Strengere kapitaaleisen Europese banken
Brussel
Na anderhalf jaar van zware onderhandelingen, bereikten de Europese ministers van Financiën vrijdagmiddag een akkoord hierover.
Een laat diner donderdagavond met de hoofdrolspelers – de ministers Scholz (Duitsland), Le Maire (Frankrijk) en Hoekstra (Nederland), Europees commissaris Dombrovskis (Euro) en Eurogroepvoorzitter Centeno – bracht de doorbraak. Volgens betrokkenen werd de compromisbereidheid versterkt door de vrees voor bankruns in Italië, als de nieuwe coalitie daar daadwerkelijk de Europese begrotingsregels opzijschuift.
Minister Hoekstra zei ‘zeer tevreden’ te zijn over het akkoord. ‘Dit verlaagt aanzienlijk de risico’s voor de belastingbetaler bij bankproblemen.’ Zijn Franse collega Le Maire meent dat Europa nu de ‘sterkste banksector ter wereld krijgt’. De Italiaanse en Griekse ministers onthielden zich vrijdag van stemming. Zij vinden dat de strengere kapitaaleisen gepaard moeten gaan met meer solidariteit tussen zwakke en sterkere banken in Europa.
De nieuwe Europese regels – die nog veranderd kunnen worden door het Europees Parlement – vloeien voort uit de eurocrisis, toen nationale staten met miljardenleningen en garanties banken overeind moesten houden. Om een herhaling daarvan te voorkomen, wordt nu de leencapaciteit van banken wettelijk beperkt (minder risico’s) en komen er striktere eisen voor de buffers die banken moeten aanhouden om financiële klappen op te vangen. De EU past haar wetgeving hiermee aan op internationale afspraken. Hoekstra vermoedt dat een aantal Nederlandse banken niet aan de nieuwe regels voldoet. In de VS wil president Trump de bankeisen juist versoepelen.
Landen als Frankrijk, Italië, Griekenland en Portugal verzetten zich lang tegen al te strenge eisen, uit vrees dat hun financieel zwakkere banken minder leningen aan bedrijven en burgers kunnen verstrekken. Duitsland en Nederland daarentegen hamerden op hoge en harde buffers. Zij willen niet dat ‘hun’ banken de zuidelijke concurrentie overeind moeten houden, conform een eerdere afspraak in EU-verband dat banken elkaar te hulp schieten bij zware financiële problemen.
overwinning
Het politieke akkoord van vrijdag werd door ministers en ambtenaren als een ‘overwinning’ van de noordelijke lidstaten gezien. De Duitse minister Scholz wees erop dat de solidariteit volgende maand aan de beurt is: dan willen de ministers afspraken maken over een Europees financieel vangnet voor de banken, als de nationale stroppenpotten tekortschieten. Het huidige Europese noodfonds zou die achtervang moeten zijn. Eventuele hulp daaruit moet wel door de banken worden terugbetaald.
Door de nieuwe bankregels dreigde ING zijn erkenning als wereldwijd relevante bank te verliezen. Onder druk van Hoekstra werden de eisen bijgesteld zodat ING die status behoudt. Een kwestie van prestige – ING is de enige systeembank van Nederland – maar ook omdat op die manier extra zware kapitaalvereisten voor de bank gelden.
Le Maire zei dat hij in juni samen met Scholz een ‘agenda’ zal presenteren voor verdere samenwerking tussen de eurolanden. ‘Het is nu of nooit’, aldus Le Maire. Scholz was minder uitgesproken over deze ambitie. <