Direct naar artikelinhoud
REVIEW

'Hamlet': Kuiperskaai kleurt (te) lustig buiten de lijntjes van het repertoire

'Hamlet': Kuiperskaai kleurt (te) lustig buiten de lijntjes van het repertoire
Beeld Sofie Silbermann

Geen spokende vader maar een getormenteerde moeder jaagt Hamlets hoofd op hol. Lisaboa Houbrechts en Kuiperskaai zetten Shakespeare naar hun hand, in een gelaagde voorstelling die soms dreigt te bezwijken onder het pathos.

Het is niet de geest van de vermoorde koning die in de openingsscène verschijnt, maar de tengere gestalte van diens weduwe Gertrude. Krampachtig dansend, vallend en zwalpend baant ze zich een weg naar voren. De koningin die in Shakespeares tekst vooral veel mag zwijgen, krijgt hier als eerste het woord. Het is een duidelijk statement. Dit wordt geen Hamlet die braaf binnen de lijntjes kleurt, maar een eigenzinnige bewerking die nieuwe perspectieven durft te openen.

"Ik had geen keuze", verklaart ze verdedigend. Meteen na de dood van haar man is ze met diens broer (en moordenaar) Claudius getrouwd, de nieuwe koning. "Ik moest het doen in het belang van mijn volk." Toch komt het haar op de wrok van haar zoon Hamlet te staan. Kuiperskaai kiest resoluut voor de relatie tussen moeder en zoon als motor voor het drama. Het is niet zozeer de moord op zijn vader die Hamlets wraaklust oproept, als wel de overspeligheid waarvan hij zijn moeder beschuldigt.

Regisseur Lisaboa Houbrechts bewijst dat ze het repertoire naar haar hand kan zetten

Dat levert een bewerking op waarin minder ruimte is voor Hamlet zelf, de eeuwige twijfelaar en binnenvetter, maar die vooral de bittere verhoudingen tussen de personages op de spits drijft. Ook Ophelia, Hamlets geliefde, moet het ontgelden. Het wantrouwen tegenover zijn moeder breidt zich uit naar alles wat enigszins vrouwelijk is. Daar ontspint zich uiteindelijk het werkelijke drama: de enige twee mensen die hem liefhebben worden zonder pardon weggejaagd.

Kuiperskaai / Lisaboa Houbrechts, 'Hamlet' (Toneelhuis)Beeld Sofie Silbermann

Driehoeksverhouding

Regisseur Lisaboa Houbrechts bewijst dat ze het repertoire naar haar hand kan zetten. Een hoogtepunt is de scène waarin een uitzinnige Hamlet zijn moeder haar geilheid en trouweloosheid verwijt om zich dan zelf wellustig op haar te storten. Of de prachtig geënsceneerde sterfscène van Ophelia die sereen en toch schokkend is. Of wanneer de vloerbekleding omhoog wordt gehesen als een indrukwekkend spook waarin Hamlet de vermoorde koning herkent.

Grace Ellen Barkey, u welbekend van Needcompany, speelt de rol van Gertrude en staat tegenover haar eigen zoon, Victor Lauwers, die Hamlet speelt. Om het plaatje compleet te maken, wordt Ophelia vertolkt door dochter en zus Romy Louise Lauwers. Dat resulteert in een fascinerende, érg realistische driehoeksverhouding.

In 'Hamlet' worden de teugels wat strakker gehouden en de excessen ingedamd. Dat zorgt alvast voor een intensere, meer gelaagde voorstelling

Wie eerder A Winter's Tale (2016) of 1095 (2017) zag, weet dat Lisaboa Houbrechts en Kuiperskaai er niet voor terugdeinzen om totaal over the top te gaan. Hun theater is extatisch, mateloos, sensueel en soms ronduit smerig, zwalkend tussen wansmaak en schoonheid. In hun vorige producties leidde dat nog tot een geforceerde uitzinnigheid, te artificieel om echt te kunnen bekoren.

In Hamlet worden de teugels wat strakker gehouden en de excessen ingedamd. Dat zorgt alvast voor een intensere, meer gelaagde voorstelling. Toch wordt het ook hier soms te veel van het goede. Hamlets onmogelijk trage voordracht bezwijkt onder het gewicht van zijn eigen pathos. De gezwollen lyriek en nodeloos schreeuwerige scènes zorgen naar het einde toe voor een vermoeiende kijkervaring.

Op 29/09 in Kaaitheater, daarna op tournee.