Iraans gestook tart Amerika
‘Meneer de president, komt er oorlog met Iran?’ Deze vraag aan de Amerikaanse president Donald Trump, zoals deze maandag nog werd herhaald in het NOS Journaal, is typerend voor de manier waarop veel westerse media kijken naar de spanningen tussen Teheran en Washington. Het algemene beeld is: door de Amerikaanse vloot in de Perzische Golf is de dreiging van oorlog toegenomen. Want: Trump is niet te vertrouwen en zijn veiligheidsadviseur John Bolton, een notoire havik, is regelrecht uit op een conflict met Iran.
Maar Trump heeft zijn waarnemend minister van Defensie, Patrick Shanahan, afgelopen week nog duidelijk laten weten dat hij vooral niet in oorlog met Iran wil komen. Toch haalde Trumps tweet ‘Als Iran wil vechten, zal dat het officiële einde van Iran betekenen’ zondag het nieuws heel wat sneller en grondiger. Die taal past beter bij het beeld dat er van de Amerikaanse president bestaat: iemand die in een impuls een oorlog kan beginnen.
rol van de pers
Dat de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo Europese diplomaten heeft gevraagd Iran te helpen overtuigen te zoeken naar manieren om het conflict te de-escaleren, haalde wel The New York Times, maar nauwelijks de Europese media. Past niet in het plaatje. Dat geldt overigens ook deels voor de Amerikaanse pers. ‘Trump zet het Midden-Oosten op de scherpe kant van het mes’, kopte The Washington Post maandag.
De Iraanse minister van Buitenlandse Zaken Javad Zarif, die perfect aanvoelt waar er nog wat meer te wrikken valt in de westerse verhoudingen, vulde het beeld maandag verder in. ‘Economisch terrorisme en genocidale bedreigingen zullen geen einde aan Iran maken’, tweette Zarif, die het verder had over een ‘door zijn B-team misleide Trump’.
Maar wie hier echt misleidt, is Iran. Want dat speelt een hoog en gevaarlijk spel, met herinneringen aan eerdere confrontaties en acties. Raketten op snelle boten, zoals gemeld door de Amerikaanse inlichtingendiensten, lijken geen serieuze bedreiging voor Amerikaanse nucleaire vliegdekschepen. Maar wel voor de westerse achilleshiel: de olietankers en andere schepen die langs het Arabische schiereiland varen. Iran schrikt er niet voor terug die zelf of via verwante milities aan te vallen. Een jaar geleden werden er zo in de zeestraat Bar el-Mandeb, de verbindingsroute naar de Rode Zee, meerdere olietankers en andere schepen – waaronder ook het Nederlandse schip Theia – met raketten aangevallen door de door Iran gesteunde Houthi’s. Na meerdere aanvallen in deze zeestraat tussen Jemen en het Afrikaanse continent, staakte Saudi-Arabië alle olietransporten vanuit de Rode Zee.
‘onbekende objecten’
Een week geleden was het weer raak, nu aan de andere kant van het Arabische schiereiland, bij Fujairah, een van de zeven Arabische Emiraten. Vier schepen werden getroffen door ‘onbekende objecten’, die flinke schade veroorzaakten.
Een van de schepen was de Noorse tanker Andrea Victory, waarvan de achtersteven werd opengescheurd. In een vertrouwelijk onderzoeksrapport, dat door Reuters is ingezien, concludeerde de Noorse verzekeraar DNK dat het ‘hoogst waarschijnlijk’ is dat de Iraanse Revolutionaire Gardes achter de aanvallen op de schepen zitten. De aanval zou zijn uitgevoerd met vanaf een ander schip bestuurde onderwaterdrones, elk met een explosieve kop van dertig tot vijftig kilogram. De bomscherven die in de Andrea Victory werden gevonden, komen overeen met die werden aangetroffen na de aanvallen van vorig jaar, van de door Iran bewapende Houthi-rebellen.
Er gelden sinds eind vorige week extra veiligheidsmaatregelen voor schepen die door de Straat van Hormuz tussen Oman en Iran willen varen, meldt de maritieme nieuwssite Spash247. De bekende verzekeraar Lloyds of Londen heeft zijn ‘gezamenlijke oorlogscomité’ (JWC) bijeengeroepen of er in dit gebied gezien de Iraanse dreiging een ‘oorlogsrisico-premium’ op de verzekeringen moet worden geheven.
tarten
De Revolutionaire Gardes ‘tarten’ de VS zoveel ze kunnen, zonder een rechtstreekse oorlog te provoceren, stelt Midden-Oostencorrespondent Raf Sanchez van The Telegraph.
Het antwoord van Trump aan Iran is daarop heel anders dan gedacht. Ruim een week geleden heeft het Witte Huis de Zwitserse ambassade in Washington al gevraagd, een telefoonnummer aan Iran door te geven om rechtstreeks contact te leggen, zo meldde CNN.
Maar Teheran spot met de geste van Trump. ‘Ze hebben niet het lef om te vechten’, aldus de bevelhebber van de Revolutionaire Gardes, generaal Hossein Salami, zondag in de Tehran Times. Precies die houding is de aanleiding voor de zware Amerikaanse knuppel in de regio, in de vorm van een stevige vlooteenheid, om doorgaand Iraans gestook in te dammen. Juist zo kan escalatie worden voorkomen. Als de ayatollahs en hun generaals in Teheran tenminste hun verstand of, nog beter, dat telefoonnummer gebruiken. <
