Direct naar artikelinhoud
Verkiezingen

Oorlog in Oostende: dit is waarom Open Vld en sp.a vechtend over straat rollen

Bart Tommelein en John CrombezBeeld Photo News

Vrienden waren ze al niet, maar nu is het oorlog. In de strijd om de sjerp in Oostende rollen Open Vld en sp.a vechtend over straat. Waarom is het burgemeesterschap voor de partijen en personen in kwestie zo’n belangrijk symbool?

Sp.a

De socialisten hebben zondag een serieuze pandoering gekregen. In Vilvoorde en Leuven doen ze het weliswaar goed, maar Brugge zijn ze kwijt aan CD&V. In Antwerpen moeten ze het leiderschap op links afgeven aan Groen. En intussen zitten ze op de wip in Gent, de stad waar ze al dertig jaar heer en meester zijn. Als nu ook het rode bastion in Oostende valt, zit de sp.a met een existentieel probleem.

Dat partijvoorzitter John Crombez (sp.a) zich nu ook inlaat met de onderhandelingen, is geen toeval. Oostende is zijn thuisstad. Als sp.a het daar niet kan halen, dan is dat een blamage. Temeer omdat Crombez zelf op de lijst stond. Andere partijvoorzitters – Bart De Wever in Antwerpen , Wouter Beke in Leopoldsburg, Gwendolyn Rutten in Aarschot – zijn wél aan zet in hun heimat. “Het is zijn goed recht dat hij zich komt moeien als partijvoorzitter”, stelt kandidaat-burgemeester Bart Tommelein (Open Vld). “Oostende is belangrijk voor de socialisten. Ik stel vast dat er alles aan gedaan wordt om het machtsbastion overeind te houden.”

Voor Crombez zou het burgemeesterschap een mooie exit zijn. Voor de lokale verkiezingen kondigde hij aan dat hij zou opstappen bij een slecht resultaat in de steden. Maar de top van de partij vroeg hem na afloop om aan te blijven tot na de Vlaamse en federale verkiezingen in mei 2019.

De sjerp in Oostende is niet alleen een levenslijn voor de partij, maar mogelijk ook voor de partijvoorzitter zelf

Vanuit Oostende zou Crombez zich kunnen profileren als een vernieuwer, nadat de oude rot Johan Vande Lanotte twee keer werd afgestraft door de kiezer. In het afsluitende voorzittersdebat op Eén wilde Crombez afgelopen maandag niet gezegd hebben dat hij zeker geen burgemeester zou worden.

Zelf vindt Crombez het niet zo vreemd dat hij voor sp.a het initiatief neemt, en dus niet uittredend burgemeester Vande Lanotte. “Ik was ook kandidaat in Oostende en haalde na hem de meeste voorkeurstemmen.”

Zo is de sjerp niet alleen een levenslijn voor de partij, maar mogelijk ook voor de partijvoorzitter zelf.

Open Vld

Vier burgemeesters in de centrumsteden. Dat doel stelde Open Vld-voorzitter Gwendolyn Rutten voor de verkiezingen. Tot nu toe blijft de teller van de liberalen steken op twee: Bart Somers in Mechelen en Vincent Van Quickenborne in Kortrijk. De blauwe hoop ligt bij Mathias De Clercq in Gent – al is het nog niet zeker of hij de sjerp kan omgorden. Maar ook bij Bart Tommelein in Oostende.

De belofte dat Oostende na zestig jaar opnieuw een blauwe burgemeester kan krijgen, spreekt tot de verbeelding. Open Vld kwam zondag misschien niet als grootste partij uit de stembusslag, maar Tommelein kroonde zich wel tot de populairste politicus van de kuststad. Hij haalde bijna 1.000 voorkeurstemmen meer dan zittend burgemeester Johan Vande Lanotte, die met een Stadslijst opkwam.

Met een vernieuwingscoalitie “zonder de oude krokodillen van sp.a” wil de liberale lijsttrekker zijn lokale populariteit een boost geven. Maar ook de interne pikorde bij Open Vld speelt een rol. Met zijn sterke communicatie en vlot parcours in de Vlaamse regering is Tommelein al een tijdje the coming man bij Open Vld.

De belofte dat Oostende na zestig jaar opnieuw een blauwe burgemeester kan krijgen, spreekt tot de verbeelding

Het gerucht gaat dat Tommelein na zijn termijn als minister partijvoorzitter wil worden. Zeker nu Maggie De Block, tot voor kort de populairste politicus van het land, een tik kreeg in Merchtem. “Maar als je voorzitter wil worden, dan heb je best een stevige thuisbasis”, zegt politicoloog Nicolas Bouteca (UGent). “Als Tommelein deze uitslag in Oostende kan verzilveren, zou dat een ware krachttoer zijn.”

De medewerking van N-VA en CD&V heeft Tommelein al op zak. Maar dat volstaat niet voor een meerderheid. Ook Groen is nodig, maar kopman Wouter De Vriendt (Groen) staat niet te springen voor een deelname aan een centrumrechtse coalitie. Hij gaat voluit voor een paars-groene ploeg, met sp.a en Open Vld. Donderdagochtend zitten De Vriendt en Tommelein voor het eerst sinds de verkiezingen samen.