Terugkeer naar vertrouwd recept: Crombez (sp.a) doet het op zijn Tobbacks

Een nieuwe strijd voor een oud, vertrouwd recept. Sp.a gaat back to the roots en stelt de sociale zekerheid weer centraal. Betere pensioenen, betere gezondheidszorg, betere lonen. En dat mag best een paar extra miljarden kosten. “Want de sociale zekerheid, dat is onze kathedraal”, zei voorzitter John Crombez gisteren op de Sp.a-nieuwjaarsreceptie. Hij gaat zo Louis Tobback achterna, die in 1995 met hetzelfde thema zijn partij uit het slop haalde.

farid el mabrouk

Wanneer de nood het hoogst is, grijpt een mens al eens terug naar de oude vertrouwde recepten. En dat is met partijen niet anders. Dat de Vlaamse socialisten al betere tijden hebben gekend, is een understatement vanjewelste. Sp.a doet het ondanks de oppositiekuur in de peilingen al jaren slecht en de lokale verkiezingen waren om te huilen. Ooit was ze dé partij van de grote steden, nu houdt ze alleen Leuven nog over. Om het tij te keren zet John Crombez in op een radicale verjonging, vernieuwing en vervrouwelijking van zijn partij. Hij stond zondag op de nieuwjaarsreceptie in Bredene als enige tussen een heel leger jonge vrouwen.

Terwijl het personeel vernieuwt en verjongt, grijpt de voorzitter wel terug naar de ultieme troefkaart van socialisten: de sociale zekerheid. Het doet denken aan Louis Tobback in 1995. Misschien zat de partij toen nog in veel grotere nesten. Het uitbarsten van de Agusta/Dassault-affaire deed de SP toen op haar grondvesten daveren, maar Tobback voerde – als een big brother die waakt over zijn volk – campagne rond de sociale zekerheid en boekte een eclatante overwinning, ten koste van Guy Verhofstadt.

Of dat nu gaat lukken, is maar de vraag. “Maar Crombez hoopt wel op die manier overeind te kunnen blijven. Socialisten grijpen uiteindelijk altijd terug naar de sociale zekerheid. Ze zijn eigenaar van het thema en het is hun grootste garantie om het toch nog een beetje goed te zijn”, zegt politicoloog Nicolas Bouteca.

Rood-gele as

Dat de militanten er pap van lusten, bleek wel uit de enthousiaste reacties tijdens de speech van Crombez. Dit jaar wordt de 75ste verjaardag gevierd van de sociale zekerheid. “Opnieuw voor zekerheid zorgen: dat is onze nieuwe strijd, voor iedereen”, dixit Crombez. Hij wil de sociale zekerheid herfinancieren en er 2 miljard euro extra in pompen. Brillen en lenzen, een bezoek aan de psycholoog en tandzorg (beugels en bruggen) moeten dan weer volledig of beter worden terugbetaald. Crombez wil het geld halen uit het deels schrappen van bedrijfssubsidies, door minder fiscale voordelen voor firmawagens (500 miljoen à 1 miljard) en door grote bedrijven meer te belasten.

Dat sp.a weer extra geld in de sociale zekerheid wil stoppen en N-VA net daarop wil besparen, maakt een rood-gele as – waarover sommigen na de Bourgondische coalitie in Antwerpen spreken – minder waarschijnlijk. “Er is geen rood-gele as. Ik begrijp dat partijen enthousiast worden over de sp.a als ze ermee aan tafel ­zitten, maar die as bestaat niet”, benadrukte Crombez gisteren.