Direct naar artikelinhoud
Midden-Oosten

In Saudi-Arabië mogen de vrouwen hun zwarte gewaden voortaan thuis laten

Saudische vrouwen lopen langs een juwelier in Riyaad.Beeld AFP

Saudische vrouwen hoeven in het openbaar geen zwarte, lichaamsbedekkende gewaden meer te dragen. Kleding die "fatsoenlijk en respectvol" is, volstaat ook.

Dat stelt de kroonprins van het aartsconservatieve koninkrijk, Mohammed bin Salman. “De wetten zoals uiteengezet in de sharia zijn glashelder: vrouwen dragen fatsoenlijke en respectvolle kleding, net als mannen”, oordeelde Mohammed in een interview op de Amerikaanse televisiezender CBS. “Daarmee wordt niet specifiek gedoeld op een zwarte abaya of een zwarte hoofddoek. De keuze is volledig aan de vrouwen zelf.”

Steeds populairder is de minder verhullende variant van de abaya, een gewaad dat openhangt

Een abaya is een gewaad dat op het hoofd na het volledige lichaam bedekt. In Saudi-Arabië is het sinds een paar decennia de enige kleding die vrouwen in de openbare ruimte kunnen dragen. Laten ze de abaya thuis, dan riskeren ze trammelant met de zedenpolitie.

In hoeverre Mohammeds afkondiging bindend is, moet nog blijken. De kroonprins is sinds na aantreden afgelopen zomer begonnen aan hervormingen die het land opener en minder restrictief moeten maken. Zo werd vorig jaar bekend dat vrouwen weer auto mogen rijden. Er zijn weer popconcerten, en eind vorig jaar mochten vrouwen voor het eerst sinds lange tijd weer naar een sportwedstrijd in een stadion.

Kroonprins heeft niet alle macht

Mohammed heeft als troonopvolger van de 82-jarige koning Salman veel in te brengen, maar oppermachtig is hij niet. De Saudische politiek is een voortdurend steekspel tussen onder meer koningshuis en de geestelijkheid. Nieuwe kledingregels hebben pas effect als de zedenpolitie die ook gaat hanteren.

Mohammed weet zich in ieder geval gesteund door tenminste een van ’s lands belangrijke geestelijken, sjeik Abdullah al-Mutlaq van de Raad van Hoge Geestelijken. Die wees er in februari al op dat ‘vrome vrouwen’ in de meeste andere islamitische landen geen abaya’s dragen. “We moeten mensen niet dwingen”, oordeelde hij in een Saudisch televisieprogramma.

Voor een deel is die omwenteling al begonnen. In sommige delen van het land zijn vrouwen de laatste jaren gekleurde gewaden gaan dragen. Ook steeds populairder is de minder verhullende variant van de abaya, een gewaad dat openhangt. Daaronder dragen vrouwen dan meestal een broek of een lange rok.

'De keuze is volledig aan de vrouwen zelf'
Kroonprins Mohammed Bin Salman

De hervormingen zijn voor het koningshuis niet geheel vrijblijvend. De teruglopende inkomsten uit olie dwingen de Saudi’s tot een opener houding, en dus tot minder restricties. Daar komt bij dat het land demografisch flink aan het veranderen is. Maar liefst een derde van de Saudi’s is onder de dertig. De knapste koppen hebben in het buitenland gestudeerd en zijn gewend aan een vrijer klimaat dan er in hun land heerst. Gaan de Saoedi’s niet mee met hun tijd, dan dreigt een braindrain.

Met de recente stappen verlegt het land voorzichtig de koers die het regime vanaf 1979 ging varen. Zwaarbewapende islamitische activisten bezetten toen twee weken lang de Grote Moskee in Mekka en gaven een duidelijk signaal aan de regering in Riyaad: ’s lands conservatieve krachten zijn sterker dan u denkt. Om die krachten tegemoet te komen, gaf Riyaad conservatisme meer ruimte.