De wet stelt dat de bestuurder van een auto of motorfiets over de nodige kennis en vaardigheden moet beschikken, én lichamelijk geschikt moet zijn. Wie geneeskundig ‘niet in orde’ is mag dus niet rijden. Ziektes als diabetes, epilepsie en dementie, een prothese, een hersenletsel, hartinfarct of verlamming kunnen de rijvaardigheden immers aantasten.

“Als de medische toestand van een bestuurder verandert, verliest zijn/haar rijbewijs zijn geldigheid. Om opnieuw een geldig rijbewijs te verkrijgen moet de gemeente een rijgeschiktheidsattest afleveren”, zegt Vera Jans. “Artsen kunnen dat uitschrijven, bijvoorbeeld voor patiënten met een pacemaker of nierdialyse. Wanneer de bestuurder een aandoening heeft die wel een invloed heeft op zijn/haar functionele vaardigheden om veilig een motorvoertuig te besturen, moet hij zich wenden tot het Centrum voor Aanpassing aan het Rijden van gehandicapte Automobilisten (CARA). Dat kan dan het rijgeschiktheidsattest afgeven.”

Weinig weigeringen

Bij het CARA wordt het zicht van de testpersoon onderzocht, wordt de kracht in benen en handen gemeten, en wordt de beweeglijkheid van de ledematen nagegaan. Vervolgens moet de bestuurder met een wagen rijden.

Jans: “De aanpassingsdeskundige geeft aan hoe er gereden moet worden, maar het is geen rijexamen. Als die bepaalde moeilijkheden vaststelt, wordt besproken hoe die het best kunnen worden opgelost, bijvoorbeeld door een kleine aanpassing van de wagen. Dan kan er een aangepast rijbewijs worden afgeleverd. Daar kunnen voorwaarden aan worden gekoppeld. Zo wordt het rijbewijs bijvoorbeeld beperkt in de tijd of mag de bestuurder niet in het donker rijden.”

In de periode 2014-2017 heeft het CARA al 18.204 bestuurders getest. De belangrijkste resultaten:

• 8.261 bestuurders (45,3%) kregen een rijgeschiktheidsattest van bepaalde duur.
• 3.064 bestuurders (16,8%) kregen een rijgeschiktheidsattest van onbepaalde duur.
• 4.764 bestuurders (26,2%) moesten hun wagen laten aanpassen. De meest voorkomende aanpassingen zijn de aankoop van een wagen met een automatische versnellingsbak, de verplaatsing van rem- en gaspedaal naar het stuur (manuele bediening) en het stuur voorzien van een bol om makkelijker met de auto te manoeuvreren. Ook de installatie van spraakgestuurde technologie komt regelmatig voor.
• 1.239 bestuurders (6,6%) werden ongeschikt verklaard om nog langer een wagen te besturen.

Overtredingen

Alle evaluaties bij en door het CARA zijn gratis. De kosten van eventuele bijkomende onderzoeken bij de huisarts of specialisten en de rijlessen betaalt de bestuurder zelf, al dan niet met tussenkomst van het Vlaams Agentschap voor personen met een Handicap.

Wie blijft rijden met een niet aangepast rijbewijs, overtreedt de wet en zal bij betrapping worden gesanctioneerd als een bestuurder zonder geldig rijbewijs.