Direct naar artikelinhoud
nieuwsShutdown VS

Trump probeert impasse over ‘shutdown’ te doorbreken, maar Democraten wijzen voorstel af

De Amerikaanse president Donald Trump heeft zaterdag met een korte toespraak vanuit het Witte Huis geprobeerd de impasse over de ‘shutdown’ te doorbreken. Trump deed een aantal concessies in het immigratiedossier, maar de Democraten vonden die onvoldoende.

Donald Trump tijdens zijn toespraak in het Witte Huis.Beeld AFP

Dus blijft de overheid deels gesloten: zolang Trump en de Democraten in het Congres het niet eens kunnen worden over een begroting voor de komende maanden, is er geen geld voor sommige overheidsuitgaven. Komende week krijgen honderdduizenden ambtenaren opnieuw geen salaris uitbetaald. De rijen voor de voedselbanken in Washington zullen groeien.

Het effect van de toespraak zaterdag is wel dat Trump en de Republikeinen nu kunnen laten zien dat ze bewegen, terwijl de Democraten vasthouden aan de positie die ze in december hebben ingenomen. Hoe minimaal de toenadering van de Republikeinen ook is, het is een toenadering. Daarmee hebben de Republikeinen in elk geval hun eigen morele gelijk versterkt.

Ze hopen dat ook de publieke opinie over de shutdown iets meer in hun voordeel zal veranderen. Tot dusver kregen Trump en de Republikeinen vaker de schuld van de patstelling dan de Democraten.

Proeve van bekwaamheid

De impasse gaat over de Muur die Trump wil bouwen langs de grens met Mexico, de verkiezingsbelofte die in de eerste plaats een leus was, maar door veel aanhangers letterlijk is genomen. Dus moet er nu iets worden gemetseld, gelast of gestort. Daarmee is de Muur een proeve van bekwaamheid geworden voor zowel Trump als de Democraten: Trump móet iets bouwen dat hij Muur kan noemen, de Democraten móeten voorkomen dat hij iets bouwt dat hij een Muur kan noemen (ook al waren de Democraten jarenlang voor de bouw van een grensbarrière).

Trump hield daarom zaterdag vast aan de 5,7 miljard dollar die hij al weken eist om de bestaande grensbarrière te versterken en te verlengen. Maar om de Democraten te lijmen voegde hij daar wat elementen aan toe. Hij beloofde drie extra jaren gedoogbeleid (DACA geheten) voor de zogeheten Dreamers, immigranten die als kind (illegaal) met hun ouders de grens over zijn gekomen maar inmiddels zijn vergroeid met de Amerikaanse samenleving. En hij beloofde dat zo’n 300 duizend immigranten die wegens noodsituaties in de VS zijn ondergebracht (met een Temporary Protected Status), ook drie jaar langer mogen blijven.

Dat zijn geen genereuze cadeautjes. Trump heeft deze programma’s de afgelopen twee jaar geschrapt, en biedt nu dus aan dat schrappen uit te stellen. Omdat de besluiten al bij de rechter werden aangevochten en dus sowieso een lange juridische weg te gaan hadden, maakt Trumps aanbod niet zo heel veel uit.

Concessie

Aan de andere kant is het wel degelijk een concessie, als je afgaat op de reacties van zijn fanatieke harde kern. ‘Trump stelt amnestie voor’, twitterde de invloedrijke rechtse radioprater Ann Coulter. ‘We hebben voor Trump gestemd en krijgen Jeb!’, schreef ze, verwijzend naar de weggehoonde presidentskandidaat Jeb Bush.

In december haalde Trump bakzeil nadat hij van Coulter felle kritiek had gekregen omdat hij had ingestemd met een begrotingsvoorstel waarin maar 1,6 miljard dollar was vrijgemaakt voor extra grensbewaking, en niet voor een duidelijke Muur. Dat was toen de directe aanleiding voor de shutdown – zonder de kritiek waren Trump en het Congres het gewoon eens geweest.

Maar ja, Trump werd er door Coulter en consorten op gewezen dat hij niet om zijn eigen verkiezingsleus heen kon.

De vraag is wat er nu gaat gebeuren. Allereerst meer beweging. Mitch McConnell, de Republikeinse voorzitter van de Senaat en Trumps belangrijkste politieke steunpilaar, zal het presidentiële plan ter stemming brengen. Dit terwijl McConnell al weken weigert om Democratische plannen om de overheid te openen op de agenda te zetten.

Dat betekent dat de Democraten straks heel zichtbaar weigeren de overheid te heropenen, een beeld dat de Republikeinen hebben kunnen voorkomen dankzij de opzettelijk passieve houding van McConnell.

Tja, dat kun je politieke winst noemen, voor Trump.

Maar verder? Als het voorstel van Trump niet de vereiste zestig stemmen haalt, dan eindigt deze beweging bij de prullenbak. Pat. Op naar de volgende zet.

Lees hier hoe de Amerikanen de prijs betalen van de ‘shutdown’.