Direct naar artikelinhoud

Onderzoek: hoe rechtser de partij, hoe minder vrouwen op lokale kieslijst - alleen bij PvdD zijn meeste kandidaten vrouw

De Partij voor de Dieren is de enige partij met meer vrouwelijke dan mannelijke kandidaat-raadsleden. Andere linkse partijen die actief naar meer vrouwen hebben gezocht, zijn er niet in geslaagd tot een gelijke verdeling te komen op de lokale kieslijsten. In totaal is 30 procent van de lokale kandidaten vrouw, zo blijkt uit onderzoek van de Volkskrant.

Marianne Thieme van de Partij van de Dieren in de Tweede Kamer.Beeld anp

Haar partij hoeft er geen enkele moeite voor te doen, zegt Kamerlid Femke Merel Arissen. 'Op de een of andere manier vinden vrouwen de Partij voor de Dieren heel aantrekkelijk.' Haar verklaring: 'Wij bedrijven een politiek van mededogen en hebben een planeetbrede visie. Andere partijen bedrijven oude machtspolitiek, ze zitten op de apenrots en proberen elkaar vliegen af te vangen.' Het resultaat is dat 55 procent van de kandidaten op de vijftien lokale lijsten van de Partij voor de Dieren vrouw is. Elf van die lijsten worden getrokken door een vrouw.

GroenLinks en PvdA hebben wel moeite om hun lijsten gelijk te vullen met mannen en vrouwen. Een belangrijk verschil: deze partijen doen in veel meer gemeenten mee dan de Partij voor de Dieren, respectievelijk 178 en 253. Van de grote partijen komt GroenLinks het meest in de buurt van een gelijke verdeling: ruim 42 procent van de lokale kandidaten is vrouw. 'Het streven is 50/50. We denken dat 40/60 een minimum is voor een gezonde mix', meldt een woordvoerder van het partijbureau.

De PvdA doet het met 34 procent vrouwen niet beter dan vier jaar geleden, geeft partijvoorzitter Nelleke Vedelaar toe. 'Als je kijkt naar de bovenste tien van onze lijsten, de mensen die op verkiesbare plekken staan, dan is het 40/60. Maar we zijn er inderdaad nog niet.' Ze wijst op de beginselen van de partij waarin het belang van een goede verdeling wordt benadrukt. Lokale vrouwelijke PvdA'ers hebben voor deze verkiezingen in Linkedin-netwerken gespeurd naar potentiële vrouwelijke kandidaten. Vedelaar wil na de verkiezingen de selectieprocedure evalueren om in 2022 meer vrouwen te kunnen betrekken bij de gemeentepolitiek.

30 procent van de kandidaat-gemeenteraadsleden is vrouw

Hoe rechtser, hoe minder vrouwen

Bij D66 en VVD is de lokale praktijk anders. D66 heeft ruim 30 procent vrouwelijke kandidaten. De selectie van kandidaten ligt geheel bij de afdelingen, zegt een woordvoerder van D66. 'We hebben geen landelijke richtlijn.' De partij gelooft in diversiteit, maar het partijbestuur ziet er niet op toe of lokaal de lijsten gemêleerd genoeg zijn. Ook bij de VVD is er geen speciaal beleid om lokaal het percentage vrouwelijke kandidaten op te krikken. De VVD-lijsten bestaan voor een kwart uit vrouwen. Een woordvoerder: 'Wij kijken daar niet naar. Wij gaan voor de beste kandidaten. Maar je wil wel altijd een diverse club.'

Hoe rechtser, hoe minder vrouwen, zo lijkt het. De PVV en het Forum voor Democratie hebben respectievelijk 18 en 17 procent vrouwelijke kandidaten. De streng-christelijke SGP, een partij die pas sinds 2013 vrouwen toelaat op de lijst, bungelt onderaan.

De huidige gemeenteraden bestaan voor 28 procent uit vrouwen. De Stichting Stem op een vrouw roept kiezers op om op een vrouw te stemmen die volgens de peilingen net niet verkiesbaar is. Dankzij voorkeurstemmen kunnen vrouwelijke kandidaten alsnog een plek veroveren in de raad. Veel vrouwen stemmen op de eerste vrouw op de lijst, maar deze kandidaat komt door die hoge plek doorgaans ook zonder voorkeurstemmen in de gemeenteraad.

Dataonderzoek: Remy Koens


Gemeentepolitiek wordt gedomineerd door mannen, maar in Blaricum besturen de vrouwen

Meer nog dan op andere politieke podia zijn vrouwen ondervertegenwoordigd in de lokale politiek. Hoe komt dat? Op zoek naar een antwoord in Blaricum, de grote uitzondering. (+)