Turkse ‘terreuradvocaten’ vragen asiel aan in ons land omdat ze bang zijn voor repressie van president Erdogan

“Als ik hier een Turk ontmoet, praat ik alleen Engels. Ze hoeven niet te weten dat ik ook uit Turkije kom. Dat geeft alleen maar moeilijkheden”, zegt een van de Turkse advocaten die door zijn jarenlange werk voor bedrijven in Istanboel vlot Engels spreekt.

“Je moet altijd oppassen. Dat was in Turkije ook zo. Zelfs familieleden en goede vrienden namen afstand en kon je niet zomaar vertrouwen”, zegt een collega van hem.

“Mijn vrouw en kind zijn nog ginds”, zegt een derde advocaat. “Mijn vrouw heeft enkele maanden in de gevangenis gezeten. Ik moet dus heel voorzichtig zijn.”

Opgejaagd wild

Er is maar één iemand die zijn naam wil zeggen en die een paar uur na ons gesprek ook toestaat dat we zijn foto geven: Nurullah Albayrak. “Als ik vertel dat ik een van de advocaten ben van Fethullah Gülen zelf, weet toch iedereen wie ik ben”, glimlacht hij. Gülen is de in Amerika verblijvende geestelijke die een grote aanhang heeft onder Turken wereldwijd en die volgens de Turkse president Erdogan achter de mislukte staatsgreep zat in juli 2016, waarbij 245 doden vielen. Sindsdien is iedereen die kan gelieerd worden aan de Gülen-beweging een potentiële terrorist. In Turkije zitten tienduizenden journalisten, leerkrachten, ambtenaren, magistraten, agenten en militairen daarvoor achter tralies.

Advocaten die het opnemen voor hen worden zelf opgejaagd wild. “Dat kan natuurlijk niet in een rechtsstaat”, zegt de Antwerpse advocate Kati Verstrepen. Ze was twee jaar stafhouder van de Antwerpse balie en sinds kort is ze ook voorzitter van de Liga voor Mensenrechten. Zij organiseerde gisteren het treffen tussen Vlaamse en Turkse advocaten. “Er zijn heel wat advocaten op de vlucht. De meesten zitten in Duitsland, wat ook geleid heeft tot diplomatieke spanningen tussen Duitsland en Turkije. In België zijn er een tiental. Enkelen hebben al asiel gekregen.”

Een van de Turkse advocaten verdedigde rechters en agenten die in 2013 een corruptieonderzoek voerden tegen de Erdogan-clan. “Ik heb bewijzen gezien hoe Erdogan en zijn familieleden zich hebben verrijkt via investeringen met zwart geld”, zegt hij anoniem.

Vlucht per boot

Nurullah Albayrak vertegenwoordigt Gülen al sinds 2012. “Ik heb hem voor het laatst ontmoet in 2016”, zegt hij. “Nee, Gülen zat niet achter de staatsgreep. Ik was zijn advocaat en ik heb via de televisie moeten vernemen dat er een coup aan de gang was. Er wordt wel gezegd dat er bij de opstandige militairen mensen zaten met sympathie voor Gülen.”

Nurullah Albayrak werd al een paar dagen na de coup gezocht door de Turkse justitie. Hij ontkwam in een bootje. “Ik ben mij er zeer van bewust dat veel Belgische Turken aanhanger zijn van Erdogan en mij als terrorist zien. Dat komt door de propaganda van Erdogan. Maar ze weten niet wie ik echt ben. In elk geval heb ik liever niet dat u schrijft waar ik verblijf met mijn vrouw en twee kinderen.” De asielaanvraag van Albayrak is nog lopende, maar hij heeft er alle vertrouwen in.

Einde carrière

Aan Gülen gelinkte advocaten riskeren in Turkije lange gevangenisstraffen. “Veel bewijsmateriaal is niet nodig”, klinkt het anoniem. “Het is genoeg dat je kinderen naar een Gülenschool gingen om aangeklaagd te worden.”

Volgens Kati Verstrepen is het voor de advocaten erg moeilijk om in ons land aan de slag te gaan. “Hun diploma geldt hier niet en er is de taalbarrière, voor juristen heel belangrijk. Dit betekent mogelijk het einde van hun carrière.”