Deze maatregelen bedreigen onze privacy

Vingerafdrukken op e-ID

Wat? Vanaf 1 april volgend jaar wordt op de chip van elke elektronische identiteitskaart ook een vingerafdruk van de eigenaar opgeslagen.

Kritiek? “Niet proportioneel”, oordeelt de Privacycommissie, nu Gegevensbeschermingsautoriteit. Het doel is om identiteitsfraude tegen te gaan, maar er is geen bewijs dat het ook werkt. Het oorspronkelijke voorstel, om de vingerafdrukken permanent op te slaan in een databank, was een stuk controversiëler, maar haalde het niet. De gegevens mogen nu tot drie maanden bewaard blijven. “Het risico op hacking blijft”, zeggen computerexperts.

Lees ook

Vadertje Staat kijkt op uw vingers: privacy wijkt steeds meer voor veiligheid. Hoe regering Michel I steeds verder opschuift.

“Als je vandaag je vingerafdruk afgeeft, waarom zou je je dan morgen verzetten tegen een databank?”, vraagt hoofdredacteur Bart Eeckhout zich af in het standpunt.

Passagierslijsten van vliegtuigen, trein en bus

Wat? Minister Jan Jambon (N-VA) wil zicht krijgen op wie internationaal reist met vliegtuig, trein en bus. Eerst moesten vliegtuigmaatschappijen hun passagierslijsten delen. Afgelopen zomer gaf de regering  toestemming voor een eerste proefproject met Eurostar (trein) en Flixbus (bus).

Kritiek? Toenmalig staatssecretaris Bart Tommelein (Open Vld) verzette zich. Het zou onder meer te grote administratieve rompslomp veroorzaken voor burgers en vervoersmaatschappijen. De Privacycommissie zette na een stevige interne discussie het licht toch op groen.

Uitbouw cameraschild

Wat? Op belangrijke verkeersassen, bij grensovergangen en elders liet Jambon camera’s hangen met nummerplaatherkenning. Ook liet hij bestaande cameranetwerken in steden als Mechelen, Turnhout en Kortrijk met elkaar verbinden. 

Kritiek? De ‘slimme camera’ is sinds zijn introductie meer dan tien jaar geleden stilaan ingeburgerd. De nieuwe camerawet, van kracht sinds afgelopen voorjaar, regelt het gebruik: wie toegang heeft, hoe lang de gegevens bijgehouden kunnen worden. De Privacycommissie maakte geen bezwaar. 

Bodycams bij politieagenten

Wat? Een camera in de kepie of op het uniform van een agent, waarmee mogelijke daders sneller geïdentificeerd kunnen worden. In 2013 toonde toenmalig binnenlandminister Joëlle Milquet (cdH) zich al voorstander. Na enkele proefprojecten is het gebruik sinds dit jaar vastgelegd in de nieuwe camerawet.

Kritiek? De politievakbonden stonden zelf niet te springen voor dit nieuwe snufje. Agenten vrezen dat het tegen hen gebruikt kan worden, omdat ook het eigen wangedrag geregistreerd wordt. 

Versoepeling bijzondere opsporingsmethodes

Wat? Na de aanslagen eind 2015 in Parijs, kondigde de regering aan de speurders meer slagkracht te geven. De regels rond de bijzondere opsporingsmethodes werden minder strak. Het gaat onder meer om het afluisteren van verdachten, het hacken van computers of het inkijken van een woning.

Kritiek? Vroeger moest een onderzoeksrechter toestemming geven voor dit soort acties, nu ligt die beslissing bij de procureur. Een onderzoeksrechter werkt altijd à charge en à décharge, terwijl een procureur slechts uit is op één ding: bewijsmateriaal verzamelen.

Afschaffen anonieme telefoonkaarten

Wat? Sinds eind 2016 moet je je identiteitskaart geven als je een nieuwe simkaart koopt voor je gsm. Op die manier zou het telefoonverkeer van mogelijk terreurverdachten beter opgevolgd kunnen worden.

Kritiek? De maatregel kan eenvoudig omzeild worden. Gsm’s op naam van James Bond of andere fictieve namen zijn geen uitzondering. Buitenlandse simkaarten bieden een andere uitweg.

Lees hier meer over hoe veiligheid belangrijker werd dan privacy: Vadertje staat kijkt op uw vingers