Theo Francken: "Geen verkrachters of moordenaars bij vrijgelaten criminelen zonder papieren"

De staatssecretaris voor Asiel en Migratie kwam zo veel in de aandacht de afgelopen week dat er in de Kamercommissie niet voor alle vragen plaats was. Over de criminelen zonder papieren die hij heeft vrijgelaten, was Francken kort. "Van de 32 met een strafblad zijn er 12 of 13 die in totaal een gevangenisstraf van minstens 3 jaar hebben uitgezeten", zegt Francken. "Dat zijn dus zwaardere gevallen, maar wees gerust: geen moordenaars of verkrachters." Het gaat vooral over veroordelingen voor drugsfeiten, diefstallen, of een combinatie van de twee. "Die mensen hebben hun straf uitgezeten en waren niet repatrieerbaar", voegde Francken eraan toe. 

De sp.a-fractie trekt dat in twijfel. Van de 600 mensen zonder papieren in gesloten centra, wordt naar schatting 80 procent succesvol het land uitgezet. Blijven er dus, gemiddeld, 120 over die niet repatrieerbaar zijn. Maar om plaats te ruimen voor transitmigranten liet de administratie van Francken vorige week 202 mensen zonder papieren vrij. Bij die groep zaten gemiddeld dus 80 mensen die wél repatrieerbaar waren. 

Volgens de Dienst Vreemdelingenzaken ligt het slaagpercentage bij repatriëringen op dit moment niet op 80, maar eerder rond de 72 procent. Maar ook dan kom je op een 30-tal die eigenlijk repatrieerbaar zouden zijn.

Kermismolentjes

Monica De Coninck (sp.a) noemde het beleid van Francken daarom "een kermis met draaimolentjes", verwijzend naar de illegale criminelen die ingeruild waren voor transitmigranten, maar ook naar de gezinnen met kinderen in de woonunits van gesloten centrum 127bis.

Want intussen is het tweede gezin dat daar verbleef overgebracht naar een open terugkeerwoning. Om een gezin langer dan 14 dagen vast te houden, is er namelijk een positief verslag nodig over de psychologische toestand van de kinderen. En dat was alvast voor een van de kinderen van het gezin uit Azerbeidzjan niet het geval.

"Dit toont dat we geval per geval kijken wat het beste is voor het kind en het gezin, en dat ik zo'n verslag niet zomaar naast me neerleg", zei Francken in de commissie.

Dat gezin had bovendien een nieuwe procedure opgestart die hun terugkeer zou opschorten. Ook het eerste gezin, uit Servië, kwam met zo'n procedure vrij, maar werd enkele dagen geleden opnieuw opgesloten omdat het weer was weggelopen uit de open terugkeerwoning.

Ondertussen is ook een derde gezin opgesloten in de familie-units, een moeder met twee kinderen uit Armenië. 

CD&V-steun

Bij de opening van de wooneenheden voor gezinnen in 127bis, in augustus, was de Dienst Vreemdelingenzaken 19 gezinnen op het spoor. Maar alvorens ze opgesloten kunnen worden, moeten er ook al reisdocumenten zijn geregeld. Anders is het nog moeilijker om de terugkeer te regelen binnen de maximumtermijn. Met voorlopig 0 op 2 gezinnen uit het land gezet, blijkt dat sowieso al erg moeilijk, onder meer door de procedures van hun advocaten. 

Francken zei dat de middenveldorganisaties "de maatschappelijke verantwoordelijkheid hebben" om tegen de betrokken gezinnen te zeggen dat verder procederen geen zin heeft. "Ze mogen zoveel procedures starten als ze willen, we zullen die telkens winnen."

In de commissie kreeg Francken enkel weerwerk van de oppositie. CD&V'er Nahima Lanjri steunde expliciet de opsluiting in de woonunits, tenminste "bij hoge uitzondering voor gezinnen die alle pogingen hebben geweigerd", zoals de wet van 2011 ook zegt.  Lanjri besprak ook de andere momenten in onze recente geschiedenis waarop België gezinnen opsloot. "In 2007 hebben we 188 gezinnen opgesloten, goed voor 398 kinderen", zei Lanjri. "We horen dat misschien niet graag, maar zo is het".  Francken knikte enthousiast. "Zeer juist. Ik ben zeer blij met de tussenkomst van mevrouw Lanjri."