Aantal Britten dat Nederlander wil worden stijgt fors door naderende Brexit

Ralph Righton (45) werd in Nederland geboren en getogen, heeft een Nederlandse vrouw en Nederlandse kinderen. Toch kreeg hij deze week, net als de pakweg 45 duizend andere Britten in Nederland, een alarmerende brief van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND): ‘Vanaf 29 maart 2019 verlaat het UK de EU (…) vanaf dat moment bent u niet langer een EU-burger.’ Righton wacht die dag niet af. Met de Brexit in aantocht, wordt hij Nederlander.

Righton is niet de enige. Sinds de Britten in 2016 in een referendum voor de Brexit stemden, is het aantal Britten dat ervoor koos om Nederlander te worden fors gestegen. In 2015 werden 162 Britten op eigen initiatief genaturaliseerd, in 2016 waren dat er 626, een jaar later 1.253. Over 2018 zijn nog geen totaalcijfers, maar volgens de IND zette de groei vorig jaar door.

‘Laconiek’

Het gaat in de meeste gevallen om houders van de Britse nationaliteit die in Nederland zijn geboren of langer dan drie jaar met een Nederlander getrouwd zijn en die hier al geruime tijd wonen. Britten die de Nederlandse nationaliteit aannemen, verliezen hun Britse nationaliteit niet automatisch. Volgens de IND wordt wel ‘in principe’ verlangd dat ze er afstand van doen.

Righton kreeg als zoon van een Engelse vader en een Nederlandse moeder bij zijn geboorte de Britse nationaliteit, want zijn ouders hadden het plan ooit in Amerika te gaan wonen. ‘Ik heb er nooit hinder van ondervonden en daardoor nooit de noodzaak gevoeld de Nederlandse nationaliteit aan te vragen. Ik ben er eigenlijk heel laconiek mee omgegaan.’

Eind vorig jaar ‘werd hij wakker’. Zijn verblijfsvergunning was verlopen en de berichtgeving over de Brexit werd steeds somberder. Hij stapte naar het gemeentehuis om het Nederlanderschap aan te vragen. ‘Ik weet niet waar ik na de Brexit tegen aanloop. In mijn bedrijf werken een paar honderd man, ik moet wel namens het bedrijf kunnen tekenen.’

‘Te lang optimistisch’

Voor Righton is Nederlander worden eigenlijk maar een formaliteit, hij is al meer Nederlander dan Brit, drinkt bijvoorbeeld nooit thee. Heel anders is dat voor Paul Vine (47), een ‘prototype Engelse expat’ die tien jaar geleden naar Nederland kwam, zonder het plan om hier altijd te blijven wonen.

Toen voor de Kerst bleek dat de Brexitdeal van Theresa May op weinig steun kon rekenen, sloeg de twijfel toe. ‘Ik was lang te optimistisch. Ik ben advocaat, ik doe veel onderhandelingen en partijen komen er meestal samen wel uit. Maar ik begin er steeds meer aan te twijfelen.’

Nu overweegt Vine toch het Nederlanderschap. Al steekt dat hem wel; hij blijft een Engelsman. ‘Ik hink echt op twee gedachten. Moet ik hier blijven en de Brexit vanaf de zijlijn bekritiseren? Of moet ik het eerste vliegtuig naar huis pakken en de zaak proberen te redden?’

Eigenlijk hoopt de Brit nog steeds dat er een goede deal komt, zodat hij de knoop niet hoeft door te hakken. Gelukkig heeft hij nog even de tijd om erover na te denken. In de brief die ook hij deze week van de IND kreeg, viel te lezen dat Britten na 29 maart in ieder geval nog vijftien maanden in Nederland mogen blijven.