Commentaar: Trotseer de sneeuw

‘Scholen mogen geen ijsvrij geven.’ Het staat zwart op wit op de website rijksoverheid.nl. Mét motivering: ‘Dit kan leiden tot onverwachte opvangproblemen voor ouders.’ Scholen mogen wel het rooster aanpassen; ‘zij kunnen bijvoorbeeld met leerlingen gaan schaatsen’. Maar de school is verantwoordelijk voor begeleiding.

De uitzondering waarbij je de kinderen wél naar huis mag sturen, heet ‘overmacht’: ‘Bijvoorbeeld als de school niet bereikbaar is vanwege hevige sneeuwval. Of als de verwarming op school niet werkt.’ Het lijkt onbetwistbaar dat een lang tevoren aangekondigde personeelsstaking níét in die categorie overmacht valt. Scholen waarvan leerkrachten staken, zouden daarom vandaag gewoon hun leerlingen moeten opvangen. Ga sneeuwballen gooien en sneeuwpoppen maken. Maar domweg de deuren sluiten, dat kán gewoon niet.

Er waren scholen die zondagavond in een mail de leerlingen waarschuwden dat ze maandag mogelijk dicht zouden zijn. En maandag om 7.00 uur werd dat bevestigd, op de website en via sociale media: geen lessen vandaag. Niet omdat de kachel kapot was, niet omdat de school door sneeuw onbereikbaar was, maar omdat – ja, waarom eigenlijk. Omdat er sneeuw werd verwácht. De ov-bedrijven en wegbeheerders zullen die scholen wel dankbaar zijn geweest, want het paste in hun strategie om Nederlanders deze dag massaal in hun huizen op te sluiten. Die strategie was succesvol: veel snelwegen waren maandagochtend zeldzaam leeg (en schoon). Wie heel eigenwijs toch naar de zaak ging, werd de vrees ingeboezemd dat een behouden thuiskeer ‘s avonds onmogelijk zou zijn – ‘eigen schuld!’

‘Trotseer de sneeuw!’, stond boven een mail die de ANWB zijn leden maandag stuurde: vol aanbiedingen van warme kleding, skisokken en sneeuwkettingen. Dat onverschrokken wintersportmotto ‘trotseren’ staat in schril contrast tot de heersende trend om in eigen land bij barre weersomstandigheden een klemmend ‘Blijft allen thuis!’ te communiceren.

Natuurlijk kan thuiswerken een prima oplossing zijn: voor werknemers en bedrijven die het werk zo kunnen ­organiseren dat ze ook thuis productieve uren kunnen maken. Maar anderen worden door dit doorgeschoten preventiebeleid in een lastig parket ­gebracht. Het lijkt wel bruut, maar een werkgever mag van onmisbare medewerkers vragen dat ze moeite doen om te komen, ook bij ‘code rood’. Meteorologische codes hebben geen juridische status; ze zijn niet meer dan adviezen, en gelden voor specifieke doelgroepen. Zoals er nu met ‘weeralarmen’ wordt omgesprongen, dienen ze echter vooral om bij voorbaat het straatje schoon te vegen van weg- en spoorbeheerders.