederen. Bij de verkiezingen van 15 maart dit jaar leverde de fractie van Roemer een zetel in. Terwijl de PvdA implodeerde en van 38 naar 9 zetels ging, profiteerde de SP daar helemaal niet van. Op dat moment trok Roemer niet de conclusie die hij woensdag wel trok.
Zijn uitgestelde afscheid kan voor hemzelf wellicht de pijn wat verzachten. Roemer doet het voorkomen dat zijn partij toe is aan een nieuwe generatie, en dat hij niet een leider wil zijn die te laat vertrekt. Daarom draagt hij het stokje over aan de nieuwe garde. Maar hoe nieuw is die nieuwe club? Het is toch wel opmerkelijk dat uitgerekend iemand met de achternaam Marijnissen de fakkel van de SP gaat dragen. Lilian Marijnissen komt wat het parlementair handwerk betreft net kijken.
De dochter van oud-partijleider Jan Marijnissen krijgt volop steun van het partijbestuur dat onder aanvoering van Ron Meyer meer en meer nadruk legt op actievoeren. Onder Meyers bewind is het onlangs enkele afdelingen, met raadsleden en wethouders, verboden mee te doen aan de raadsverkiezingen. De reden daarvoor is dat ze in de ogen van het partijbestuur te weinig actievoeren op straat. Lilian Marijnissen heeft een verleden als actievoerend vakbondsbestuurder. Zij wil dat de SP de partij blijft die op straat en in de buurt te vinden is, die bij mensen aanbelt om te horen hoe de vlag erbij hangt.
tegenstelling
Met die nadruk op actie is de kans reëel dat de sluimerende tegenstelling in de gelederen verder groeit. De actievoerders staan dan tegenover de meer bestuurlijk ingestelde partijgenoten. Die laatsten vinden dat het na een kleine veertig jaar tijd wordt dat de SP eens meedoet aan de regering. Met een ban op de VVD hield Roemer – of eigenlijk Meyer – die deur echter welbewust dicht.
