Zoektocht naar verdwenen Argentijnse duikboot is een race tegen de klok: “Elke minuut brengt de dood een stap dichter”

Met zo’n 200 kamperen ze al dagenlang in de marinebasis van Mar del Plata, de familieleden van de 44 militairen die veertien dagen geleden met de ARA San Juan vanuit Ushuaia vertrokken zijn voor een routinevaart naar de 3.000 kilometer noordelijker gelegen thuisbasis in Mar del Plata. Samen met alle Argentijnen biddend en wachtend op nieuws dat maar niet komt.

Het is intussen wel zeker dat er onderweg iets grondig fout gelopen moet zijn, want het laatste radiocontact dateert al van vorige week woensdag. De bemanning maakte toen melding van een elektrisch probleem met de batterijen, maar niets liet het ergste vermoeden. De normale procedure is dan dat de boot naar de oppervlakte komt en zo snel mogelijk naar de thuishaven vaart.

Dat is niet gebeurd en ook de vele legervliegtuigen en -helikopters die daarna op de Zuid-Atlantische Oceaan op zoek gingen naar de boot kwamen van een kale reis terug. Even was er zaterdag hoop, toen een satellietbedrijf zeven korte oproepen van een satelliettelefoon opving, maar de vreugde-uitbarsting bij de families was van korte duur, want ze bleken van een andere bron afkomstig.

Brand

Maandag flakkerde de hoop opnieuw op, toen een Argentijns marineschip op 230 meter diepte geluiden opving. “Waarschijnlijk morsesignalen van bemanningsleden die met werktuigen op de romp slaan”, werd gezegd, maar de geluiden bleken van biologische aard te zijn.

In werkelijkheid kan de marine alleen maar gissen wat de Ara San Juan en zijn bemanning overkomen is. Wilde gokken zijn het, de ene al rampzaliger dan de andere. In het beste maar stilaan zeer onwaarschijnlijke geval, is alleen de communicatie onklaar geraakt en is de duikboot gewoon onderweg naar Mar del Plata.

Alle andere hypotheses roepen doembeelden op. Zo heeft er zich mogelijk een ontploffing voorgedaan en is er brand uitgebroken. Als die niet te erg was, kan de onderzeeër de oppervlakte nog gehaald hebben, waar hij in een zware storm met vijf tot zeven meter hoge golven terechtkwam.

“Als de ARA San Juan standhoudt in die storm is er drinkwater en voedsel voor ongeveer 25 dagen”, zegt marinewoordvoerder Enrique Balbi. “Maar als de duikboot de oppervlakte niet gehaald heeft, dan ziet de situatie er met de minuut benarder uit. Dan is er zuurstof voor maximaal tien dagen. Op voorwaarde dat een brand die voorraad niet verminderd of opgebruikt heeft.”

Er zijn nog andere, al even noodlottige, scenario’s. Zo werd het laatste signaal opgevangen ter hoogte van een klif in de Golf van San Jorge en dat is een dubbeltje op zijn kant. Is de onderzeeër langs de ondiepe zijde van de klif gezonken, dan kan de bemanning in hoge nood naar boven met opblaasbare drukpakken. Maar ligt de San Juan aan de veel diepere kant, dan is ontsnappen onmogelijk en dreigt de romp onder de hoge waterdruk te begeven.

Toch hoop

Intussen zijn naast Argentinië ook de Verenigde Staten, Groot-Brittannië, Brazilië, Chili, Uruguay en Zuid-Afrika betrokken bij de reddingsoperatie, die nog altijd gehinderd wordt door zwaar stormweer. Zo stuurden de Britten een poolschip en hun Submarine Parachute Assistence Group (SPAG): een klein groepje parachutisten, bestaande uit dokters, ingenieurs en reddingsspecialisten, dat zeer snelle hulp verleent bij duikbootrampen.

Vanuit Californië vertrokken drie Amerikaanse vliegtuigen met gesofisticeerd reddingsmateriaal, vanop een andere legerbasis werden drie kleine, onbemande duikboten gestuurd om de zeebodem af te speuren. En op de marinebasis in San Diego, die gespecialiseerd is in onderzeese reddingen, werd een container op transport gezet die op de romp van een gestrande onderzeeër kan vastgeklikt worden om de bemanning te evacueren.

Al die inspanningen geven de familieleden van de bemanning hoop op een goede afloop. Maar ze weten dat de kansen slinken. “Elke minuut die verloopt zonder nieuws brengt de dood dichter”, zei Carlos Mendoza, broer van duikboot- officier Fernando Mendoza.