Experts aan het woord: moeten we de werkloosheidsuitkeringen in België beperken in de tijd?

België is het enige EU-land waar werkzoekenden een leven lang een uitkering kunnen krijgen. In alle andere lidstaten moeten zij na een aantal jaren of zelfs al maanden weer hun eigen boontjes doppen. Wordt het tijd om het voorbeeld van de rest van Europa te volgen?

NEEN, zegt Stijn Baert, professor Arbeidseconomie aan de UGent

"Ik pleit voor een ander model, waarin de uitkeringen sterker degressief gemaakt worden maar tijdens de eerste maanden wel hoger zijn. Nu vallen mensen na hun ontslag terug op ongeveer 65% van hun laatste loon. Na drie maanden begint hun uitkering bovendien langzaam te dalen. Dat zet sommigen ertoe aan om eender welke job te aanvaarden, terwijl ze beter wat langer zouden uitkijken naar iets wat hen echt kansen op een duurzame toekomst biedt. Anderen worden door die zachte aanpak dan weer te weinig gestimuleerd. Vanaf pakweg een halfjaar kan het nuttig zijn om hen stilaan wat te prikkelen om een tandje bij te steken. Finaal zou ik de uitkering tot net boven het leefloon laten zakken. Maar ik zou ze nooit helemaal stopzetten. Want dan geef je in wezen aan dat je niet langer in die werkloze gelooft. Hoe kan je dan nog van hem verlangen dat hij voluit een job blijft zoeken? Zolang iemand een uitkering krijgt, kan je hem gericht blijven activeren.

Eenmaal hij bij de VDAB van de radar verdwijnt, dreigt hij bij het legertje inactieven terecht te komen. En daar hebben we er al meer dan genoeg van. Ik geloof dan ook vooral in arbeidsmarkthervormingen die werkloosheid en inactiviteit samen aanpakken. Concreet moeten we zoveel mogelijk werkenden tot de officiële pensioenleeftijd aan de slag houden en zoveel mogelijk werklozen en inactieven opnieuw aan het werk krijgen. Daarom moet de overheid er in de eerste plaats voor zorgen dat werken in alle omstandigheden meer loont dan niet werken."

JA, zegt Herman Nijns, CEO van hr-dienstverlener Randstad

"Mensen die hun job verliezen, moeten uiteraard de kans krijgen om op hun positieven te komen. Een werkloosheidsuitkering is in die omstandigheden niet meer dan billijk. Maar toch zie ik grote voordelen aan een beperking in de tijd. In het veelgeprezen Scandinavische model krijgen werkzoekenden een tijdlang een zeer goede uitkering maar worden ze van de eerste dag intensief begeleid. Die duidelijke visie resulteert in een veel hogere participatie aan de arbeidsmarkt dan bij ons. Waarom zouden wij zo'n systeem ook niet invoeren? Naar mijn overtuiging leidt een uitkering van onbepaalde duur gewoon veel vaker tot langdurige werkloosheid.

Daarom raad ik werkzoekenden aan om na een zekere tijd toch maar een nieuwe job aan te nemen, ook al ligt die hen niet 100%. Ze krijgen er sowieso veel voor in de plaats: de verrijkende interactie met collega's, de kans om nieuwe competenties te ontwikkelen, een grotere financiële slagkracht, ze raken weer gewoon aan het arbeidsritme … En vervolgens kan die baan een opstap zijn naar iets wat ze wél gedurende een langere periode willen doen.

Tegelijk zouden ook de werkgevers zich wel wat flexibeler mogen opstellen. Ze leggen bij vacatures de lat vaak zo hoog dat veel potentiële kandidaten niet eens hun kans durven te wagen. Terwijl het in deze tijden van grote krapte echt niet opgaat om onrealistische eisen te stellen."

Stand van zaken werkloosheid

Sinds 2014 zijn er 185.000 nieuwe jobs gecreëerd, en toch is er volgens experts amper reden tot euforie. De reden? De mismatch op de arbeidsmarkt blijft veel te groot: 42.000 vacatures in Vlaanderen blijven structureel openstaan. Daarnaast telt ons land ook 130.000 jongeren tussen 15 en 34 jaar die werken noch studeren en maar liefst 750.000 inactieven tussen 55 en 64 jaar. In de weekendbijlage van vacature.com (op vrijdag bij HLN, op zaterdag bij De Morgen) maken we een stand van zaken op rond de werkloosheid in ons land. 

Lees ook:

1 op 3 sollicitanten krijgt zelden reactie en dat brengt de werkgevers ernstige schade toe

Xavier Baeten (Vlerick Business School) stelt de anciënniteitsverloning in vraag: “Wat we verdienen staat niet meer in verhouding tot onze productiviteit”

Waarom we in België maar niet bijleren

Bron: vacature.com.