“5.000 euro per nacht, maar je kunt amper je hotel uit”: niet enkel Venetië kreunt onder massatoerisme

30 miljoen toeristen moeten de 49.000 inwoners van het historische centrum van Venetië jaarlijks trotseren. Door de overrompeling dreigde de Noord-Italiaanse stad zelfs op de lijst met bedreigd werelderfgoed te komen. In een poging om de overlast in te dijken, voerde het stadsbestuur deze week als experiment 5 euro entreegeld in voor dagjestoeristen. Wat meteen ook tot hevig protest leidde. Tegenstanders zeggen dat de maatregel geen effect zal hebben en dat ze “niet in een pretpark willen wonen”. Het kwam donderdag zelfs tot een confrontatie tussen demonstranten en de oproerpolitie.

Waanzinnige huurprijzen

Niet alleen in Venetië verhit het massatoerisme de gemoederen. Op de Canarische Eilanden kwamen vorig weekend duizenden inwoners op straat tegen de toeristische overlast. In 2023 ontving de eilandengroep een record van 14 miljoen toeristen.

“Voor covid was het ook al druk, maar na de coronacrisis is het helemaal ontploft”, zegt Dave Reyskens (50) uit Hasselt, die samen met zijn vrouw Dorry een wijnhandel en restaurant runt in Adeje, in het zuiden van Tenerife. “Er zijn rechtstreekse vluchten bijgekomen uit de Verenigde Staten, IJsland en Noorwegen. Er wordt ook nog veel bijgebouwd. Van een bouwstop is hier geen sprake.”

Toch vindt Reyskens niet dat Tenerife toeristen moet weren, zoals Venetië probeert te doen. “We hebben niks tegen toerisme. Het probleem zijn vooral de waanzinnige huurprijzen. Voor één slaapkamer betaal je 800 euro. Mensen die een eigendom hebben in het toeristische zuiden willen niet meer op lange termijn verhuren omdat ze liever zaken doen met toeristen. Locals, zoals mijn personeel, zijn daardoor gedwongen om meer naar het noorden te verhuizen. Dat is het echte probleem waar de regering iets aan moet doen.”

Onleefbaar

“Overtoerisme is hier een groot probleem”, zegt Aloïs Vanlangenaeker (58), de Diepenbeekse topchef van het luxueuze hotel Il San Pietro di Positano, aan de Amalfikust in Italië. “Het verkeer zit hier constant vast. De mensen parkeren in het wilde weg. Iedereen lijkt te doen waar hij zin in heeft.” Voor de locals is de streek rond Positano stilaan onleefbaar geworden. “Het lokale volk trekt weg. Zowat elke woning is een vakantiehuis of B&B geworden. De goedkoopste B&B kost je nog 300 euro per nacht. Niet weinig, maar toch zit alles stampvol. En de regering doet er niks aan.”

Zelfs het vijfsterrenhotel waar Vanlangenaeker in de potten roert, heeft te lijden onder het massatoerisme. “Als je als gast 5.000 euro voor een nacht betaalt, maar door de drukte amper je hotel uit kunt, zit je vast in een gouden kooi. Het is een schitterende streek, maar als je amper kunt bewegen kun je het geen vakantie noemen. De Europese markt is sterk teruggelopen. Ons cliënteel bestaat nu voor 98 procent uit Amerikanen.”

Een oplossing ziet Vanlangenaeker niet meteen. “Het is al te ver gekomen, je kunt het niet meer binnen de perken houden. Mensen gaan wegblijven omdat ze geen zin hebben om vast te zitten in de drukte. Een negatief effect is onvermijdelijk.”

Toeristentaks

Ook Barcelona is al jaren op zoek naar een manier om het massatoerisme het hoofd te bieden. “Over twee weken zijn het verkiezingen en alle partijen komen wel met ideeën daarrond”, zegt Tim Aerts (36) uit Heusden-Zolder die al jaren in de Spaanse stad woont. “Het gaat dan vooral over toeristische appartementen die volgens sommige partijen de huurprijzen opdrijven. Waardoor lokale mensen gedwongen zijn om buiten de stad te gaan wonen. Protesten zijn er niet echt, maar het is wel een thema dat leeft.”

De drukte in Barcelona is niet te vergelijken met Venetië, maar toch mijdt Aerts het centrum van de stad. “Ik kom er bijna nooit. Het centrum is voor de toeristen. Het systeem dat nu in Venetië ingevoerd is, is in een grote stad als Barcelona sowieso niet haalbaar. Er zijn partijen die de toeristentaks fors willen optrekken, maar ik denk niet dat mensen daardoor afgeschrikt zullen worden.”

Gebrek aan inventiviteit kan Barcelona alvast niet verweten worden. “De bus naar Park Güell (populair stadspark, nvdr.) zat zo vol met toeristen dat lokale inwoners ze amper nog konden nemen. De overheid heeft daarom afgesproken met Google Maps om die buslijn online niet meer te tonen. Maar ik las net in de krant dat ook dat niet helpt. De bus zit nog even vol.”