Waarom de dodelijkste terreuraanslag ooit op Egyptische bodem geen verrassing is

Een van de eerste terroristische aanslagen in Caïro sinds 2013 gebeurde op 100 meter van waar ik toen woonde. Het was een amateuristische aanslag zonder doden of gewonden. Hij werd opgeëist door Ansar Beit Al Maqdis (Supporters van Jeruzalem), een terreurgroep die zich in 2014 aansloot bij IS. De groep zelf was voornamelijk actief in de Sinaï, het deel van Egypte dat aan de overkant van het Suezkanaal ligt en in het buitenland vooral bekend is van het toeristische Sharm El Sheikh.

Gisteren, vier jaar later, is de aanslag op de moskee in Noordwest-Sinaï de dodelijkste terroristische aanslag ooit op Egyptische bodem. Helaas komt dit niet als een verrassing. Het Tahrir Institute for Middle East Policy berekende dat sinds het afzetten van Morsi bijna duizend veiligheidsmensen omkwamen in niet minder dan 1.700 aanslagen in de Sinaï. Sinds IS de Sinaï uitriep tot een nieuwe wilayat of provincie in november 2014, eiste de terreurorganisatie al 800 aanslagen op in Egypte.

Uit deze cijfers kunnen we twee conclusies trekken. De eerste conclusie is dat IS niet de enige terreurgroep is in de Sinaï. Ten tweede, de Egyptische 'war on terror' blijkt een stuk minder succesvol dan door het Egyptische leger en de regering wordt beweerd. De barbaarse aanslag van gisteren is slechts een van de honderden aanslagen die elk jaar in Sinaï worden gepleegd.

Het 'Sinaï-probleem'

Egyptenaren weten al langer dat er zoiets bestaat als het 'Sinaï-probleem'. Al vele decennia wordt het schiereiland dat voornamelijk door bedoeïenenstammen wordt bewoond, verwaarloosd door de regering in Caïro. Op het Suezkanaal en toeristische trekpleisters na is Sinaï een erg onderontwikkelde regio. Verschillende stammen proberen dan maar wat bij te verdienen door voor de veiligheid van plaatsen als Sharm El Sheikh te zorgen.

Toch kregen terroristische organisaties als Al Qaida nooit voet aan de grond in Sinaï. Dat veranderde in 2005 na een bomaanslag in Sharm El Sheikh. De Egyptische politie pakte enkele bedoeïen op, martelde hen dood en gooide de lijken op een vuilnisbelt. Dit incident was voor velen de druppel die de emmer deed overlopen. Plots kreeg het sirenengezang van jihadistische groepen wel gehoor.

Deze achtergrond is belangrijk om te begrijpen dat het probleem van de Sinaï op de eerste plaats een sociaal en politiek probleem is. Maar in plaats van het opzetten van dialoog en het zoeken naar politieke oplossingen, besliste de Egyptische regering dat het een puur terroristische kwestie is dat enkel militair op te lossen valt. Het leger kondigde dan ook in 2013 aan dat ze dit onkruid snel ging uitroeien.

In de naam van de strijd tegen het terrorisme pakte de Egyptische regering elke vorm van oppositie aan. Niet minder dan 60.000 mensen werden in gevangenissen opgesloten. Vele van mijn vrienden incluis. Elke vorm van kritiek wordt in de kiem gesmoord en berichtgeving over de Sinaï werd verboden. Bovendien werden in de Sinaï hele dorpen met de grond gelijk gemaakt. Of daar nu families woonden of niet. Dit wakkerde het verzet en de populariteit van IS alleen maar aan.

Het Westen steunt president Abdel Fattah Sisi in zijn strijd tegen IS. Zijn strijd is immers ook onze strijd, nietwaar. Toch moeten we goed beseffen dat de Egyptische strategie contraproductief is en het terrorisme doet toenemen in plaats van afnemen. Voordat we opnieuw wapens en afluisterapparatuur aan Egypte verkopen, moeten we misschien eens afdwingen dat deze tegen echte terroristen worden gebruikt, en niet tegen iedereen die gewoon een ander en een beter Egypte wil.