160 Antwerpse jongeren die van school zijn gestuurd vinden geen nieuwe school

"Het aantal jongeren dat thuis zit omdat ze van hun middelbare school zijn gestuurd, is nog nooit zo hoog geweest", zegt Ann Huybrechts, coördinerend directeur secundair onderwijs voor het GO! in Antwerpen. "Dat zijn leerlingen die omwille van een problematiek, vaak is dat grensoverschrijdend gedrag, eenmalig of een opstapeling van incidenten, definitief van school worden gestuurd."

Voor de jongere wordt op dat moment een andere school gezocht. "Meestal neemt de directeur contact op met andere scholen en wordt het CLB (Centrum voor Leerlingenbegeleiding) ingeschakeld, en zoeken ze een plek op een andere school. Liefst in dezelfde studierichting, zodat er studiecontinuïteit is. En daar knelt het schoentje", legt Huybrechts uit. 

Scholen mogen leerlingen weigeren. "Er is een overeenkomst met het LOP (Lokaal Overlegplatform) in Antwerpen. Daarin staat dat scholen met klassen die al een leerling hebben met een tuchtproblematiek, kunnen zeggen: nee, we kunnen er niet nog zo'n jongere bij nemen. Want zulke leerlingen hebben vaak een grote impact op het klasgebeuren, waardoor de lessen makkelijk verstoord worden."

Scholen trekken aan de alarmbel. "Scholen vragen om hen te helpen omdat ze volle klassen hebben van kinderen met gedragsproblemen, of die grensoverschrijdend gedrag hebben gesteld, of zware opvoedingsproblemen, schoolmoeheid of demotivatie vertonen. Ze hebben soms 1 of 2 van die jongeren in de klas en de draagkracht van de leerkrachten in die klassen is ernstig overschreden." 

Wat moet er gebeuren? "Enerzijds hebben we het structureel probleem van plaatstekort in Antwerpen", zegt Huybrechts. "We hopen dat we volgend jaar met meer plekken kunnen starten."

"Anderzijds is er momenteel te weinig ondersteuning voor dat soort van problemen in onze scholen. Onze scholen hebben een heleboel problemen: het lijkt wel alsof die dingen post-corona nog meer geëxplodeerd zijn dan vroeger. De ondersteuning die er is, is ontoereikend. Mensen van het CLB doen heel hard hun best maar ze komen er niet."

Volgens Huybrechts is er dan ook nood aan psychologen en trajecten die de jongeren naast de school begeleiden. "We kennen time-out-trajecten en SWAT-trajecten voor leerlingen die even uit de school moeten, maar halverwege het eerste trimester waren die al volzet. Er is dringend hulp nodig voor scholen, zodat die kinderen beter geholpen worden."

Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) erkent het plaatstekort en zegt dat er meer aanbod nodig is in de B-stroom. Hij wijst wel naar de scholen om die plaatsen te creëren. "De overheid kan geen plaatsen bij maken: wij kunnen het alleen voor de scholen zo aantrekkelijk mogelijk maken om extra aanbod te voorzien."

"Dit is géén probleem van geld: we voorzien voor de B-stroom anderhalf keer de normale omkadering, voorrang bij infrastructuurprojecten, nog eens extra middelen voor scholen die extra capaciteit creëren enzovoorts."

Daarnaast vraagt hij ook begrip voor scholen die aarzelen om bepaalde leerlingen binnen te laten. "Het gaat vaak over geweldplegers, die zich agressief hebben getoond tegenover leerkrachten en medeleerlingen."