Na kritische reacties op ‘Thuis’: hoe komen die verhaallijnen tot stand? De hoofdscenarist legt het uit

De laatste weken duikt er steeds fellere kritiek op de verhaallijnen uit ‘Thuis’. Maar hoe gaat dat in zijn werk, een scenario maken voor een dagelijkse fictiereeks? Hoe lastig is het om het evenwicht te bewaren tussen een lach en een traan?

Eva De Poorter

Al twintig jaar is Stef Wouters betrokken bij Thuis. Sinds 2012 is hij hoofdscenarist. Hij bleef – net als heel wat van leden van zijn scenarioploeg – aan boord, toen de reeks de overstap maakte van VRT naar productiehuis Eyeworks. Hij geeft ons een inzicht in het maakproces van de dagelijkse fictiereeks.

“Het is zoals een marathon lopen”, zegt hij. “Elke dag van augustus tot juni moet er bijna een volledige aflevering opgenomen worden. Per jaar zijn er twee grote meetings met zo’n 18 scenaristen en mensen van productie. Dan nodigen we ook sprekers uit het middenveld uit. Zoals mensen van het CAW of verpleegkundigen. Met hun input bestuderen we of we relevante thema’s kunnen brengen op een logische manier in de reeks. Daarbij overleggen we ook met VRT.”

Research en nog eens research

Vervolgens gaat het naar de ‘lange lijnen vergadering’. “Met een team van tien mensen gaan we na hoe en wat we vertellen. Hier wordt gewaakt over haalbaarheid, de karakters en de aard van Thuis als reeks.”

LEES OOK. “Seks, geweld en geen normale koppels meer in ‘Thuis’. Goed dat iemand het eindelijk eens zegt”: u reageerde massaal op kritische ‘Thuis’-column

(Lees verder onder de foto)

Tom bekommert zich in ‘Thuis’ om Robin.© © VRT

Wat daar uitkomt, wordt weer geresearcht. Tegelijk worden verschillende verhalen in een tijdlijn per week geplaatst. Die storylining gaat in een briefing met acht mensen richting de synopsist, waarbij de verhaallijnen waar nodig wordt bijgestuurd. “De synopsist schrijft een week uit in afleveringen zonder dialoog.”

“Vier mensen bekijken dat, en de definitieve versie wordt aan een dialoogschrijver bezorgd. Die schrijft een aflevering helemaal uit. Dat wordt opnieuw geëdit, en aan de regisseurs bezorgd. Zij kunnen nog zaken wijzigen, net als acteurs. Tijdens het hele proces hebben we wekelijks overleg met het productieteam en tweewekelijks met de contentverantwoordelijken bij VRT.”

(Lees verder onder de foto)

Stef Wouters, hoofdscenarist bij ‘Thuis’.© Dirk Vertommen

“Je hebt twee spannende verhaallijnen, de andere zijn gericht op warmte en humor. Bij finales of cliffhangers hebben spannende lijnen meer ruimte nodig, maar de balans tussen lach en traan vinden we erg belangrijk.”

Niet evident

De makers van Thuis gaan niet over een nacht ijs. Ook makers van andere fictiereeksen tonen hun respect voor wat de makers doen. Want een soap maken is allerminst evident.

“Het is makkelijk om te zeggen dat iets te saai of te ruw is, maar het is niet evident om 200 afleveringen per jaar te schrijven”, zegt Dertigers-scenarist Raf Njotea. “Toen ik bij Familie zat een paar jaar geleden, vond ik de hoeveelheid verhaal die je daarvoor nodig hebt waanzinnig. Veel mensen zeggen: ‘Oh, weer iemand die bedreigd, verkracht of zwanger wordt’. Maar je hebt dat dus nodig. Daarom snap ik het wel dat het er wat steviger aan toe gaat. Al mogen dat soort explosieve momenten elkaar ook niet te snel opvolgen.”

(Lees verder onder de foto)

Raf Njotea schreef zelf aan ‘Dertigers’ en was een paar jaar aan de slag bij ‘Familie’.© frederik beyens

“De dosering van conflict is een item dat elke dag terugkeert in de schrijverskamer”, zegt scenariste Gerrie Van Rompaey, die voornamelijk comedy schrijft, maar ook meewerkte aan Wittekerke en Familie. “Bij Wittekerke gingen we om de drie maanden een week op afzondering. Daar zetten we verschillende verhaallijnen uit voor de komende tijd: een romantische, een komische, een spannende…, en maakten we een mix van. Met conflict als brandstof. Soaps moeten altijd blijven draaien. Dan zoeken ze vaker extremen op. Als je het heel sober doseert, ga je net kijkers verliezen omdat het kabbelt.”

Het is tegenwoordig vechten voor de aandacht van kijkers. Dat speelt ook een rol. “Twintig jaar geleden ging het verhaal veel trager”, zegt Njotea. “Mensen kijken nu vaak met de gsm naast zich. Daardoor moet je meer verhaal op een kortere tijd vertellen. Tegelijk wil je je vast kijkerspubliek aanspreken, maar ook nieuwe, jongere kijkers werven. Ook dat lijkt me een moeilijk evenwicht.”

Ondanks de kritiek verliest Thuis nauwelijks kijkers. “Een echte fan heeft veel geduld”, zegt Van Rompaey. “Voor iemand afhaakt moet het al serieus fout gaan.”

Lees meer

Hoofdpunten

Keuze van de redactie

Video