Ook pilotenperikelen bij de KLM

Amsterdam

eerst de piloten van Ryanair, nu KLM, gaat dat goed met die vakantievlucht?

Krant en radio meldden de afgelopen dagen dat de piloten bij KLM in de drukste tijd van het jaar hun werk dreigen neer te leggen, uit boosheid over het uitblijven van een nieuwe cao. Er zou zelfs sprake zijn van een ultimatum van de Vereniging Nederlandse Verkeersvliegers (VNV) aan de directie van de luchtvaartmaatschappij. Dat zou komende vrijdag aflopen. Zo heet wordt de soep niet gegeten, sust de pilotenvakbond. ‘We gaan ervan uit dat we vrijdag een akkoord hebben. Zo niet, dan gaan we ons eerst beraden.’ Concrete plannen om komende week al het werk te onderbreken zijn er niet.

boosheid over werkdruk

Het conflict spitst zich toe op de werkdruk. Die is de laatste jaren fiks toegenomen. Daar zijn KLM en VNV het hartstochtelijk over eens. Ze zijn het ook eens over een plan dat de werkdruk met 4 procent zal verlagen. Maar een principe-cao waarin die oplossingen waren vastgelegd werd in juni door de leden van de VNV verworpen. Het breekpunt? De piloten willen dat KLM hier en nu de stier bij de horens vat, de luchtvaartmaatschappij zegt dat dat pas halverwege volgend jaar kan. Tijdens het cao-overleg afgelopen vrijdag kwamen ze er weer niet uit. KLM erkent het probleem: ‘Helaas is het overleg in een moeilijke fase beland.’

Meer piloten zou helpen om de werkdruk te verlagen. De VNV wil er 110 vliegers bij, boven op de aanwas die nodig is om de vliegers te vervangen die met pensioen gaan of overstappen. Die 110 moeten er komen voor de nieuwe cao afloopt. Dat is voorzien voor medio volgend jaar. KLM zegt meer tijd nodig te hebben. Ze kan niet even een blik piloten opentrekken. Van haar eigen opleiding, de Flight Academy in Eelde, komen elk jaar maar zestig mannen en vrouwen met een brevet.

KLM kan niet zomaar elders de boer op

De Telegraaf meldde vorige week dat KLM piloten ‘wegkaapt’ bij Corendon en TUI, de touroperators met hun eigen chartervloot. Maar zo simpel ligt het niet. KLM heeft piloten in allerlei soorten en maten nodig, voor verschillende type toestellen en vluchten (intercontinentaal bijvoorbeeld). Die zijn bij de charter- of budgetmaatschappijen niet zo makkelijk te vinden. Internationaal moet KLM wedijveren met beter betalende concurrenten.

geen vrije dagen, vakanties uitstellen

In Nederland is de kans niet zo groot dat vliegtuigen aan de grond blijven staan, omdat KLM niemand kan vinden om achter de stuurknuppel te kruipen. Wel is de personeelssterkte krap. Vliegers moeten vakanties en vrije dagen vaker uitstellen zodat het bedrijf het rooster rond kan breien. Het probleem is dat piloten de duurste werknemers van een luchtvaartbedrijf zijn, met salarissen die kunnen oplopen tot twee ton. Met de smalle marges in de luchtvaart kun je daar niet maar wat extra van aannemen om pieken in de drukte op te vangen.

Wereldwijd is er een tekort aan piloten, hoewel dat sterk verschilt per regio. In de VS gaan de komende jaren veel vliegers met pensioen. In Azië zijn er meer piloten nodig omdat de groeiende welvaart meer consumenten in staat stelt om te vliegen. Maar in de voormalige Sovjet-Unie en Afrika valt het aantal vacatures reuze mee.

De komende twintig jaar moeten er wereldwijd 790.000 nieuwe piloten aantreden, zegt de Amerikaanse vliegtuigfabrikant Boeing. Dat is een verdubbeling van het huidige pilotenbestand. Boeing en ook zijn concurrent Airbus beginnen daarom met hun eigen pilotenopleidingen. Want de marge op een mens met een brevet is hoger dan die op een vliegtuig.

veel KLM-piloten lid van vakbond

Een stakingsoproep bij KLM maakt trouwens wél kans. De KLM heeft 3200 piloten in dienst. Daarvan zijn er bijna 2800 lid van de VNV. <