Nederlandse politicus en PVV-leider Geert Wilders komt naar Aalst op 8 juni. Dat bevestigen de lokale politie van Aalst en burgemeester Christoph D'Haese (N-VA). Wilders komt een dag voor de verkiezingen naar Aalst om er een bijeenkomst van Vlaams Belang bij te wonen.

"We nemen de nodige veiligheidsmaatregelen", klinkt het bij de lokale politie van Aalst. "We zullen zichtbaar en onzichtbaar aanwezig zijn."

"Het gaat om een gesloten bijeenkomst die op een niet-publieke locatie plaatsvindt", bevestigt Christophe D'Haese (N-VA), burgemeester van Aalst. "De aanvraag is lopende, maar ik zal zijn komst niet verbieden. Wij zijn een stad van vrije mensen en vrije meningsuiting. De organisatoren moeten zich wel aan de regels houden."

"We bereiden dit evenement voor zoals elke andere opdracht", zegt een woordvoerder van de lokale politie van Aalst. "We schenken geen speciale aandacht vanwege het profiel van de gast." Omdat het om een Nederlandse toppoliticus gaat, staat de stad Aalst in contact met de Nederlandse Inlichtingen- en Veiligheidsdienst.

Als er één bevoegdheid kleeft aan Vlaams minister Jo Brouns (CD&V), dan is het wel landbouw. Op de markten van Maasmechelen en Pelt start de minister zijn laatste volledige campagneweekend. Daar wordt hij geregeld aan de mouw getrokken over zijn parcours als landbouwminister. En dat lijkt in de smaak te vallen.

Duimen, selfies en mensen die Brouns melden dat ze voor hem gaan stemmen. De CD&V'er trekt goedgeluimd over de markt. Een recente peiling in Het Belang van Limburg zet hem als tweede populairste politicus in de provincie. De CD&V zou er 15 procent van de stemmen halen en zit daarmee de tweede in rang, de N-VA, op de hielen. "Mensen stemmen voor personen", stelt Brouns vast. "Bij lokale politiek was dat al zo, maar ik merk dat steeds meer in de nationale politiek."

In de korte gesprekken herkennen veel Limburgers Brouns. "Ik zie de minister geregeld", zegt Henri Cuypers in Pelt. "Op de G-voetbal, dat is voetbal voor gehandicapten, komt hij soms supporteren. Ik weet dat hij niet veel tijd heeft, dus ik apprecieer dat hij komt." Brouns is duidelijk een kind van de streek. "Hij zit al jaren in de politiek. Ik ben blij dat hij van burgemeester opgeklommen is tot in Brussel." 

Aan een terrasje stopt hij even om met een groep vriendinnen te praten. Een goeie politicus is iemand die luistert, vinden de vrouwen. Kort voor Brouns' passage kwam het Vlaams Belang langs. Maar daarover lijken ze weinig enthousiast. "Ze kunnen goed problemen benoemen, maar ze hebben geen oplossingen", zegt Brouns in het gesprek. Al snel neemt de conversatie een wending richting asiel en migratie. Brouns legt er kalm uit hoe zijn partij ernaar kijkt. Hij heeft het over het Europees migratiepact en het werk van staatssecretaris voor Asiel en Migratie Nicole De Moor (CD&V). "Streng maar rechtvaardig", is de slotsom.

Op welke precieze score Brouns mikt, zegt hij niet. "22 procent van de Limburgers kent me nog niet, bleek uit de peiling van Het Belang van Limburg. Dat is best nog veel volk. Bekendheid is belangrijk, dus nog even alles geven." 

Op een campagnebijeenkomst van de PS vrijdagavond in Morlanwelz gooide PS-voorzitter Paul Magnette alle beleefdheden overboord. En de handschoenen ook.

“We gaan alles moeten geven! Alles! Dit is het laatste stuk, de eindsprint. Nog één allerlaatste week en die begint nu, vanavond!” De PS blaast pas vandaag, zaterdag, verzamelen in Luik voor een van de laatste belangrijke campagnemomenten. Maar op wat gold als de generale repetitie, vrijdagavond in het kleine Morlanwelz, tussen Charleroi en Bergen, ging PS-voorzitter Paul Magnette al hard in het rood. Hij gáf er geen toespraak. Hij ríep zijn toespraak.

“Bart De Wever ziet zichzelf al als premier en hij belooft ons een tsunami van ellende. De keuze was dus nooit duidelijker. Het is of de terugkeer van N-VA en MR, met sociale achteruitgang, of wij, de PS. Kameraden! Een op vier weet nog niet op wie ze gaan stemmen. Die mensen moeten wij aanspreken. Hun uitleggen dat we hun problemen begrijpen, dat we samen met de vakbond en de mutualiteit een programma hebben om hen oplossingen te bieden.” Elk woord werd op den duur geschreeuwd en op luid applaus onthaald. “Ga naar alle wijken, ga naar alle markten en klop op alle deuren! Zorg dat we op 9 juni de grootste worden. Het is ofwel de PS, ofwel een terugkeer van MR/N-VA!”

Lees het volledige artikel >

“We zijn consequent: de natiestaten zijn de bouwstenen van de Europese democratie”, zegt Tom Vandendriessche, lijsttrekker voor Vlaams Belang bij de Europese verkiezingen. Hij zegt dat vrijdagavond in het Europees Verkiezingsdebat op VRT Canvas. Zonder het Europees Parlement, zou nog de Europese Raad blijven bestaan, waarin de staats- en regeringsleiders van elke lidstaat zitten. “Er bestaat niet zoiets als een Europees burgerschap of een Europese democratie”, zegt Vandendriessche.
Toch wil Vandendriessche niet dat Vlaanderen helemaal uit de Europese Unie stapt. “Wij pleiten niet voor een Vlexit. Wij zien Vlaanderen als lidstaat van de Europese Unie. Maar we willen niet nog een grotere Europese Unie, zoals met Turkije, Albanië en Georgië”.

In Terzake gingen Groen-covoorzitter Nadia Naji en N-VA-kopstuk Zuhal Demir met elkaar in debat over (kern)energie. Demir haalde daarbij plots een document boven. Dat moest bewijzen dat minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) de  verlenging van de kerncentrales niet correct afgehandeld zou hebben. "Ik vind dat meneer Bouchez wel een punt had toen die zei dat minister Van der Straeten de documenten wat gemanipuleerd heeft." 
In een interview met De Standaard verklaarde Georges-Louis Bouchez (MR) onlangs dat er een onderzoekscommissie moet komen naar de manier waarop de verlenging van de kerncentrales is afgehandeld door de toenmalige ceo van Elia, Chris Peeters, en Van der Straeten (Groen). Hij beschuldigde haar ervan gelogen te hebben om toch maar te kunnen vasthouden aan de kernuitstap. Daarop diende Van der Straeten klacht in tegen Georges-Louis Bouchez voor laster en eerroof.

"Experten van het Internationaal Energieagentschap hebben duidelijke aanbevelingen gedaan. Mevrouw Tinne Van der Straeten heeft die eenzijdig doelbewust geschrapt", aldus Demir met een documentje in de hand.  "Die experten zeiden dat we ons in België moesten voorbereiden om onze nucleaire capaciteit te verlengen na 2025." Volgens Demir is die paragraaf geschrapt na contacten tussen het kabinet van Van der Straeten en het agentschap. "U ziet dat hier in de track changes", zei ze, nog altijd met het document in handen.
Naji ontkent. "Tinne heeft al meermaals vragen hierover beantwoord in het parlement. En over uw documentje, daar weet ik niets van." Terzake-presentator Pieterjan De Smedt beaamt dat het document "nu niet te controleren valt".

"Door een domme zetfout krijgt een enthousiaste nieuwbakken politica tonnen bagger over zich heen. To the rescue!", tweette Ben Weyts vrijdagmiddag. Op een filmpje dat aan de tweet hangt, toont hij de affiche van Jolien Wittemans, de vijfde opvolger voor het Vlaams Parlement. Daarop staat de volgende zin: "Kies voor jou lokale jongere".
"Het is je vergeven", zegt Ben Weyts. "Je bent nog van de generatie van (voormalige minister van Onderwijs, red.) Pascal Smet." Daarop pakt Weyts een breekmesje en snijdt hij een 'w' uit zijn eigen affiche om die vervolgens aan Wittemans te overhandigen.  

In een fragmentje uit de aflevering van Eerste keus van komende maandag doet N-VA kopstuk Zuhal Demir een opmerkelijke bekentenis. Ze vertelt dat ze aan haar sleutelhanger een dingetje heeft hangen dat "veel lawaai maakt" als ze het opendoet. Het gesprek met de jongeren van het Guldensporencollege, campus Engineering, gaat over veiligheid. "Het is heel erg dat ik dat doe, maar het is een beetje zelfverdediging", zegt Demir. Dat de jongeren in de school zich zo onveilig voelen, betekent voldens Demir eigenlijk ook dat "de overheid gefaald heeft".

Vergeet de ice bucket challenge. Vul een badkuip in het bos vol ijs en ga erin zitten. Dat is toch wat Vlaams minister van Werk, Economie en Landbouw Jo Brouns (CD&V) doet voor een campagnefilmpje. "Mijn manier om tot oplossingen te komen is te allen tijde het hoofd koel houden. Want politiek is elke dag op de proef gesteld worden. Politiek is ondanks tegenstellingen en twijfels toch blijven praten", schrijft Brouns. Ietwat ironisch gaat de minister kopje-onder. 

CD&V-voorzitter Sammy Mahdi gaat van deur tot deur voor de stem van de Merchtemnaar. In een reeks huisbezoeken komt hij kiezers van allerlei pluimage tegen. Sommige stemmen heeft hij al. "Ik stem al heel mijn leven voor CD&V. Het zijn de enige die er zijn voor de boeren", klinkt het in deelgemeente Peizegem. Mahdi hoort met plezier aan hoe een vrouw opnieuw kiest voor de christendemocraten. "We hebben er nodig die ervaring hebben met besturen. Aan mijn kinderen zeg ik dat ze niet op extreemrechts mogen stemmen." 

Maar het is lang niet overal een gelopen race. Bij een koppel Standard-supporters, blijkt niet alleen de kleuren van de voetbalclub, maar ook de politieke kleuren niet overeen te komen met die van Mahdi. Al snel gaat het over migratie en integratie. "Een hoofddoek is zoals een pet. Als je ergens binnenkomt bij mensen, zet je dat toch gewoon af", zegt de vrouw die liever niet met haar naam in de krant komt. Ze hekelt ook het vele Frans in de stad. "Dan hoor ik dat ze Frans spreken op het oudercontact. Dat kan toch niet?" 

Na eventjes praten geeft het koppel toe: ze stemmen binnen een goeie week voor het Vlaams Belang. "Twee jaar geleden al beslist", zegt de vrouw. Als 60-jarige slaagt ze er niet in om een job te vinden. Flexijobbers snoepen die af, vloekt ze. Ze wil het Vlaams Belang zien regeren. "Laat ze toch meedoen", zegt ze aan Mahdi. De CD&V-voorman wijst naar de Vlaams Belang-standpunten over adoptie door homokoppels en een kliklijn voor "linkse leerkrachten" als tegenargument. Zelf lijken ze ook niet helemaal overtuigd van die voorstellen. "Maar dat gaat toch niet gebeuren." 

"Toen Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken jong was, deelde hij zwanworstjes uit aan moslimkinderen. Toen ik twaalf jaar oud was, had ik als zoon van een Iraakse vader en Vlaamse moeder schrik om Vlaming te zijn. Door zo'n mensen. Zij vullen Vlaming zijn zo in. Geef de sleutel niet aan een partij die nieuwkomers het gevoel geeft dat ze er niet bij horen. Het creëert een averechts effect." 

Voor het eerst is er, naar Nederlands voorbeeld, een toetsing gebeurd van de verkiezingsprogramma's. Die werd gedaan door vijf externe experts in opdracht van Advocaat.be, een initiatief van de Orde van Vlaamse Balies. "Wij geven geen stemadvies", benadrukt Peter Callens, voorzitter van Advocaat.be. "Maar zo kan de kiezer wel meer gefundeerd zijn keuze maken."

De experts beoordeelden in totaal 677 programmapunten en gaven in consensus die punten een kleur mee. Groene programmapunten versterken of beschermen de rechtstaat, rode punten betekenen een daadwerkelijke bedreiging voor die rechtstaat. Een oranje punt kan een bedreiging vormen voor de rechtstaat, maar kan ook met de nodige nevenmaatregelen groen worden. 

Uit het evaluatierapport blijkt dat vooral Vlaams Belang en N-VA in hun programma's punten hebben die in strijd zijn met de rechtstaat. Meer dan de helft van de onderzochte programmapunten van Vlaams Belang kleuren rood en vormen dus een bedreiging van de rechtstaat. Een ervan is de intrekking van de islamitische eredienst: rode kaart. Slechts één onderzocht punt van Vlaams Belang kleurt groen. De N-VA heeft 18 punten die een aantasting van de rechtstaat inhouden en nog eens 46 die een mogelijke bedreiging vormen. Zo wil de N-VA aanzetten tot haat uit de strafwet schrappen, terwijl het Grondwettelijk Hof eerder oordeelde dat de beteugeling van aanzetten tot haat "essentieel voor het democratisch karakter" is. 

De experts stelden ook vast dat die twee partijen verschillende voorstellen hebben die ingaan tegen internationale verdragen. Zo wil de N-VA alleen nog arresten van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) uitvoeren waarbij België zelf partij is. Vlaams Belang wil dan weer een pauze van alle bestaande Europese klimaatregels.

"Als je op internationale verdragen wil terugkomen, moet je het verdrag wijzigen", zegt Callens. "Je kan niet gewoon die internationale verbintenissen naast je neerleggen."

De Orde van de Vlaamse Balies stelt nog "zorgwekkende trends" vast. Het gaat dan om voorstellen die een beperking van de toegang tot de rechter inhouden, vooral voor kwetsbare groepen. Ook zijn er toenemende beperkingen op de privacy, zoals een voorstel van Open VLD voor meer veiligheidscamera's.  "De rechtstaat beschermt ons tegen willekeur, machtsmisbruik en corruptie dankzij instellingen en regels", aldus Callens. "Zorg voor de rechtstaat en de rechtstaat zorgt voor jou." -

Nieuwssite Apache publiceerde vrijdag een foto uit de studententijd van Ortwin Depoortere (53), nationaal secretaris van Vlaams Belang en nummer twee op de Oost-Vlaamse Kamerlijst. Hij brengt daarop, samen met twee andere studenten, de Hitlergroet. Depoortere was toen lid van de radicaal-rechtse studentenvereniging NSV in Gent.

De maker van de foto, ex-Vlaams Belanger Tanguy Veys, reageert ook nog tegenover Apache: “Ik zal niet zeggen dat Ortwin en anderen wekelijks de Hitlergroet brachten, maar het was zeker niet de enige keer.” Veys werd in 2018 uit de partij gezet wegens “zijn stijl en persoonlijke aanvallen”.

In een schriftelijke reactie verontschuldigt Depoortere zich: “Ik betreur mijn handgebaar op deze foto maar kan me helemaal niet meer herinneren in welke context deze is getrokken. Maar als ik die foto dertig jaar later zie, schaam ik mij daarover en wil ik mij verontschuldigen tegenover mensen die daarover geschokt of gekwetst zouden kunnen zijn.” Hij voegt eraan toe dat hij “de democratie zeer hoog in het vaandel voert”. “Ik wens te beklemtonen dat ik me volledig distantieer van het nationaalsocialistische gedachtegoed."

In het Vlaams Belang Magazine liet Depoortere in 2005 overigens wel nog optekenen dat hij graag eens van gedachten had gewisseld met Joris Van Severen, leider van het Verdinaso dat in de jaren '30 werd opgericht en op het fascisme was geïnspireerd. "In mijn ogen was hij de grootste visionair die de Vlaamse Beweging ooit heeft gekend. […] Soberheid, trouw, tucht, orde en netheid zouden ook vandaag niet misstaan, me dunkt", zei Depoortere toen.  -

Tom Van Grieken, de voorzitter van Vlaams Belang, hoopt nog steeds dat het cordon sanitaire straks doorbroken wordt. Dat N-VA-voorzitter Bart De Wever samenwerking met zijn partij uitsluit, wil volgens hem niets zeggen. "Bart De Wever kan keren. Bij de vorige verkiezingen noemde hij me de dag voor de stemming een paljas. Na de uitslag nodigde hij me uit voor gesprekken", zei hij aan de De verkiezingstafel op Play4.-

Het Vlaams Belang wil adoptie door homokoppels niet afschaffen. Dat verklaart voorzitter Tom Van Grieken aan de De verkiezingstafel op Play4. Hij voegt er wel meteen aan toe dat de ideale situatie er één is met een "mama en een papa". Transgenders noemt de voorzitter "een ander paar mouwen". Er zijn biologisch maar twee geslachten: een man en een vrouw, legt hij uit. In genders gelooft hij niet. "Hoeveel zijn het er eigenlijk? Moeten we er mee lachen? Nee, maar we moeten ook geen paspoorten gaan aanpassen." -

De MR, PTB/PVDA en de N-VA. PS-voorzitter Paul Magnette gebruikte zijn passage in het RTBF-nieuwsformat Jeudi en prime om letterlijk links en rechts wat klappen uit te delen. Voor de MR en de N-VA deed hij dat zelfs in één beweging. "Ik weet niet of u gisteren naar het debat in Terzake gekeken heeft, maar ik raad het u zeer aan", zei Magnette tegen Nathalie Maleux en François de Brigode, de RTBF-ankers die hem op de rooster legden. "Daarin waren Georges-Louis Bouchez (MR) en Jan Jambon (N-VA) live op de televisie een regeerakkoord aan het onderhandelen. Hallucinant! We moeten zelfs nog gaan stemmen!"

Ook de communistische concurrent PTB/PVDA ontsprong de dans niet. De voorzitter van die partij, Raoul Hedebouw, verklaarde donderdagochtend op RTL dat we door F-16's aan Oekraïne te leveren "recht op een derde wereldoorlog afstevenen". "Verbijsterend", reageerde Magnette. "In 1939 wilden sommigen ook met Hitler onderhandelen. Geen jaar later viel hij Polen binnen en begon de Tweede Wereldoorlog. Zeggen dat je met een bloeddorstige dictator als Poetin moet gaan onderhandelen, is van een ongeziene lafheid. Dát brengt ons dichter bij een derde wereldoorlog." 

Met nog dik een week te gaan tot de verkiezingen trapte Magnette ook nog eens op de achilleshiel van de PTB/PVDA. Hoe hard die partij ook haar best doet om het tegendeel te beweren, het idee dat ze nooit in een regering zullen stappen, begint haar parten te spelen. De PS klopt daarom met plezier nog eens op die nagel. "Ziet u één mogelijke coalitie met de PTB/PVDA? Alleen al in de cijfers is het onmogelijk. En federaal zal het nooit gebeuren. Er zal nergens een coalitie met PTB/PVDA zijn."

Over de 32-urenweek, een fel gecontesteerd idee van de PS'er, matigde hij de toon. Dat is alleen bedoeld voor mensen die op het einde van hun carrière zitten, zei hij, en als het er ooit komt, zal het gepromoot worden, maar niet opgelegd. Op een vraag over de verschillen tussen Brussel en Wallonië, zowel in houdelijk als in de peilingen, reageerde Magnette geprikkeld. In Brussel staat de PS op zwaar verlies, terwijl de partij in Wallonië nipt - en samen met de MR - de grootste blijft. De visies binnen de partij, bijvoorbeeld over het onverdoofd slachten, lopen soms ver uiteen. Of er twee PS'en waren, wilde De Brigode weten, een Waalse en een Brusselse? "Neen. We zijn enorm gehecht aan de band tussen alle Franstaligen. En de enige die namens de hele PS mag spreken, dat ben ik."-

In een debat over veiligheid op Terzake donderdagavond noemt minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V) Vlaams Belang "geen deel van de oplossing". Tegenover de voorzitter van Vlaams Belang, Tom Van Grieken, hebben de twee het onder meer over de war on drugs en de gevangenissen. 

Over drugs legaliseren zijn de twee het roerend eens: geen sprake van. Er moeten voldoende middelen voorzien worden om de war on drugs te voeren. Terwijl de minister beweert dat ze al het mogelijke deed, vindt Van Grieken van niet. "Geen 1.600 extra inspecteurs per jaar, wel maar 1.000", verwijt hij. Volgens Verlinden werden die wel geselecteerd, maar namen de lokale besturen finaal onvoldoende inspecteurs aan. "Bovendien is het niet alleen meer, meer, meer. Criminaliteit aanpakken gaat ook over infrastructuur, onderwijs en arbeid." 

Van Grieken sleurt verschillende keren migratie in het debat. Om overvolle gevangenissen aan te pakken, moeten allochtone gevangenen teruggestuurd worden. Willen die landen dat niet doen, dan moet België reageren met economische sancties en visasancties. "Onrealistisch", oordeelt de minister. Het Vlaams Belang "benoemt alleen de problemen", verwijt ze. Onlangs ging ze samen met andere regeringsleden naar Marokko om te praten en terugkeer te faciliteren. Dat is de te bewandelen strategie, klinkt het. 

"De multiculturele samenleving heeft gefaald", zegt Van Grieken in het veiligheidsdebat. "Intussen krijgen wij zelfs berichten van mensen uit de Marokkaanse gemeenschap dat Afghanen hun lastigvallen."