Het Joint Investigation Team (JIT) doet onderzoek doet naar de crash van vlucht MH17. Het JIT stelde donderdag de tussentijdse onderzoeksresultaten voor en deed een oproep naar het publiek.

Van de Buk-raket die het toestel fataal werd, is een soort vingerafdruk gemaakt, meldt Wilbert Paulissen, hoofd van de Nationale Recherche in Nederland en onderdeel van het Joint Investigation Team. Daaruit is duidelijk geworden dat de raket bezit was van de 53e ‘anti aircraft missile brigade’ van het Russische leger in Koersk. Paulissen zei erbij dat het onderzoekscollectief Bellingcat al eerder tot dezelfde conclusie was gekomen.

Vier vragen

Het onderzoeksteam heeft vier vragen: wie maakte deel uit van de bemanning, met welke instructie ging die bemanning op pad op de dag van de crash, wie was verantwoordelijk en wie heeft meer informatie over procedures en verantwoordelijkheden binnen de brigade? Het onderzoeksteam hoopt op reacties van mensen die op een of andere manier betrokken zijn geweest bij het gebruik van de Buk-lanceerinstallatie.

De personen achter het neerhalen van vlucht MH17 staan “binnen vijf jaar” voor de rechter, zei Fred Westerbeke, hoofdofficier bij het Landelijk Parket in Nederland en onderzoeksleider van het JIT. “Het onderzoek zit in de laatste fase.” Eerder werd al duidelijk dat de rechtszaak in Nederland zal plaatsvinden, waarschijnlijk in Den Haag.

Rusland ontkent

Rusland ontkent dat een Russische raketinstallatie ooit de grens met Oekraïne heeft overgestoken. Het Russische ministerie van Defensie herhaalt donderdag dat geen Russische soldaten betrokken waren bij het neerhalen van vlucht MH17, melden Russische persbureaus. Rusland heeft volgens het ministerie "relevant bewijs" overhandigd aan het onderzoeksteam. Dat zou wijzen op Oekraïense betrokkenheid bij het neerhalen van het toestel.

De Russen stellen dat de onderzoekers voorbijgingen aan verklaringen van ooggetuigen. Die zouden hebben aangegeven dat het projectiel werd afgevuurd vanuit een gebied dat in handen was van Oekraïense regeringstroepen. "Tijdens de samenwerking met de Nederlandse politiediensten heeft Rusland overweldigend bewijs gepresenteerd dat aantoont dat Oekraïense BUK-systemen zijn gebruikt", citeert het staatspersbureau TASS uit een verklaring van het ministerie.

Vlucht MH17 van Malaysia Airlines werd op 17 juli 2014 boven Oost-Oekraïne uit de lucht geschoten door een Buk-raket, een wapen van Russische makelij. Alle 298 inzittenden kwamen om. Onder hen waren 196 Nederlanders en 6 Belgen.

JIT

In het JIT werken Australië, België, Maleisië, Nederland en Oekraïne nauw samen. Het doel van het onderzoeksteam is te achterhalen waarom het toestel werd neergehaald en de verdachten voor de rechter te brengen. De fatale vlucht was onderweg van Amsterdam naar Kuala Lumpur in Maleisië.

Het Bellingcat-collectief organiseert overigens vrijdag om 11 uur in Den Haag een persconferentie samen met The Insider over het neerhalen van MH17. Op Twitter benadrukt een medewerker van Bellingcat dat het om een ander onderwerp gaat dan de presentatie van het JIT. Ook gaat het om “gevoelige” informatie. “Het is groot genoeg dat we onze eerste persconferentie ooit geven”, aldus Aric Toler, onderzoeker bij Bellingcat.

Reynders: “Internationale steun nodig”

Minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders (MR) vindt dat de internationale gemeenschap het onderzoek van het Joint Investigation Team (JIT) moet blijven steunen. De minister zegt tevreden te zijn met de publicatie van de bijkomende resultaten van het onderzoek en het volste vertrouwen te hebben in “de kwaliteit en de onafhankelijkheid van dit strafrechtelijke onderzoek”. “De internationale gemeenschap moet dit onderzoek blijven steunen”, aldus Reynders. Hij roept “alle landen op om op basis van VN-Veiligheidsraadresolutie 2166 van 2014 met dit onderzoek mee te werken, zodat de verantwoordelijken kunnen worden vervolgd.”