Wat nu in Duitsland? Grote coalitie of verkiezingen

© Reuters

Zoals de kaarten gisteravond lagen, lijkt het niet uitgesloten dat Merkel zal praten met de SPD. Dat is de enige partij waarmee ze een meerderheids­regering kan vormen. Welke alternatieven zijn er nog?

kdr, hco
  • Een grote coalitie

Wat tot eergisteren ondenkbaar leek, wordt nu gefluisterd: een coalitie tussen CDU/CSU en de sociaaldemocratische SPD. ­Samen beschikken zij over 399 van de 709 zetels. Angela Merkel heeft zo’n coalitie nooit uitgesloten, maar Martin Schulz, de voorzitter van de SPD, wilde na de slechte verkiezingsuitslag niet in een regering stappen. Hij is voorstander van nieuwe verkiezingen. Maar in de SPD zijn er anderen, die wél willen regeren.

Bondspresident Frank-Walter Steinmeier – die normaal een puur ceremoniële functie heeft – heeft nu de touwtjes in handen. Steinmeier, zelf een SPD’er, is geen voorstander van vervroegde verkiezingen. Hij zal bij Schulz polsen of hij te overhalen is om toch mee te werken aan een grote coalitie.

  • Nieuwe verkiezingen

Angela Merkel heeft gezegd dat ze liever nieuwe verkiezingen organiseert dan dat ze aan het hoofd van een minderheidsregering zou staan. Duitsland en Europa hebben een stabiele regering nodig, zei ze. Volgens een peiling zijn ook de meeste Duitsers voor nieuwe verkiezingen.

Mochten die er komen, dan wil Merkel graag opnieuw de CDU-lijst trekken. ‘Ik heb voor de verkiezingen gezegd dat ik weer voor vier jaar bondskanselier wil zijn en dus zou het raar zijn, mocht ik me nu geen kandidaat stellen’, zei ze.

Ook de SPD en de liberale FDP willen nieuwe verkiezingen. Maar eerst zal Steinmeier onderzoeken of een andere coalitie op de been kan worden gebracht.

  • Een minderheids­regering

Tot nu toe is dat de optie die niemand verkiest, omdat iedereen vindt dat Duitsland een stabiele regering nodig heeft. Een minderheidsregering moet, bij elke wet die ze wil laten goedkeuren, een meerderheid zoeken in het parlement.Mocht die optie uiteindelijk toch op tafel komen, dan lijkt een samenwerking CDU/CSU en de Groenen de waarschijnlijkste mogelijkheid. Merkel liet gisteren duidelijk verstaan dat ze tijdens de onderhandelingen zeer goed met hen heeft samengewerkt. Het feit dat de FDP de stekker uit de onderhandelingen heeft getrokken, hypothekeert hun kansen om gevraagd te worden in die minderheidsregering.

De SPD kan ook een minderheidsregering samenstellen met die Linke en de Groenen, maar het lijkt weinig waarschijnlijk dat dat zal gebeuren.