“Haren wordt aan zijn lot overgelaten”: Inwoners verweren zich tegen bouw van ‘megagevangenis’ en ‘megamoskee’

“Zelfs moslims hebben tegen de moskee getekend”, zegt de 72-jarige François Engin. Hij komt ons tegemoet met een map waarin hij handtekeningen verzamelt tegen de bouw van een zogeheten ‘megamoskee’. In een café vlak bij de pittoreske oude kerk wijst hij in verschillende richtingen. “We hebben hier al de NAVO in de buurt, er komt een nieuwe gevangenis, en dan worden er nog nieuwe appartementen gebouwd. En waar gaan ze de auto's zetten bij de moskee? U denkt toch niet dat ze met de tram of bus naar hier gaan komen?” 

In hetzelfde café komt een document op tafel van de vergadering die buurtbewoners vorige week tegen het project hebben ingelegd. De moskee zou 1.200 plaatsen krijgen, staat te lezen: 800 voor mannen, 400 voor vrouwen. “Het is niet dat we tegen een moskee zijn”, zegt Dominique Steels, van het collectief Haren Citoyens, dat volgens haar al bijna 800 handtekeningen heeft verzameld. “Maar we zijn wel tegen een megamoskee. Ik ben een leerkracht, ik geef les aan een multiculturele groep en zelfs mijn leerlingen hebben bezwaren. Wat zij nodig hebben is een jeugdcentrum, of een sportcentrum. Dat zijn zaken waar alle Harenaren iets aan hebben.”

Geen banken, wel een kerk

Met zijn kleine middeleeuwse kerk en zo’n 5.000 inwoners heeft Haren eigenlijk veel weg van een stukje Vlaams platteland, dat bij toeval op een boogscheut van Brussel-stad ligt. Een beenhouwer of een bank is er niet. In de dorpskern liggen nog ouderwetse kasseiwegen. Toch is het net haar karakter dat de gemeente de laatste jaren alsmaar aan het verliezen is, nu het voor inwoners lijkt alsof Haren door Brussel wordt opgeslorpt. In het dorpje is een opvangcentrum opgericht met ongeveer 300 plaatsen voor daklozen en vluchtelingen. Over enkele jaren komt er bovendien een nieuwe gevangenis te staan voor 1.200 gedetineerden. Ook daar is al flink tegen geprotesteerd.

“Maar wat kunnen wij doen tegen tous les dikkeneks daar?” zegt Alexandre Badji (75) in café The Old Time. “Vroeger waren er hier nog banken, maar nu moet je al ver gaan om geld af te halen”, treedt barman Frederic Corneille (33) hem bij. Hij omschrijft het pittoreske plaatsje als ‘une ville morte’. “Je hebt hier wel nog een bakker, maar die heeft ook halalproducten. Je kan niet zeggen dat Haren de vuilbak van Brussel geworden is, maar het wordt wel aan zijn lot overgelaten.” 

Corneille begrijpt, net als andere inwoners, niet waarom er niet in andere projecten of maatregelen wordt geïnvesteerd. “Burgemeester Close (PS) is langsgekomen en heeft allerlei beloftes gedaan, bijvoorbeeld dat er meer camera’s zouden komen. Maar gaat daar ook iets van terechtkomen?”

Bij de woordvoerder van de burgemeester klinkt het dat er over de moskee “gesprekken lopen” en dat het project nog “in zijn kinderschoenen” staat. “We wachten op een concreet voorstel van de Moslimexecutieve vooraleer we kunnen reageren”, zegt Maïté Van Rampelbergh. De Moslimexecutieve van België wilde vooralsnog niet reageren.

‘Alles verandert’

Toch zijn er ook inwoners van de gemeente die eerder gelaten reageren, als we hen aanspreken bij het kleine politiekantoor, dat in het weekend gesloten is. “Het komt allemaal naar hier, omdat er in Haren nog wat gronden vrij liggen”, zegt een man, die niet met zijn naam in de krant wil. “Met de gevangenis heb ik zelfs geen problemen. Ik denk dat een nieuwe sociale woonwijk veel slechter zou zijn.”

De man woont al heel lang in Haren. Hij heeft zich naar eigen zeggen neergelegd bij de verandering in de gemeente. “Alles evolueert”, zegt hij. “Mijn grootouders hadden vroeger een bakkerij en als kind ging ik dan broden aan de mensen hun huizen hangen. Dat zie je nu ook niet meer.”