Britse premier Theresa May stapt op in tranen
In tranen heeft Theresa May haar vertrek vrijdagochtend aangekondigd. Op 7 juni, na het staatsbezoek van Donald Trump, zal ze bij de koningin haar ontslag indienen. Daarna blijft ze als waarnemend premier aan totdat de Conservatieve Partij een opvolger heeft gevonden. Ze hielp haar opvolger eraan herinneren dat compromis ‘geen vies woord’ is bij het uitvoeren van Brexit.
Met overslaande stem verklaarde ze op het einde van haar tien minuten durende afscheidstoespraak dat ‘het dienen van dit prachtige land de eer van haar leven was’. Ze zei dat ze de tweede vrouwelijke premier was, ‘maar zeker niet de laatste’. Daarvoor had ze haar verdiensten opgesomd: hoge werkgelegenheid, investeringen in de zorg en meer aandacht voor het milieu, in het bijzonder het verminderen van plastic wegwerpafval.
Maar die successen staan in de schaduw van haar onvermogen om Brexit te volbrengen. ‘Ik had alles geprobeerd, ik heb gevochten,’ verklaarde ze, ‘maar er was geen consensus te vinden in het parlement.’ Ze refereerde naar een advies dat ze tijdens een braderie had gekregen van een man die met de Kindertransporten uit het door de Nazi's bezette vasteland naar Engeland was gekomen: ‘Het leven valt en staat met het sluiten van compromissen.’
Deze woorden waren gericht aan haar potentiele opvolgers, die komende weken gaan strijden om de vacature. Minister van Buitenlandse Zaken Jeremy Hunt kondigde aan interesse te hebben.
Deze kandidaten waren vol lof over May's afscheid. ‘Een waardig afscheid,’ twitterde Boris Johnson, ‘dank voor je stoïcijnse manier waarop je het land en de partij hebt gediend. Het is nu tijd om samen te komen.’ Andrea Leadsom, die woensdagavond aftrad en daarmee de druk op May verhoogde, noemde het ‘een illustratie van haar totale devotie jegens haar land en plichtsbesef. Ze haar haar ultieme best gedaan.’
Twitter bericht wordt geladen...
Maar dat compromis zoeken is moeilijk. Sterker, haar toenadering tot Labour was de precies de oorzaak van haar val. Haar partijgenoten reageerden woedend toen ze de deur naar een referendum over haar Brexit-akkoord op een kier zette. De opkomst van Nigel Farage's Brexit Partij zal een opvolger juist nopen tot een harde lijn jegens Brussel. Overleggen met het Labour van de socialist Jeremy Corbyn ziet er voorlopig niet meer in.
Haar premierschap is een lijdensweg geweest. Bewondering riep ze op met haar vasthoudendheid, maar ze miste de communicatieve vaardigheden en politiek gevoel om de Brexitmissie tot een goed einde te brengen. Voor May is het een persoonlijke tragedie omdat ze al van jongs af aan droomde van het premierschap. Volgens politieke beschouwer Anthony Seldon was May ‘de ongelukkigste premier van de afgelopen honderd jaar'.
‘Kamikazepremier’ May miste zelfs het zwaard waarin ze probeerde te vallen
Theresa May biedt op 7 juni haar ontslag aan aan de koningin. Onvermoeibaar bouwde ze aan het grootste Britse politieke project van na de Tweede Wereldoorlog. Haar gebrek aan politiek inzicht brak Theresa May op. Juist in een tijd waarin de Britten snakten naar een inspirerende leider, kregen ze een robot.