Broer van ‘De Reus’: “Hij dronk zich dood. Uit wroeging, denk ik”

Er werden zelfs geen doodsprentjes gedrukt. Zo alleen was Christiaan B. toen hij stierf. Hij zag niemand en sprak met niemand. Alleen zijn broer kwam nog om de paar dagen langs. “Ik bracht boodschappen mee en ik kookte voor hem”, zegt die. “Hij kwam zijn zetel niet meer uit. Op het einde woog hij nog 48 kilo. Hij had altijd veel pinten gedronken, maar na zijn pensioen werd het porto, en uiteindelijk wodka. Hij heeft zich doodgedronken. Uit wroeging, geloof ik.”

Het was nooit een geheim geweest dat Christiaan B. zwaar dronk. Toen hij op het einde van zijn loopbaan op de markten van Aalst moest toezien op de goede gang van zaken, kon iedereen zien dat hij zelden nog nuchter was. Zijn buren hadden hem meer dan eens moeten oprapen van de stoep. En ze klaagden dat Chris – iedereen noemde hem Chris – niets deed aan het onkruid dat zo hoog stond in zijn tuin. Een paar maanden voor zijn dood had zijn broer de tuin eindelijk gefatsoeneerd. Hij plantte bloemen, Chris stond erop te kijken.

Niet dat Chris overhoop lag met de buurt. Integendeel, als er een pakje kwam voor de buren, nam hij dat in ontvangst. Als hij een ei nodig had, kreeg hij dat. De bonenstaak met de hoornen bril en het warrige haar zei vriendelijk gedag, hij rolde zijn sigaret en zweeg. Tot hij gevonden werd op 14 mei 2015. Dood, met zijn huis vol lege flessen.

Knoken-en-vel

Het was het einde van een lange weg naar beneden van een man die vroeg in zijn leven zijn hoogtepunt had gekend. Bij de Groep Diane, de elite-eenheid van de rijkswacht. Die was in 1972 opgericht, en in die beginperiode zochten ze naar rekruten met poten aan hun lijf. Lefgozers. Chris B., geboren in 1954, zoon van een officier van de landmacht en nogal militaristisch ingesteld, was naar de rijkswachtschool geweest. Hem kozen ze uit voor die eerste lichting, vijftien man sterk. En hij was in de speciale eenheid meer dan in zijn element.

Hij was een speciale. Dat woord komt telkens terug bij wie B. omschrijft. “Hij was een vechtjas en een wapenfreak”, zegt een man die in diezelfde periode actief was bij de Groep Diane en die B. kende. “Ne zot. Kijk, er waren heel wat mensen die heel goed werk deden bij Diane. Maar er was ook een bende cowboys, die systematisch ver over de schreef ging. Mannen die met mitraillettes in de aanslag binnenstormden als ze een louche café moesten controleren. Die mannen én vrouwen hardhandig aanpakten. Die zwarten en Marokkanen tegenhielden op straat, hun das door het autoraampje trokken, de ruit dichtdraaiden en begonnen te rijden. Van die bende was B. de zwaarste.”

“We lachten ook wel wat met hem”, zegt een ander Groep Diane-lid. “Omdat hij zo mager was. Knoken-en-vel noemden we hem. Hij was goed in judo, maar zijn schouder ging altijd uit de kom. Maar hij trok die er wel altijd zelf weer in.” Ook bij volgende generaties leden van de speciale eenheden bleef B. een ronkende naam. De man van de eerste lichting die eender welke deur durfde intrappen, zonder zich veel zorgen te maken over wat erachter zat. Degene die altijd nog een stap verder ging dan zijn kameraden. In de tweede helft van de jaren zeventig werd het de rijkswacht duidelijk dat de cowboys bij de Groep Diane de hele brigade een slechte naam gaven. Dus moesten de rotte appels eruit. In 1976 vloog Chris B., na heel wat tuchtproblemen, buiten bij de elite-eenheid. Hij werd rijkswachter in Aalst, waar hij zijn loopbaan eindigde als wijkagent.

Drie keer zwarte band

Niet dat B. alleen maar de harde flik was. Hij was ook volbloed carnavalist, verkleedde zich als olijke piraat, paradeerde als Gille met zijn maten door de straten van Dendermonde, waar hij was opgegroeid en waar hij bestuurslid was van een carnavalsgroep. “We zaten meer dagen wel dan niet samen aan de toog”, zegt een vriend uit die tijd. “Chris was iemand die zich niet liet opvallen. Een zenuwachtige man, dat wel. Hij kon geen twee minuten stilzitten op zijn stoel. Hij had een zwarte band in karate, jiujitsu en judo. En hij ging heel erg op in zijn gevechtssporten. Ik zag hem van tijd met zijn blote vuisten tegen een bakstenen muur kloppen. Om zijn vuisten te harden, zei hij dan. En nu ik die robotfoto opnieuw bekijk: het is hem, hé. Sprekend.”

(Lees verder onder de foto)

Over de Bende van Nijvel heeft hij nooit met een woord gerept, zegt de vriend. Met een collega-rijkswachter die vijftien jaar met hem diende in Aalst, sprak hij er wel over. Kon moeilijk anders. “We hebben daar na de bloedige overval verdomme samen op het dak van de Delhaize gelegen, om de boel te bewaken”, zegt de collega. “Hij wilde oplossingen, zei hij. Ik kan en wil het niet geloven, dat hij ‘De Reus’ was. Reus? Enfin, hij was zo smal als iets.”

Dwergkonijntjes

De broer van Chris B. gelooft het dus wel. Omdat hij het hem zelf verteld heeft, een paar weken voor hij stierf. De broers waren nooit twee handen op een buik geweest. De jongste was nogal een losbol. Chris, de oudste, hield van orde en tucht.

“In zijn tijd bij de Groep Diane is hij erg veranderd. Hij werd hard en stil. Ging niet meer bij ons moeder op bezoek.”

Bij de Groep Diane moet hij, volgens de broer, in contact zijn gekomen met foute types. Daar moet de neerwaartse spiraal zijn begonnen die hem finaal deed eindigen alleen met zijn fles wodka. “Maar hij was geen gangster. Hij hielp mensen.” Chris B. was het grootste deel van zijn leven vrijgezel, maar had een paar kortere relaties. Toen de laatste relatie afsprong, nam hij een jonge delinquent onder dak. Hij was het die hem dood vond.

Toen, laat in zijn carrière bij de politie, een Mechelse scheper in beslag werd genomen, deed hij die niet naar het asiel, maar nam hij die ook in huis. Die hond heeft toen wel drie dwergkonijntjes van de buren doodgebeten. “Hij voelde zich daar zo schuldig over, dat hij zich uitgebreid is komen excuseren”, zeggen die buren. “En hij heeft ons een paar honderd euro betaald. Voor de geleden schade.”

Een brave, zwijgende dronkenman. Eén met geheimen wel. Hij sprak er ooit over tegen zijn collega’s bij de rijkswacht in Aalst. “Ik weet iets over de Bende van Nijvel. Iets groots. Maar ik mag er niks over kwijt.”

28 doden in 3 jaar

De Bende van Nijvel dankt haar naam aan een nachtelijke inbraak op een Colruyt-warenhuis in Nijvel op 17 september 1983. Daarbij vielen drie doden. De buit: vijftig pakken koffie, tien kruiken tafelolie en pralines.

Voor de speurders begint de teller van de Bendefeiten evenwel al op 13 maart 1982 met de diefstal van een jachtwapen in een wapenhandel in Dinant. Het wapen werd later gebruikt voor andere feiten.

De Bende begon aan een bloedig parcours, dat soms bizarre wendingen nam. De moordende overvallen op acht warenhuizen eisten veruit de meeste slachtoffers op. Maar ook de moord op een juwelierskoppel, de folterdood van de nachtwaker van een restaurant, de diefstal van verscheidene auto’s en van een nieuw soort kogelwerende vesten werden aan de Bende toegeschreven. In totaal vielen er 28 doden. Het land beefde op zijn grondvesten. Op de daken van warenhuizen hielden paracommando’s de wacht.

Het Bendeonderzoek werd eerst in Nijvel gecentraliseerd, maar de Delta-speurders van Dendermonds onderzoeksrechter Freddy Troch bakten er duidelijk meer van. Tot het dossier in 1990 naar Charleroi werd overgeheveld, officieel omdat de contacten tussen de verschillende onderzoekers niet vlot genoeg verliepen. De vertaling van het lijvige dossier naar het Frans nam maanden in beslag.

De nieuwe “cel-Jumet” onderzocht verschillende pistes en verspreidde twee reeksen met de robotfoto’s van leden van de Bende. Pas vandaag werpt dat vruchten af.