Het Amsterdam UMC maakte deze week bekend een bloedtest te hebben ontwikkeld waarmee ze een van de Alzheimer eiwitten, het zogenaamde amyloid eiwit, kunnen aantonen. Hoogleraar neurochemie Charlotte Teunissen, de eerste vrouw op de leerstoel neurochemie, is onderzoeksleider van dit project. “Met deze bloedtest kunnen we de ziekte Alzheimer straks op een makkelijkere manier vaststellen.”
Het is vandaag Wereld Alzheimer Dag. Ieder uur krijgen in Nederland vijf mensen dementie. De meest voorkomende vorm van dementie is de ziekte van Alzheimer (70 procent). De bloedtest, die momenteel nog verder onderzocht wordt, kan de diagnose Alzheimer ondersteunen. “Op dit moment gebruiken we volgens de internationale richtlijnen een ruggenprik om de diagnose vast te stellen. Hiermee wordt hersenvocht verzameld, waardoor er verschillende eiwitten gemeten kunnen worden. Vervolgens kan er met bijna honderd procent zekerheid vastgesteld worden of iemand Alzheimer heeft.”
Vereenvoudiging
Met de bloedtest wordt er één eiwit getest. “Daarna moet er nog aanvullend onderzoek gedaan worden. Maar als je een negatief resultaat hebt met de bloedtest, betekent dit dat je verder geen andere testen nodig hebt. Het is dan zeer onwaarschijnlijk dat je Alzheimer hebt. Bij een positief resultaat, dus een afwijkend resultaat, moet je wel verder onderzoek doen. De bloedtest is een vereenvoudiging waarmee de drempel om te testen wordt verlaagd. Daarnaast is het minder belastend voor de patiënt.”
Het kan nog een paar jaar duren voordat de test werkelijk in de praktijk gebruikt kan worden, maar het nieuws heeft veel losgemaakt. “We hebben veel enthousiaste reacties van wetenschappers gekregen die de test ook willen gaan onderzoeken. Ook medicijnfabrikanten willen onze test verder onderzoeken om nieuwe medicijnen te kunnen testen.”
Stap op weg
Er wordt beweerd dat jullie met dit nieuws valse hoop genereren. Wat vind je van deze reactie? “Ik ben het daar niet mee eens. Ik heb niet gezegd dat ik een behandelmethode heb tegen Alzheimer. Het is echter cruciaal dat we behandelingen gaan ontwikkelen en deze bloedtest is een stap op weg. We proberen wat aan Alzheimer te doen en dan helpt het als je deze ziekte op een makkelijke manier kunt vaststellen. Vervolgens kunnen er medicijnen die in ontwikkeling zijn, getest worden. Het gaat hand in hand.”
De komende tijd gaan Teunissen en haar collega’s nog meer experimenten doen, ook met bloedmonsters uit Amerika en Australië. “Dementie is een groot onderdeel van mijn werk. Een vriendin van mij heeft dementie en ik zie van dichtbij wat dit doet met iemand in het dagelijkse leven. Ik wil dolgraag meewerken aan een medicijn, zodat we uiteindelijk deze ziekte kunnen stoppen.”