In welke mate hebben de interne conflicten en managementbeslissingen bijgedragen aan de teleurstellende resultaten van Ajax dit seizoen?
"De resultaten op het veld weerspiegelen de chaos aan de top. Het aantrekken van technisch manager Sven Mislintat bleek een enorme miskleun. Ajax is het vertrek van technisch directeur Marc Overmars vanwege grensoverschrijdend gedrag nooit meer helemaal te boven gekomen."
"Directeur Edwin van der Sar stemde voor zijn afscheid in met het aantrekken van Mislintat, die vervolgens voor ruim 100 miljoen euro een stoet aan jonge en middelmatige spelers kon aantrekken. Peter Bosz stond al klaar om naar de Johan Cruijff ArenA te rijden, want hij solliciteerde openlijk naar een terugkeer naar Ajax."
"Maurice Steijn en Mislintat lagen al snel met elkaar overhoop, de selectie bleek totaal niet in balans. En Steijn bakte er ook weinig van, maar ook zijn opvolger John van 't Schip heeft de grootste moeite om een zwalkend Ajax naar de vijfde plaats - en dus Europees voetbal - te loodsen."
"De historische afgang tegen Feyenoord (6-0) illustreerde het sportieve verval van Ajax. De soap rond de geschorste directeur Alex Kroes paste in een patroon van moreel verval. Natuurlijk denken de spelers niet aan Kroes als ze op het veld staan, maar op alle fronten zie je bij Ajax een chronisch gebrek aan visie en leiderschap."
Welke stappen zou Ajax moeten ondernemen om deze problemen in de toekomst te voorkomen?
"Ajax dacht met Alex Kroes als algemeen directeur juist de man te hebben aangetrokken die de club weer richting kon geven, tot de raad van commissarissen (rvc) hem op non-actief zette en de club wederom in brand stond. De druk van de achterban om Kroes weer in genade aan te nemen was groot. Hij was al bezig met het aantrekken van een nieuwe trainer, die John van 't Schip gaat opvolgen."
"En Kroes zat ook al om de tafel met topspelers als Steven Berghuis over een nieuw contract. Die werkzaamheden kan hij nu als technisch directeur meteen hervatten. Het zou me niet verbazen als de nieuwe coach snel wordt aangetrokken. De Brit Graham Potter zou de voornaamste kandidaat zijn."
"Maar er is meer nodig om Ajax weer in rustig vaarwater te brengen. De club is gebaat bij een onkreukbare directie, een onafhankelijke rvc die beter toezicht houdt dan in het verleden en een bestuursraad die vanuit de onderbuik regeert."
Is de positie van Michael van Praag nog houdbaar?
"Het is de tragiek van Van Praag dat hij als puinruimer terugkeerde bij Ajax en met een nieuwe raad van commissarissen orde op zaken trachtte te stellen. Hij stelde zich in de kwestie-Kroes juist op als een onkreukbare bestuurder van een beursgenoteerd bedrijf. Feit is dat Kroes een mogelijk strafbaar feit heeft gepleegd en dat uitgerekend Van Praag zich moet verantwoorden voor het formeel terechte besluit van de rvc."
"Van Praag werd door de bestuursraad gedwongen tot een knieval en hij sprak donderdagavond ook tegen NU.nl met meel in de mond. De supporters van de F-Side riepen dat Van Praag 'moest oprotten'. Kroes werd wederom bejubeld als de clubjongen die geen winstoogmerk had bij de aankoop van aandelen. 'Mister Ajax' Sjaak Swart sprak van een 'foutje' van Van Praag. Het lijkt de wereld op zijn kop."
"Van Praag is niet alleen teruggefloten door de bestuursraad, die de rvc kan ontslaan. De erevoorzitter is publiekelijk in zijn hemd gezet. Hoewel Van Praag geen wegloper is, zou het me niet verbazen als hij binnenkort de eer aan zichzelf houdt of alsnog door de bestuursraad met zachte hand naar de uitgang wordt geduwd."
Waarom is het zo lastig om een bedrijf als Ajax in goede banen te leiden?
"De vraag verpakt de spagaat, waarin Ajax sinds de beursgang in 1998 verkeert. Ajax is immers in eerste instantie een voetbalclub en een vereniging. Als beursgenoteerd bedrijf heeft Ajax zich te houden aan een bepaalde governance. Op basis van die spelregels had rvc-voorzitter Van Praag ook het wetboek in de hand bij de schorsing van Kroes. Handel in aandelen met voorkennis is namelijk een strafbaar feit."
"Bij Ajax vechten ze elkaar wel vaker de tent uit. Denk aan de zogeheten 'Fluwelen Revolutie' die Johan Cruijff in 2010 ontketende om Ajax weer op Ajax te laten lijken. De club moest volgens de in 2016 overleden clubicoon worden geleid door oud-spelers, maar dat werd geen onverdeeld succes. En de pijn is nog altijd voelbaar bij Ajacieden, die door het kamp-Cruijff rücksichtslos terzijde werden geschoven."
Wat betekent het mislopen van de Champions League voor de financiële positie?
"Ajax kan het zich eigenlijk niet permitteren om voor de tweede keer op rij de inkomsten uit de Champions League mis te lopen. Feyenoord en PSV kunnen nu al met de geschatte minimuminkomsten van 50 miljoen euro de spelersmarkt op."
"Die clubs winkelen nu in een andere echelon spelers dan Ajax, dat zich nog moet zien te plaatsen voor de Europa League of wederom de Conference League. En deelname aan de toernooien in de tweede of derde divisie van Europa levert aanzienlijk minder op."
"Ajax zal dus fors moeten bezuinigen, zoals Kroes als algemeen directeur al had aangekondigd. En welke topspelers komen nog naar Amsterdam in de wetenschap dat ze niet op het hoogste Europese podium mogen acteren?"