LIVE. Zeker vijf doden bij Russische aanvallen op Oekraïne
© AFP
De oorlog tussen Rusland en Oekraïne doet Europa en de wereld daveren op zijn grondvesten. Volg de belangrijkste ontwikkelingen hier op de voet!
België zegt neen, maar debat over grondtroepen in Oekraïne begint te leven: “Soldaten trainen gebeurt best dichter bij het front”
België overweegt niet om grondtroepen naar Oekraïne te sturen. Dat zei minister Defensie Ludivine Dedonder (PS) donderdag. Maar volgens afscheidnemend stafchef Michel Hofman lijkt het een kwestie van tijd voor ook wij het gaan overwegen. “Er zijn geen plannen, maar dat kan evolueren in de komende maanden.”
Lees hier meer.
Lees hier meer.
Amerikaanse financiënminister wil "ambitieuzere" plannen voor bevroren Russische tegoeden
De Amerikaanse minister van Financiën, Janet Yellen, wil dat de landen van de G7 "ambitieuzere mogelijkheden" uitwerken om bevroren Russische tegoeden te gebruiken om Oekraïne te helpen. Dat zei ze donderdag in de marge van een bijeenkomst van de ministers van Financiën van het intergouvernementeel forum in het Italiaanse Stresa.
Dinsdag bezegelden de lidstaten van de Europese Unie al een akkoord om overwinsten op geblokkeerde Russische overheidsactiva af te romen en aan te wenden voor militaire en financiële steun aan Oekraïne. Het gaat om meer dan 200 miljard euro aan activa, die zich voornamelijk in België bevinden bij effectenhuis Euroclear en dit jaar al 2,5 tot 3 miljard euro zouden kunnen opleveren voor Kiev.
"Wij steunen de beslissing van de EU om de overwinsten op deze activa te gebruiken, maar we moeten ook samen blijven werken aan ambitieuzere mogelijkheden", zei Yellen donderdag. "Geen verdere actie ondernemen, is geen optie." Daarbij moeten wel "alle relevante risico's" in rekening worden genomen. De Amerikaanse minister benadrukte ook het belang van "gezamenlijk optreden".
Officieel is de Europese Unie geen lid van de G7, maar ze schuift wel mee aan tafel. Het forum bestaat uit Canada, Duitsland, Frankrijk, Italië, Japan, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. De vergadering van de ministers van Financiën en centrale bankiers in Stresa loopt van donderdag tot en met zaterdag en is een voorbereiding op de top met staatshoofden en regeringsleiders in Fasano midden juni.
De tegoeden van de Russische centrale bank - de G7 en de EU hebben in totaal zowat 300 miljard euro bevroren - vormen een belangrijk agendapunt in Italië. Zo willen de VS een voorstel op tafel leggen om Oekraïne een lening van 50 miljard dollar te verstrekken die gedekt zou worden door de toekomstige winsten op die activa.
Bij bronnen van persbureau Bloomberg is te horen dat de G7-landen "over het algemeen positief" staan tegenover het voorstel. De concrete details moeten wel nog worden uitgewerkt, het gaat dan niet het minst om de verdeling van de risico's.
België zit bij de G7 niet rechtstreeks aan tafel, maar maakt zich wel zorgen over de risico's: ons land wil niet opdraaien voor eventuele toekomstige Russische claims. Bij Euroclear in Brussel is zowat 190 miljard euro aan activa van de Russische centrale bank geblokkeerd.
UPDATE. Minstens acht doden door Russische aanvallen in Charkov en het zuiden van Oekraïne
Minstens zeven mensen zijn donderdag gedood bij Russische aanvallen in Charkov, in het noordoosten van Oekraïne. Dat heeft gouverneur Oleh Synjehoebov op Telegram laten weten. Een achtste persoon is om het leven gekomen in een dorp in de oblast Zaporizja, een regio in het zuiden van het land.
Eerder op donderdag liet Synjehoebov al weten dat er in Charkov minstens vier doden waren en twee vermisten. Synjehoebov liet later op donderdag weten dat het volgens de recentste cijfers om minstens zeven doden en zestien gewonden gaat.
Charkov, de op een na grootste stad van Oekraïne, ligt op ongeveer 30 kilometer van de Russische grens en wordt nu voortdurend gebombardeerd. Volgens Oekraïense autoriteiten werd de stad donderdagochtend getroffen door vijftien Russische raketten. Synjehoebov zegt dat het doelwit van de aanval "een gewone drukkerij" was.
"Russische terroristen maken gebruik van het feit dat Oekraïne te weinig luchtafweer heeft", schreef de Oekraïense president Volodimir Zelenski over de aanvallen op X. "Die zwakte is niet de onze, maar die van de wereld die terroristen niet durven behandelen op een manier die ze verdienen."
Op 10 mei lanceerde Rusland een nieuwe grondaanval op de regio, waarbij het verschillende dorpen innam en zijn grootste territoriale winst boekte sinds eind 2022. Dit kwam op een moment dat Oekraïne verzwakt is door een gebrek aan troepen en door grote vertragingen bij de levering van militaire hulp door het Westen. Sinds het begin van deze nieuwe aanval werden bijna 11.000 burgers gedwongen hun huizen in de regio te verlaten, zei Synjehoebov donderdag.
In de regio Zaporizja werd een 74-jarige burger gedood door een artillerieaanval terwijl hij aan het werk was op de binnenplaats van zijn huis in het dorp Mala Tokmatsjka, aldus de gouverneur van het gebied, Ivan Fedorov.
Hevigste gevechten nu in oosten van Oekraïne, meldt legerleider
De hevigste gevechten in Oekraïne vinden nu plaats in het oosten, waar Russische troepen druk uitoefenen op de fronten Pokrovsk en Kurakhove in de regio Donetsk en Kupiansk in het oosten van de regio Charkov, zei de hoogste bevelhebber van Oekraïne donderdag.
Oleksandr Syrskyi zei op Facebook dat de troepen van Moskou ook verwikkeld waren in straatgevechten in de stad Vovchansk en in het defensief bij Lyptsi, twee belangrijke slagvelden in het noorden van de regio Charkov waar Rusland deze maand een nieuw front heeft geopend.
Oleksandr Syrskyi zei op Facebook dat de troepen van Moskou ook verwikkeld waren in straatgevechten in de stad Vovchansk en in het defensief bij Lyptsi, twee belangrijke slagvelden in het noorden van de regio Charkov waar Rusland deze maand een nieuw front heeft geopend.
Russisch leger claimt verovering van dorp in buurt van Bachmoet
Rusland heeft donderdag de verovering van het dorp Andriivka geclaimd, op een tiental kilometer ten zuiden van Bachmoet, in de regio Donetsk in het oosten van Oekraïne.
Het Russische ministerie van Defensie had woensdag ook al aangekondigd dat het Klisjtsjiivka had veroverd. Ook dat dorp ligt ten zuiden van Bachmoet, de stad waar maandenlang fel werd om gevochten en die verwoest werd.
Oekraïne had in september vorig jaar laten weten dat het Andriivka en Klisjtsjiivka had heroverd, in het kader van het tegenoffensief van het Oekraïense leger, maar de dorpen zouden dus nu weer in Russische handen zijn.
Het Russische leger probeert al enkele maanden een doorbraak te forceren aan het oostelijke front in Oekraïne. Het boekte enkele tactische successen en veroverde een reeks plekken, waaronder in februari de strategisch belangrijke stad Avdiivka.
Ook in de noordoostelijke regio Charkov zit het Oekraïense leger, dat kampt met een gebrek aan troepen en materieel, in het defensief.
Zeker vijf doden bij Russische aanvallen op Oekraïne, Zelenski: "Niet onze zwakte, maar die van de wereld"
Bij Russische aanvallen in Charkov, in het noordoosten van Oekraïne, zijn donderdag zeker vier mensen om het leven gekomen. Dat meldt gouverneur Oleh Synjehoebov. Twee andere mensen zijn vermist. "Het Russische leger heeft minstens vijftien aanvallen uitgevoerd op onze stad", aldus de gouverneur. Charkov, de op één na grootste stad van Oekraïne, ligt op ongeveer 30 kilometer van de Russische grens en wordt nu voortdurend gebombardeerd. In de regio Zaporizja werd een 74-jarige burger gedood door een artillerieaanval terwijl hij aan het werk was op de binnenplaats van zijn huis in het dorp Mala Tokmatsjka, aldus gouverneur Ivan Fedorov.
"Russische terroristen maken gebruik van het feit dat Oekraïne te weinig luchtafweer heeft", schrijft de Oekraïense president Volodimir Zelensky over de aanvallen. "Die zwakte is niet de onze, maar die van de wereld die terroristen niet durven behandelen op een manier die ze verdienen."
België leidde al bijna 2.500 Oekraïense militairen op
België heeft al bijna 2.500 Oekraïense militairen opgeleid op verschillende domeinen, zoals op vlak van ontmijning maar ook het onderhoud van F-16-gevechtsvliegtuigen. Dat heeft minister van Defensie Ludivine Dedonder (PS) gezegd. "Defensie blijft steun leveren aan de Oekraïense strijdkrachten door opleiding te geven aan Oekraïense militairen, zowel in België zelf als op het grondgebied van onze partnerland", aldus de defensieminister. Om veiligheidsreden wil ze geen concrete details geven. Wel zei ze dat Defensie opleiding geeft aan Oekraïense technici op de F-16, op vlak van infanterie en het gebruik van de door ons land geleverde militaire steun, en ook op medisch vlak opleiding geeft. "Vandaag heeft Defensie al bijna 2.500 militairen opgeleid in heel wat verschillende domeinen", aldus Dedonder.
Ons land maakt deel uit van de zogeheten F-16-coalitie voor de opleiding van van Oekraïense piloten én van technici voor het onderhoud en de ondersteuning van de F-16-vloot. In dat kader stuurde België begin maart twee F-16's naar Denemarken, die tot september gedurende twee periodes van acht weken gestationeerd zijn op een basis in Denemarken, samen met een vijftigtal Belgische militairen. Indien mogelijk, levert ons land voor eind dit jaar Belgische F-16's aan Oekraïne, benadrukte de minister. Zodra België de toestellen niet meer nodig heeft voor de eigen operationaliteit en veiligheid, kunnen ze aan Kiev worden gegeven.
Opnieuw hooggeplaatste Russische militair opgepakt op verdenking van corruptie
In Rusland is luitenant-generaal Vadim Sjamarin gearresteerd op verdenking van het aannemen van steekpenningen. Sjamarin is het plaatsvervangend hoofd van de generale staf van het Russische leger, en in die functie de rechterhand van opperbevelhebber Valeri Gerasimov. De woning van Sjamarin zou doorzocht zijn, en de man zou meegenomen zijn voor verhoor. Een militaire rechtbank plaatste Sjamarin alvast voor twee maanden in voorhechtenis , hij zou vijftien jaar cel riskeren.
Sjamarin is al de vierde hooggeplaatste Russische militair in korte tijd die opgepakt wordt. Het Kremlin lijkt bezig met een grote schoonmaak in de top van het ministerie van Defensie en het leger. De generaals Timoer Ivanov en Joeri Koeznetsov werden eind april opgepakt voor corruptie, en generaal Ivan Popov, de voormalige commandant van het 58ste leger dat in Oekraïne vocht die vorige zomer werd ontslagen omdat hij naar eigen zeggen gewag had gemaakt van moeilijkheden aan het front, werd dinsdag in de boeien geslagen vanwege "fraude". Twee weken geleden werd ook minister van Defensie Sergej Sjojgoe vervangen.
Noorwegen scherpt reisbeperkingen voor Russen aan
Noorwegen verscherpt de toegang van Russische reizigers tot het land verder vanwege de oorlog in Oekraïne. Vanaf 29 mei worden alle Russen geweerd die niet-essentiële reizen maken, aldus het Noorse ministerie van Justitie. De maatregel treft ook Russen die al visa van Noorwegen of andere Schengenlanden hebben gekregen. De Noorse minister van Justitie Emilie Enger Mehl zegt dat het besluit "in lijn is met de Noorse aanpak om bondgenoten en partners te steunen in reactie op de illegale Russische agressieoorlog".
Noorwegen, dat een bijna 200 kilometer lange grens met Rusland deelt, voerde de eerste reisbeperkingen in 2022 in, kort na de Russische inval in Oekraïne. De afgifte van toeristenvisa aan Russische staatsburgers werd toen grotendeels stopgezet. Russen mogen de grens na 29 mei alleen nog in een aantal gevallen oversteken, bijvoorbeeld als ze naaste familie zoals hun ouders of kinderen in Noorwegen willen bezoeken of voor studie of werk in Noorwegen en andere Schengenlanden.
Eerste vrijlatingen verordend van gevangenen om in Oekraïens leger te dienen
Een Oekraïense rechtbank heeft woensdag de vrijlating verordend van de eerste gevangenen die zich als vrijwilliger hebben gemeld om in het leger te vechten. De vrijlating kadert in een nieuwe wet die meer soldaten wil mobiliseren voor de strijd tegen de Russische invasie.
Volgens de Oekraïense autoriteiten hebben ruim 3.000 gevangenen laten weten dat ze in ruil voor hun vrijlating in het leger willen dienen. Een rechtbank in de stad Chmelnytsky, in het westen van Oekraïne, zei dat ze dinsdag de vrijlating van twee van hen had goedgekeurd, die allebei voor diefstal waren veroordeeld. Ze zullen zich bij de Nationale Garde van Oekraïne aansluiten.
Volgens de Oekraïense autoriteiten hebben ruim 3.000 gevangenen laten weten dat ze in ruil voor hun vrijlating in het leger willen dienen. Een rechtbank in de stad Chmelnytsky, in het westen van Oekraïne, zei dat ze dinsdag de vrijlating van twee van hen had goedgekeurd, die allebei voor diefstal waren veroordeeld. Ze zullen zich bij de Nationale Garde van Oekraïne aansluiten.
Russische geleide bommen treffen woonwijk in Charkov: negen gewonden
Bij een Russische luchtaanval op de Oekraïense stad Charkov zijn minstens negen mensen gewond geraakt. Een van hen is in kritieke toestand. Er brak brand uit in een woonwijk, aldus lokale functionarissen. "Een van de geleide luchtbommen heeft volgens voorlopige gegevens een café geraakt vlakbij een woning met meerdere verdiepingen", vertelde Serhi Bolvinov, hoofd van de onderzoeksafdeling van de regionale politie, op de nationale tv.
Regionaal gouverneur Oleh Syniehubov zei dat een benzinestation ook in brand vloog als gevolg van de aanval.
Regionaal gouverneur Oleh Syniehubov zei dat een benzinestation ook in brand vloog als gevolg van de aanval.
"Kerncentrale Zaporizja aangevallen door Oekraïense drone"
De kerncentrale van Zaporizja is aangevallen door een Oekraïense drone, meldt de overheid die Rusland er tijdens de bezetting geïnstalleerd heeft. Grote beschadigingen werden daarbij niet aangericht.
Britse minister: "China helpt Rusland zich te bewapenen"
China helpt Rusland om zich te bewapenen voor de oorlog tegen Oekraïne. Dat zei de Britse minister van Defensie Grant Shapps. Hij zei dat de Britse en Amerikaanse inlichtingendiensten ontdekten dat "dodelijke hulpgoederen" van China naar Rusland gevlogen worden, om vervolgens ingezet te worden in Oekraïne. Maar concrete bewijzen legde hij woensdag niet voor.
Het jongste bezoek van de Russische leider Vladimir Poetin aan China, en de onderlinge handel die met twee derde gestegen is, tonen aan dat er een diepere relatie bestaat, zei Shapps op een conferentie in Londen. De samenwerking van de twee kernmachten "moet reden tot bezorgdheid zijn". China probeerde sinds het begin van de oorlog om zich te profileren als een matigende invloed op Poetin.
"Het is tijd dat de wereld wakker wordt", zei Shapps. Concrete plannen en NAVO-capaciteit is volgens hem nodig. "En dat begint met het leggen van de eerste steen voor een algemene verhoging van de uitgaven voor onze collectieve afschrikking."
Het jongste bezoek van de Russische leider Vladimir Poetin aan China, en de onderlinge handel die met twee derde gestegen is, tonen aan dat er een diepere relatie bestaat, zei Shapps op een conferentie in Londen. De samenwerking van de twee kernmachten "moet reden tot bezorgdheid zijn". China probeerde sinds het begin van de oorlog om zich te profileren als een matigende invloed op Poetin.
"Het is tijd dat de wereld wakker wordt", zei Shapps. Concrete plannen en NAVO-capaciteit is volgens hem nodig. "En dat begint met het leggen van de eerste steen voor een algemene verhoging van de uitgaven voor onze collectieve afschrikking."
Kremlin: "Winsten van bevroren Russische tegoeden gebruiken, is nog altijd diefstal"
De Russische regering heeft gereageerd op de beslissing van de Europese lidstaten om inkomsten uit Russische tegoeden die in de EU bevroren zijn, te gebruiken in Oekraïne. "Het gaat in tegen alle normen van de economie", zegt Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov. "We zien dat de EU voorzichtig handelt, ze snappen welk risico dit soort beslissingen oplevert en welke gevolgen het voor hen onvermijdelijk zal hebben. Daarom opteren ze voor de bescheiden optie, de inkomsten gebruiken. Maar zelfs de bescheiden optie is nog altijd diefstal."
De G7 hebben sinds de Russische invasie van Oekraïne voor ongeveer 276 miljard euro aan bevroren Russische tegoeden. Volgens schattingen zullen die tegen 2027 15 à 20 miljard euro inkomsten opleveren.
De G7 hebben sinds de Russische invasie van Oekraïne voor ongeveer 276 miljard euro aan bevroren Russische tegoeden. Volgens schattingen zullen die tegen 2027 15 à 20 miljard euro inkomsten opleveren.
Rusland claimt verovering van dorp Klishchiivka in oosten Oekraïne
Rusland claimt dat het Klishchiivka veroverd heeft, een dorp in de Oekraïense regio Donetsk. Het dorp ligt net ten zuiden van Bachmoet. In september 2023 had Oekraïne het dorp nog heroverd in een tegenoffensief.
Bij drone-aanvallen in de Russische regio Belgorod, aan de grens met Oekraïne, kwam woensdag dan weer een man om het leven, en raakten twee anderen gewond. Ze werden geraakt door brokstukken die door het Russische leger werd neergehaald, zegt gouverneur Vjatsjeslav Gladkov.
Rusland wil grenzen in Baltische Zee anders leggen, Litouwen en Finland steigeren: “Opzettelijke, escalerende provocaties”
Het Russische ministerie van Defensie maakt plannen om de grens in de Baltische Zee te verleggen, en de Russische territoriale wateren dus uit te breiden. Buurlanden en NAVO-leden Litouwen en Finland reageren scherp, en hebben het over “opzettelijke, escalerende provocaties”. Lees hier meer.
Rusland overhandigt zes Oekraïense kinderen aan families
Rusland heeft woensdag zes Oekraïense kinderen overhandigd aan hun Oekraïense families. Dat gebeurde na bemiddeling door Qatar. Het gaat om zes jongens tussen 6 en 17 jaar oud. Ze werden overgedragen op de Qatarese ambassade in Moskou. De overhandiging gebeurde in aanwezigheid van de kindercommissaris van het Kremlin, Maria Lvova-Belova.
Het Kremlin wordt ervan beschuldigd de deportatie van duizenden minderjarigen uit Oekraïne te hebben georkestreerd. Lvova-Belova en de Russische president Vladimir Poetin worden door het Internationaal Strafhof wordt vervolgd voor de deportatie van kinderen. Oekraïne eist de terugkeer van bijna 20.000 minderjarigen die "gedeporteerd of onder dwang verplaatst" zijn naar Rusland sinds het begin van de oorlog in februari 2022.
Het Kremlin wordt ervan beschuldigd de deportatie van duizenden minderjarigen uit Oekraïne te hebben georkestreerd. Lvova-Belova en de Russische president Vladimir Poetin worden door het Internationaal Strafhof wordt vervolgd voor de deportatie van kinderen. Oekraïne eist de terugkeer van bijna 20.000 minderjarigen die "gedeporteerd of onder dwang verplaatst" zijn naar Rusland sinds het begin van de oorlog in februari 2022.
Sovjet-automerk Volga maakt comeback
Rusland heeft het voormalige Sovjet-automerk Volga nieuw leven ingeblazen. Het door de staat gecontroleerde persbureau Tass spreekt van drie modellen, die in 2024 in serie van de band zullen beginnen te rollen. Lees hier meer.
VS: "Rusland heeft waarschijnlijk antisatellietwapen in ruimte gestuurd"
Volgens de Verenigde Staten heeft Rusland een satelliet gelanceerd die waarschijnlijk een ruimtewapen is. De satelliet kan vermoedelijk andere satellieten aanvallen en bevindt zich in een baan om de aarde, zei Pentagonwoordvoerder Pat Ryder dinsdag.
De lancering vond plaats op 16 mei. De Russische satelliet bevindt zich nu in dezelfde baan als een Amerikaanse overheidssatelliet, voegde Ryder eraan toe. Op de vraag of de Russische satelliet een bedreiging vormde voor de Amerikaanse satelliet, zei Ryder: "Nu ja, het is een ruimteverdedigingswapen in dezelfde baan als een Amerikaanse overheidssatelliet."
Vergelijkbare Russische lanceringen vonden al plaats in 2019 en 2022, en de plaatsvervangende Amerikaanse ambassadeur bij de Verenigde Naties Robert Wood uitte eerder soortgelijke bezorgdheden als Ryder.
De lancering vond plaats op 16 mei. De Russische satelliet bevindt zich nu in dezelfde baan als een Amerikaanse overheidssatelliet, voegde Ryder eraan toe. Op de vraag of de Russische satelliet een bedreiging vormde voor de Amerikaanse satelliet, zei Ryder: "Nu ja, het is een ruimteverdedigingswapen in dezelfde baan als een Amerikaanse overheidssatelliet."
Vergelijkbare Russische lanceringen vonden al plaats in 2019 en 2022, en de plaatsvervangende Amerikaanse ambassadeur bij de Verenigde Naties Robert Wood uitte eerder soortgelijke bezorgdheden als Ryder.
Oekraïens leger boekt "tastbare resultaten" in regio rond Charkov
Het leger van Oekraïne heeft "tastbare resultaten" geboekt in de regio rond de noordoostelijke stad Charkov. Dat meldt de Oekraïense president Volodimir Zelenski. "In de regio Charkov vernietigen onze troepen de bezetter. De resultaten zijn tastbaar", klinkt het.
In de regio rond Charkov voert het Russische leger sinds 10 mei een offensief uit. De Oekraïense president gaf vorige week nog toe dat Rusland terreinwinst had geboekt met het offensief in de regio. Maar sinds enkele dagen boeken de Oekraïense strijdkrachten vooruitgang.
In de regio rond Charkov voert het Russische leger sinds 10 mei een offensief uit. De Oekraïense president gaf vorige week nog toe dat Rusland terreinwinst had geboekt met het offensief in de regio. Maar sinds enkele dagen boeken de Oekraïense strijdkrachten vooruitgang.
plusartikels. Je moet nog even inloggen. Zo herkennen we je als abonnee.
