Uitbater Brusselse homobar ziet homofoob geweld toenemen: "Hoe vaak? Elke week"

"Hoe vaak? Elke week. Als ik geen opmerking naar het hoofd geslingerd krijg, dan is een klant wel het slachtoffer", zegt Ronny Bekaert in zijn café La Réserve, vlak bij de Grote Markt in Brussel. Het zijn vaak kleine verwijten: 'vuile homo's', of passanten in het steegje die 'hier zet ik geen voet binnen' sneren naar het terrasje van de oudste homobar in de hoofdstad.

"Maar als er echt een probleem is, heb ik meteen een half café achter mij", grijnst Bekaert. Helaas is homofoob geweld er meestal zonder waarschuwing, 'zomaar', en neemt het ook fysieke proporties aan. 

Zo zag hij hoe een man voor zijn bar in elkaar werd geslagen. Zelf had Bekaert een nachtelijke aanvaring toen de weg naar een eetzaak hem versperd werd. 'Als je hier binnenstapt, is het om te vechten', gevolgd door een glazen fles in zijn richting. "Ik heb toen ontkend dat ik homo ben – het leek de enige manier om het geweld uit de weg te gaan."

Is dat geen pijnlijke vaststelling, dat je geaardheid moet worden weggemoffeld? In andere getuigenissen komt dat ook steevast naar voor: geen hand meer geven op straat, uit voorzorg.

Ronny Bekaert: "Eerlijk, voor mij voelt het zelfs niet meer aan als 'aanpassen'. Het is een gewoonte die ik heb gekweekt om geen problemen te creëren. (aarzelt) Wij creëren die problemen natuurlijk niet, maar dat is wel de reflex die je op de duur inbouwt. Zeker mijn oudere klanten durven bijvoorbeeld 's avonds de metro niet meer te nemen."

In Het Laatste Nieuws liet u optekenen dat de aanvallen op homo's nog nooit zo talrijk zijn geweest. Waaruit leidt u dat af?

"Ik werk hier nu tien jaar en kan alleen maar vaststellen dat de agressie in de stad toeneemt. Zeker de verbale reacties zijn wekelijkse kost, en de fysieke geweldincidenten drijven steeds vaker boven. Ook in de media."

De geweldcijfers zijn in stijgende lijn, maar experts twijfelen aan de onderliggende oorzaak: meer geweld of meer rapportering en media-aandacht?

"Klopt, ik ben er zelf ook van overtuigd dat de rapportering sneller gebeurt. Er blijft toch, ondanks de goede inzet van de politie, een drempel bestaan. Mensen die geen aangifte doen, omdat ze zich niet durven te outen, maar ook gewoon vanuit de optiek: hoe gaan ze hier navolging aan geven? Die verbale agressie passeert soms zo snel: eer de gedachtemolen weer aan het malen is, zit die mens al drie straten verder. Dan laat je het gewoon varen.

"De tolerantie van het brede publiek is zeker gegroeid, iedereen is opener over zijn of haar geaardheid. Alleen heeft die openheid ons ook zichtbaarder gemaakt. Daar zit volgens mij een deel van de verklaring in."

De tolerante groep is groter, maar de intolerante groep treedt harder op?

"Die conclusie durf ik niet te maken. Wel dat het bijna altijd om mannen in groep gaat. Het lijkt een soort van machoklimaat waarbij ze zich moeten bewijzen tegenover elkaar."

Sommige minderheidsgroepen in Brussel, bijvoorbeeld Marokkaanse jongeren, zouden oververtegenwoordigd zijn bij de daders. Voelt u dat ook zo aan?

"Na het artikel in Het Laatste Nieuws kreeg ik meteen de reactie: niet rond de pot draaien, zeg gewoon waar het op staat. Kijk, een afgelijnd daderprofiel bestaat niet, maar afkomst kan wel een rol spelen. Wellicht komen sommige jongeren in hun opvoeding of in het onderwijs te weinig in contact met een tolerante houding, en uit dat zich later in homofobe verwijten of geweld."

Een nachtburgemeester zou volgens u de algemene veiligheid van het Brusselse nachtleven verbeteren.

"Inderdaad, niet alleen voor de LGBT-gemeenschap. Brussel verdient een levendig, maar ook veilig nachtleven. Een centraal aanspreekpunt zou de juiste partijen rond één tafel kunnen brengen. Ik ben kandidaat, maar het mag evengoed iemand anders zijn."