VRT NWS trok naar Britse dorp Wethersfield, waar 800 asielzoekers worden opgevangen op een voormalige luchtmachtbasis
Door asielzoekers onder te brengen in een voormalige luchtmachtbasis probeert het Verenigd Koninkrijk de druk op de asielcentra te verlichten, maar daar zijn omwonenden vaak niet over te spreken en het lokale Conservatieve bestuur ook niet. Ondertussen blijven migranten per bootje aankomen op de Britse kusten en in hotels zijn al zeker 50.000 mensen ondergebracht. VRT NWS trok naar Essex en praatte met het bestuur en buurtbewoners.
Diep in het glooiende landschap van Essex, in het zuidoosten van Engeland, ligt de voormalige luchtmachtbasis van Wethersfield. In de barakken zijn sinds juli vorig jaar enkele honderden asielzoekers ondergebracht, allemaal alleenstaande mannen.
Het Britse ministerie van Binnenlandse Zaken wilde daarmee de grote druk wegnemen op de hotels, waar zowat 50.000 asielzoekers zijn ondergebracht. Ook op de woonboot Bibby Stockholm in de haven van Portland zou er opvang komen, net als in Scampton en Huddersfield.
In Wethersfield was de plaatselijke bevolking erg gekant tegen de komst van de asielzoekers. De inwoners van de pittoreske kleine gemeente vreesden voor extra druk en meer onveiligheid. 10 maanden later blijkt het allemaal nogal mee te vallen met die overlast.
In Wethersfield is in de verste verten geen asielzoeker te zien. Inwoner Gary Lawrence vindt de publieke oproer een maat voor niets. “Hier is alles kalm zoals altijd. De bangmakerij en de geruchten hebben niets veranderd.”
Gary Lawrence: "Er zouden slechte dingen gebeuren, omdat er mensen van ergens anders zouden komen. Dat waren gewoon praatjes."
In het enige winkeltje van de buurt laten sommigen wel hun ongenoegen blijken. Ze wijzen op de grote toevloed aan migranten van over het Kanaal. In Wethersfield valt het wel mee, maar ze hebben via de pers en vrienden gehoord over meer criminaliteit door asielzoekers in grote steden als Londen.
Ze vergelijken ook met hun eigen situatie. “Waarom mag een asielzoeker hier in een warm opvangcentrum slapen, medische hulp krijgen en uitstapjes doen met een shuttlebus? Wijzelf staan in de wachtrij voor de dokter en de bussen rijden nauwelijks”.
Anonieme getuige: "Ze zijn een extra last. Wij werken heel hard en kunnen niet eens op vakantie gaan."
Conservatieve tegenstem
Het plaatselijke bestuur van Braintree District Council, geleid door de Conservatief Graham Butland, was van bij het begin ook tegen de komst van het centrum gekant. Opmerkelijk, want dit is het district van zijn eigen minister van Binnenlandse Zaken James Cleverly.
“We klagen aan dat het ministerie van Binnenlandse Zaken erg geheimzinnig deed in het begin. Slechte communicatie leidde tot een hele reeks van geruchten en desinformatie”, zegt Butland. Hij vindt een groot asielcentrum slecht, zowel voor de omwonenden als voor de asielzoekers zelf.
Graham Butland: "De overheid moet het hotelbeleid herbekijken, maar het moet ook de oorzaak stoppen."
De laatste tijd gaat het iets beter. Er komen vrijwilligers naar het centrum om bijvoorbeeld samen muziek te spelen of Engelse les te geven. En er zijn overlegmomenten met de plaatselijke bevolking, allemaal broodnodig voor een beter wederzijds begrip. Maar voor Butland is het belangrijk dat de asielprocedure sneller verloopt, zodat het niet nodig is om mensen in groten getale in Wethersfield te plaatsen.
Mentale trauma's
Voor de poort van het asielcentrum staat een bestelwagen. Die is omgevormd tot een medische consultatieruimte van Dokters van de Wereld. De organisatie voert hier sinds december samen met Artsen zonder Grenzen raadplegingen uit.
Ze zijn gekant tegen het asielcentrum, maar achten de nood zodanig hoog, dat ze naast de Britse overheid extra hulp willen bieden. “Bijna iedereen is al naar de dokter geweest in het centrum”, zegt dokter Emma Mam, “maar ze komen ook nog eens bij ons, omdat ze hun trauma’s niet verwerkt krijgen."
Volgens dokter Mam is Wethersfield niet geschikt als asielcentrum. “De prikkeldraad, de bewakingscamera’s, het doet hen denken aan de arrestatie of vervolging die ze eerder al hebben meegemaakt.
Emma Mam: "Die plaats voelt aan als een gevangenis en dat haalt oude trauma's naar boven."
De Rwanda-deal: een nieuwe uitdaging
Vorige week kreeg de Britse regering haar omstreden Rwanda-deal goedgekeurd in het parlement. Al wie met een bootje het land binnenkomt, kan meteen op een vliegtuig naar Rwanda worden gedeporteerd.
“Dat heeft een golf van paniek veroorzaakt”, zegt dokter Mam, “omdat er veel geruchten zijn en desinformatie.” Zij vreest dat asielzoekers in Wethersfield zullen onderduiken, en daardoor het risico lopen op nieuwe uitbuiting. Zelf ziet ze nog meer getraumatiseerde patiënten aan haar medisch busje verschijnen.
Af en toe loopt er een bewoner van het centrum achter de prikkeldraad voorbij. Zwijgzaam, even onzichtbaar voor mij als hij is voor de buitenwereld.