© Hemerijckx

Limburgs natuurgebied uitgedroogd door in 1971 fout aangelegde buis

Een deel van natuurgebied Ten Haagdoorn is uitgedroogd omdat 47 jaar geleden bij de aanleg van de E314 een buis onder de snelweg onder een foute hellingshoek werd geplaatst. Tot die conclusie komt het Agentschap Natuur en Bos. Gevolg is dat verschillende plantensoorten verdwenen zijn, waaronder de uiterst zeldzame waterlobelia. Tegen de zomer wordt een nieuwe buis aangelegd die moet zorgen dat het gebied wel voldoende bewaterd wordt en zich weer kan herstellen.

Chris NELIS

Het nieuws werd bekendgemaakt door gemeenteraadslid Stijn Van Dingenen (S&D) uit Houthalen-Helchteren. Maar het was regionaal manager Koen Thijs van het Agentschap Natuur en Bos (ANB) die vier jaar geleden tot de vaststelling kwam dat een deel van Ten Haagdoorn onvoldoende water kreeg en droog stond. “De bedding van de E314 houdt de doorstroming van het water tegen”, zegt Koen Thijs. “Daar hadden ze begin jaren zeventig bij het aanleggen van de snelweg wel oog voor. Want de ingenieurs hebben onder het wegdek een buis laten aanleggen zodat er toch water zou kunnen doorstromen.”

© hbvl

Waterlobelia

“Waarom weet ik niet, maar de buis werd onder een verkeerde hellingshoek aangelegd. Het water zou in dat geval opwaarts moeten stromen. Het gebied kreeg dus sinds de aanleg van de E314 enkel water via neerslag. En dat is te weinig voor de instandhouding van het aanwezige leven. Gevolg is dat door de droogte een deel van de planten verdwenen is. Het gaat onder meer om de typisch Europese, maar uiterst zeldzame waterlobelia. Ook de gentiaanblauwtjes komen er bijna niet meer voor.”

ANB heeft via Natura 2000 een aanvraag ingediend voor middelen om de fout te herstellen. “Die zijn inmiddels toegezegd”, gaat Thijs verder. “Er wordt een nieuwe buis gestoken”, zegt Thijs. “Eerst gaan we de vijvers nog wat opkuisen. Zo zal het herstel nog sneller kunnen. Er zijn inmiddels verschillende plantensoorten verdwenen, maar dat wil niet zeggen dat ze niet meer terugkomen. De zaden kunnen decennialang goed blijven. Maar dan is er wel voldoende water voor nodig.”

Thijs verwacht dat het gebied op termijn zijn oorspronkelijke karakter zal terugkrijgen. “Dat is niet alleen een goede zaak voor de planten, ook voor dieren en insecten. Dit was vroeger de biotoop van de uiterst zeldzame knoflookpad. We hopen dat die zal terugkeren. Ook zullen verschillende libellensoorten en andere insecten weer opduiken. En dat brengt dan weer vogels met zich mee.”

Voor het aanleggen van de nieuwe buis worden zware machines ingezet. “Die moeten ter plaatse geraken. Het zou kunnen dat ze schade veroorzaken. Maar daartegenover staat dat we daarna weer een schitterend natuurgebied krijgen.”