Direct naar artikelinhoud
Hormoonverstoorders

Badeend moet schoner: België bindt strijd aan met hormoonverstoorders

Badeend moet schoner: België bindt strijd aan met hormoonverstoorders
Beeld Thinkstock

Na Zweden, Denemarken en Frankrijk brengt nu ook België een beleid tegen hormoonverstoorders in stelling. Die zijn in verband gebracht met kankers, verminderd IQ, onvruchtbaarheid, alzheimer en obesitas, en zitten in een resem aan dagelijkse producten, van shampoo tot kastickets en speelgoed.

De Senaat stemt vandaag over een lijvig pakket ingrepen die hormoonverstoorders beter uit onze levens moeten bannen. De 72 beleidsaanbevelingen zijn concreter en gaan verder dan wat Europa oplegt, en er is politieke consensus over.

Hormoonverstoorders, die door de Wereldgezondheidsorganisatie zijn omschreven als 'een mondiaal gevaar', moeten op verschillende manieren worden ingeperkt: door ons beter te informeren, door ze te verbieden, ze beter te onderzoeken en erop te controleren.

Het gaat bijvoorbeeld over ecolabels, zodat je in de winkel meteen ziet op welke badeend je peuter zonder risico kan sabbelen en op welke niet. Ook campagnes waarin we uitgelegd krijgen wat risico’s en wat alternatieven zijn, staan bij de aanbevelingen.

Soms zijn er alternatieven voor het hormoonverstorende goedje. Daarom moet de overheid producenten motiveren daarvoor te kiezen én moet er een verbod komen voor producten waarin ze niet nodig zijn, aldus de senatoren.

Omdat vooral jonge kinderen kwetsbaar zijn, is er ook het plan om de stoffen te verbieden in producten voor kinderen tussen nul en drie jaar, zoals speelgoed, babyverzorgingsproducten en verpakkingen van kindervoeding.

Omdat de regulering op Europees niveau slabakt, staat in de lijst adviezen nog dat ons land "een voortrekkersrol moet spelen op EU- niveau zodat er een ambitieus beleid en criteria komen".

Onder andere ecolabels, zodat je in de winkel meteen ziet op welke badeend je peuter zonder risico kan sabbelen, staan in de aanbevelingen

Hoorzittingen met wetenschappers

Er is over de partijgrenzen heen een inhoudelijk akkoord, waardoor Cindy Franssen (CD&V), die het initiatief nam, zeker is dat dit impact zal hebben. “Het is grondig onderzocht advies op basis van hoorzittingen met wetenschappers waar beleidsmakers nu niet meer naast kunnen kijken. We zien niet in wie hier inhoudelijk nog zou tegenin gaan”, zegt ze.

Groen-senator Petra De Sutter, gespecialiseerd in hormoonverstoorders, zegt: "Dit is puik werk van een meerderheidspartij, want de economische belangen zijn groot. Mooi en uitzonderlijk is ook de politieke eensgezindheid."

N-VA onthoudt zich wel, maar dat is omdat de partij het moeilijk heeft met de rol van de Senaat en het te dwingende karakter van sommige aanbevelingen, niet om inhoudelijke redenen. Want "dit is een problematiek van uitzonderlijk belang", aldus senator Jan Becaus. 

Een tegenstem komt er dus niet en ook op Vlaams niveau is een voorstel van decreet in de maak om de strijd met de hormoonverstoorders aan te gaan. “Daar werken we vooral aan maatregelen om zwangere vrouwen, die ook extra kwetsbaar zijn, te beschermen”, aldus Franssen.

'Het is erg positief dat er nu eindelijk concrete plannen zijn die expliciet een kindnorm vooropstellen en die politiek zo breed gedragen worden'
Daniëlle Van Kalmthout, Gezinsbond

Niet meer wachten

Daar zijn ze bij de Gezinsbond blij mee. “Het is positief dat er nu eindelijk concrete plannen zijn die expliciet een kindnorm vooropstellen en die politiek zo breed gedragen worden”, zegt Danielle Van Kalmthout van de Gezinsbond.

Ook Natacha Cingotti van de gespecialiseerde Europese ngo Health and Environment Alliance onderstreept het belang van de demarche. “Zweden, Denemarken en Frankrijk waren tot nu de enigen die besloten niet meer te wachten op de EU en zelf al hun burgers beter te beschermen. Nu sluit België zich aan bij dat kleine rijtje voortrekkers”, aldus Cingotti.