Commentaar: Een polderdebacle

De wegen van Brussel zijn soms onnavolgbaar. Een paar weken geleden gaf de Europese Commissie groen licht voor de fusie van T-Mobile en Tele2 in Nederland. Het is een risico dat hierdoor minder concurrentie ontstaat, maar ‘Brussel’ denkt dat dit meevalt.

Diezelfde Europese Commissie doet echter ontiegelijk moeilijk over de opening van een vliegveld bij Lelystad, dat moet gaan dienen als ‘overloop’ van Schiphol. Het kabinet had een ‘verkeersverdelingsmaatregel’ bedacht. Alleen maatschappijen die een plekje achterlaten op Schiphol, zouden op Lelystad mogen neerstrijken. En op Schiphol zou die plek dan moeten worden ingevuld door ‘hoogwaardig netwerkverkeer’, in plaats van door de zoveelste (goedkope) vakantievlucht. Deze regeling was al een afzwakking van een versie waarin maatschappijen werden gedwongen te ‘verhuizen’.

Maar ook over de afgezwakte regeling hebben enkele luchtvaartmaatschappijen geklaagd bij de Europese Commissie. Welke precies is niet bekend. Maar zij slagen erin de regels over mededinging tot in de finesses uit te spelen, waardoor zij hopen straks volop ruimte te krijgen in Lelystad én op Schiphol.

Die Europese mededingingsregels zijn te rigide, en leiden inmiddels tot ergernis in Den Haag. Zelfs bij Europafans. Want, klaagt D66-fractievoorzitter Rob Jetten, de Europese Commissie focust wel heel erg op die ene landingsbaan in de polder. En inderdaad: niemand kan volhouden dat de vrije markt wordt verstoord als Lelystad vluchten overneemt van Schiphol. Want Schiphol, Eindhoven, Groningen, Rotterdam, Maastricht én buitenlandse vliegvelden bestaan echt, en de concurrentie op de luchtvaartmarkt is moordend.

Dat zelfs Europalievende partijen zich storen aan Brussel, en tweespalt in de coalitie zich begint af te tekenen, maakt duidelijk dat ‘Lelystad’ zich ook politiek dreigt te wreken. D66 en ChristenUnie waren altijd al tegen ‘losse’ groei van Lelystad. Zondag sloot tot hun verrassing het CDA zich volmondig bij hen aan.

Alleen de VVD biedt nog ruimte voor wat ‘een beetje autonome groei’ heet. VVD-minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur) broedt op een regeling waarin Lelystad dient als ‘overloop’ van Schiphol, maar er ook ‘vrije toegang’ is. Maar daar willen dus intussen drie van de vier coalitiepartijen niets van weten.

Zo ontwikkelt Lelystad zich met een behoorlijke snelheid tot een heus polderdebacle. Want behalve de strijd met Europa, is ook de discussie over geluidsoverlast en vliegroutes nog lang niet beslecht. Het wordt tijd voor echte oplossingen, en anders moet de stekker er maar uit. Ook al staat een splinternieuwe, reeds opgeleverde vertrekhal te blinken in de polder.