De Russische president Vladimir Poetin stemt in met het stopzetten van aanvallen op de energie-infrastructuur gedurende 30 dagen. Dat is hij overeengekomen tijdens een telefoongesprek met de Amerikaanse president Donald Trump. Rusland en de VS zouden onmiddellijk willen voortgaan met gesprekken over een einde van de oorlog in Oekraïne.
Trump en Poetin hebben gebeld: wat zijn de 2 presidenten overeengekomen?
Rond 15 uur begonnen de presidenten Donald Trump en Vladimir Poetin aan het telefoongesprek, waar met spanning naar werd uitgekeken.
In het 2 uur durende gesprek wilde Trump zijn Russische ambtsgenoot overtuigen om zijn voorstel voor een staakt-het-vuren van 30 dagen in Oekraïne te aanvaarden.
"De weg naar vrede zal beginnen met een staakt-het-vuren voor 30 dagen voor de energie-infrastructuur", zo maakte het Witte Huis bekend na afloop van het telefoongesprek. Het Kremlin bevestigde dat. Het gaat om Russische aanvallen op Oekraïense energie-infrastructuur, en omgekeerd.
Het Kremlin zegt dat Poetin het leger al de opdracht heeft gegeven om dergelijke aanvallen te staken.
"Onderhandelingen over duurzaam einde van oorlog"
Van een volledig staakt-het-vuren zoals de VS met Oekraïne was overeengekomen, lijkt voorlopig geen sprake. Maar volgens het Witte Huis willen Rusland en de VS ook werk maken van een staakt-het-vuren op zee en uiteindelijk een volledig en duurzame beëindiging van de gevechten in Oekraïne.
Die onderhandelingen zouden "onmiddellijk beginnen", meldt het Witte Huis in een statement. Ze zouden kunnen plaatsvinden in het Midden-Oosten. Of Oekraïne hierbij betrokken wordt, valt uit de mededeling niet op te maken.
Rusland benadrukt wel dat het noodzakelijk is dat de buitenlandse hulp en het delen van inlichtingen aan Oekraïne moet stoppen, omdat er anders geen sprake kan zijn van een regeling.
Het Witte Huis zegt ook dat het belangrijk is om de wijdverspreide uitdeling van strategische wapens moet stoppen, en dat het met anderen zal samenwerken om "die toepassing zo breed mogelijk door te voeren".
Rusland is ook bereid 175 Oekraïense krijgsgevangenen te ruilen voor 175 Russische gevangenen. Dat was de eerste informatie die het Kremlin had vrijgegeven over het gesprek tussen de 2 presidenten. Rusland zal in eerste instantie 23 zwaargewonde Oekraïners aan Kiev overhandigen.
"Light versie van het Amerikaanse voorstel"
"We zitten nu met een 'light versie' van het Amerikaanse voorstel dat Oekraïne had aanvaard in Saudi-Arabië", zegt Ruslandkenner van VRT NWS Marijn Trio.
"Oekraïne heeft het voorstel onder druk aanvaard, Rusland had duidelijk wel onderhandelingsmarge. De bal lag volgens de VS nu in het kamp van de Russen, maar met die bal heeft Poetin voorlopig niets gedaan. Maar hij kan het zich niet permitteren om geen enkele bereidheid te tonen, dus doet hij nu een kleine geste, om Trump toch het gevoel te geven dat die hem heeft kunnen overtuigen. Want voor Poetin is het belangrijkste: de relatie met de VS herstellen."
"Trump zal het ongetwijfeld verkopen als een overwinning, maar dit is niet wat hij eigenlijk voor ogen had", zegt VRT-correspondent in de VS Thomas De Graeve.
"Oekraïne heeft het voorgestelde staakt-het-vuren onvoorwaardelijk aangenomen, maar Rusland heeft dat niet gedaan. Het lijkt er opnieuw op dat Vladimir Poetin tijd heeft gekocht bij Donald Trump."
Voorwaarden van Poetin
Oekraïne stemde vorige week tijdens een gesprek met de VS in Saudi-Arabië in met een voorstel voor een staakt-het-vuren van 30 dagen. Rusland deed dat nog niet: president Poetin zei dat hij nog veel vragen had die hij telefonisch wilde bespreken met Trump.
Trump wilde in het telefoongesprek van deze namiddag dus van Poetin horen onder welke voorwaarden hij bereid zou zijn tot het bestand. Eerder had Poetin gesuggereerd dat hij zou eisen dat de VS in die periode moet stoppen met het leveren van wapens aan Oekraïne.
Op zijn socialemediaplatform Truth Social liet Trump gisteren weten "dat er al overeenstemming was over heel wat elementen". Met die "elementen" leek Trump al méér te bedoelen dan enkel een staakt-het-vuren. Hij gaf aan te zullen praten over grondgebied en energieproductie, kwesties die normaal gesproken deel uitmaken van gesprekken over een definitief vredesakkoord.
Voorafgaand aan het gesprek had de woordvoerder van het Kremlin ook gezegd dat beide presidenten het niet alleen over de oorlog in Oekraïne zouden hebben, maar dat Rusland ook nog heel wat vragen had over het normaliseren van de verhoudingen tussen de VS en Rusland. De banden met de VS verbeteren is voor Poetin een belangrijke prioriteit.