Wie jaagt op de yarchagumba - vrij vertaald uit het Tibetaans: ‘Zomerplant, winterinsect’, omdat de schimmel groeit op en in rupsen - wist eigenlijk al langer dat de (te) grote vraag voor het beperkte aanbod het voortbestaan van de paddenstoelensoort bedreigt. Terzijde: om diezelfde reden eisten conflicten over de oogst in 2009 en 2016 al tot dodelijke slachtoffers in Nepal.

Maar een studie die maandag gepubliceerd werd in het Amerikaanse wetenschapsblad PNAS wijst nu op een nieuwe bedreiging. “Niet alleen de overexploitatie zorgt ervoor dat de yarchagumba nu minder voorkomt, maar ook de klimaatverandering”, aldus Kelly Hopping van de gerenommeerde universiteit van Stanford, die meewerkte aan de studie. “Dat wil zeggen dat zelfs als mensen minder gaan oogsten, er minder geproduceerd zal worden.”

De onderzoekers baseerden zich voor hun conclusies op interviews met meer dan 800 yarchagumba-plukkers en meteorologische en geografische analyses om in kaart te brengen waar de schimmel voorkomt, en hoe de productie doorheen de decennia evolueerde. Daaruit blijkt dat de natuurlijke habitat van de paddenstoel, die houdt van koude en hoge gebieden zonder sneeuw, verkleint naarmate de Himalaya opwarmt. En dat de bergketen opwarmt, staat vast: uit studies blijkt bijvoorbeeld dat de gemiddelde temperatuur in Bhutan tussen 1979 en 2013 steeg met 3,5 tot 4 graden Celsius. En het aantal dagen dat de grond in Tibet overdag bevroren bleef is sinds de jaren ‘80 elk jaar gedaald.

Zo dreigt er dus binnenkort een einde te komen aan de “viagra van de Himalaya”. De schimmel is uitermate populair in heel Azië: voor zijn lustopwekkende kwaliteiten, maar ook als medicijn tegen kanker en andere ziektes. Zo betaalden Chinese handelaars in mei 2017 120.000 euro per kilogram. Ter info: een kilo goud kost vandaag 35.000 euro...