De ‘CumEx Files’ zijn de bevindingen van een internationaal onderzoek, geleid door het Duitstalig collectief onderzoeksjournalisten Correctiv. Journalisten van De Tijd werkten mee aan het onderzoek.

De naam van het onderzoek is een verwijzing naar het type aandelentransacties dat de oplichters gebruikten. In totaal is de Duitse schatkist minstens 31,8 miljard kwijt. De Franse staatskas is 17 miljard lichter, de Italiaanse 4,5 miljard, de Deense 1,7 miljard en de Belgische 201,5 miljoen euro. Nog volgens De Tijd voert het Brusselse gerecht, samen met twee internationale speurdersteams, al drie jaar een ware klopjacht naar de netwerken van oplichters achter de fraude. De hoofdrolspelers zijn Sanjay Mansukhlal Shah, een Brit die in Dubai woont, en de North Channel Bank in het Duitse Mainz.

Hoe gingen ze te werk?

De fraudeurs konden miljarden buit maken, niet door belastingen te ontduiken, maar door letterlijk geld uit de staatskassen te halen. Via allerlei constructies dienden ze massaal veel aanvragen tot terugbetaling van belastingen, in alle getroffen landen. Veelal ging het om een vraag tot terugbetaling van roerende voorheffingen.

Wat blijkt: ze hadden die roerende voorheffingen (waarvoor ze een terugbetaling vroegen) nooit betaald. Ze sluisden aandelenpakketten van Belgische bedrijven aan een ijltempo van het ene naar het andere fonds door, om elks op hun beurt dan een terugbetaling te vragen. In werkelijkheid hadden ze die aandelen slechts geleend en hadden ze er nooit belastingen op betaald. Soms gingen de fraudeurs nog brutaler te werk: ze claimden een terugbetaling op basis van valse documenten.

In België is zo voor 201 miljoen euro aan belastinggeld geroofd. Volgens de Brusselse speurders en hun internationale collega’s gaat het nog jaren duren eer al dat geld getraceerd kan worden. De sporen leiden nu allemaal naar brievenbusbedrijven in exotische belastingparadijzen, onder meer op de Britse Maagdeneilanden. Ook probeert het Brusselse gerecht momenteel te bewijzen dat de terugbetalingen frauduleus gebeurden.

Intussen proberen de belastingdiensten en de fiscus de overval te stoppen. De voorbije drie jaar heeft de fiscus 782,2 miljoen euro onterechte terugbetalingen tegengehouden.

Minister van Overtveld (N-VA) kondigt nu maatregelen aan, maar nog volgens De Tijd is het aan de fiscus om waakzaam te blijven om dit type fraude tegen te gaan.