Deze Netflix-documentaire onthult de echte Lady Gaga: een vrouw met een spierziekte

De spanning is te snijden in het stemmige Princess of Wales Theatre in Toronto. Tweeduizend zitjes zijn gevuld voor de wereldpremière van Gaga: Five Foot Two, de all access-documentaire waarvoor regisseur Chris Moukarbel bijna een jaar lang met zijn camera achter Gaga aanholde. Het publiek wordt stilaan zenuwachtig: de voorstelling moest een halfuur geleden begonnen zijn en er staat een vleugelpiano voor het scherm, wat zou kunnen betekenen dat ...

Jawel, plots staat ze daar: Lady Gaga in hoogsteigen persoon heeft besloten om haar fans voor het begin van de film op een miniconcert te trakteren. “We love you, Gaga!”, schreeuwt iemand de longen uit zijn lijf. Gaga werpt een kushandje en gaat aan de piano zitten. Wat volgt is een erg indrukwekkende versie van ‘Bad Romance’. In tegenstelling tot haar outfit – een experimentele roze jas en een glimmende zwarte broek met olifantenpijpen – is de muziek puur en zonder franjes. Een piano en een orkaan van een stem, meer heeft ze niet nodig.

Geen alien meer

Die ‘naakte’ performance past perfect in haar artistieke evolutie. Het 31-jarige popidool brak bijna tien jaar geleden door met aanstekelijke elektro­pophits als ‘Just Dance’ en ‘Poker Face’, maar trok minstens evenveel aandacht met haar krankzinnige outfits. Met haar gezicht steevast verscholen achter zonnebrillen, maskers of kilo’s make-up, hulde ze zich in avant-gardistische high fashion of choquerende vleesjurken.

Maar de laatste jaren verschijnt Gaga steeds herkenbaarder – of toch minder buitenaards – in het openbaar. Deze Netflix-documentaire is de volgende en misschien wel definitieve stap in dat normaliseringsproces. We zien in de film geen arty alien, maar een vrouw van vlees en bloed: niet (altijd) Lady Gaga, maar Stefani Germanotta. Van meet af aan verschijnt ze zonder make-up, met zichtbare uitgroei en in joggingbroek.

Mourkabel volgt Germanotta op goede en slechte dagen. En van die laatste zijn er heel wat. De pokerface van weleer wordt in deze film weggewassen met emoties en tranen. De schuldigen: liefdesverdriet, rouw en vooral fysieke pijn. Gaga lijdt aan fibromyalgie, een ziekte die haar hevige spierpijn bezorgt. En daar kan zelfs haar leger ­privémasseurs en dokters weinig aan doen, zo ontdekken we. Als je haar in de film ziet kermen van de pijn, kun je plots heel goed begrijpen waarom Lady Gaga op 1 oktober niet in het Sportpaleis zal staan.

Op de persconferentie wordt Germanotta erg emotioneel, wanneer een journalist ernaar vraagt: “Het is moeilijk, maar ook bevrijdend om erover te kunnen praten”, zegt ze met tranen in de ogen. “Er gaat een bepaalde schaamte gepaard met chronische pijn. Je voelt je zwak. Maar net daarom wil ik ermee naar buiten komen.”

Authenticiteit als imago

Elke frame in Gaga: Five Foot Two staat in het teken van authenticiteit. In geïmproviseerde, soms ronduit wazige shots leren we Germanotta van heel dichtbij kennen als een warme, gevatte en openhartige vrouw. Alleen slaat dat laatste af en toe om in een soort exhibitionisme. Wanneer Gaga plots haar bikinitopje uittrekt – “it just feels better that way” – tijdens een gesprek aan het zwembad, voel je dat ze de camera bespeelt.

Op die momenten krijg je de indruk dat deze documentaire naast een eerlijk portret toch ook een berekende zet in Germanotta's carrièreplan is. Want ook authenticiteit is een vorm van imago.

Gaga: Five Foot Two, vanaf 22/09 te zien op Netflix.