Iedereen mag meedenken met mevróúw de minister
welke indruk maakt zij?
Oud-burgemeester, oud-staatssecretaris en oud-commissaris van de Koning Ank Bijleveld is een rasbestuurder, en dat straalt ze ook uit. De nieuwe minister van Defensie lééft voor het politieke debat, en oogt dus zeer ontspannen. Vooraf maakt ze een rondje langs Kamerleden, voor een kort gesprekje. Ze spreekt met Fleur Agema, die haar zieke collega Gabriëlle Popken vervangt. Bijleveld wenst Popken later, van achter de katheder, beterschap. En ze lacht hartelijk mee als fungerend voorzitter Foort van Oosten begint over ‘meneer de minister’. Na die vergissing spreekt zij steeds nadrukkelijk over ‘menéér de voorzitter’.
overtuigt zij?
Zeker. Maar de kaarten waren dan ook al geschud. Vorige week maakte het kabinet bekend volgend jaar al 400 miljoen euro extra te investeren in Defensie. Vrijdag kwam Bijleveld met een lijst grote investeringen, waaronder vier grote – en dure – drones. Daarnaast is niemand in de Tweede Kamer tegen extra investeringen voor Defensie, al heeft de SP wel aarzelingen. In deze omstandigheden is het voor rasbestuurder Bijleveld makkelijk debatteren.
nog in de problemen?
Nee, dat niet. De meeste kritische vragen kwamen van de SP. Die partij pleit voor een klein leger, dat niet meer meedoet in het ‘hoogste geweldsspectrum’. In andere woorden: het Nederlandse leger zou niet meer aan vechtmissies moeten meedoen, maar een meer passieve rol moeten spelen. Die kant wil Bijleveld duidelijk niet op. Toen SP-Kamerlid Sadet Karabulut vroeg waarom niet, kreeg ze een bestuurlijk antwoord: ‘Dit is de opdracht die in het regeerakkoord staat. Dit is wat we gaan uitvoeren. Over het hoe en wat kunt u uw inbreng leveren, maar voorlopig houd ik vast aan deze teksten.’ Na aandringen stelde Bijleveld dat het ‘nu niet het moment is’ voor bespiegelingen over de rol van het leger. ‘We zijn niet in die fase.’
uitgestoken hand?
Bijleveld is bereid veel te onderzoeken en te bestuderen. Volgend voorjaar verschijnt haar nota over de toekomst van Defensie, en vóór dat moment krijgen Tweede Kamerleden uitgebreid de mogelijkheid hun visie in te brengen, zo verzekerde de minister. Zelfs de kritische SP. ‘We gaan naar u luisteren, en dat is toch al heel wat?’, lachte Bijleveld in de richting van Karabulut. De SP’er glimlachte vriendelijk terug, dat dan weer wel.
dossierkennis?
Tijdens het debat verloor Bijleveld de rode draad niet uit het oog. Wel werd ze geregeld gesouffleerd door ‘haar’ staatssecretaris Barbara Visser. Heel soms werden de vragen wat ingewikkeld. Zoals de vraag van Joël Voordewind (ChristenUnie), die iets wilde weten over de politieke procedure voorafgaand aan militaire missies. ‘Ik wil ernaar kijken, maar ik weet nog niet wat dat betekent’, aldus Bijleveld.
Met Ank Bijleveld-Schouten (IJsselmuiden, 1962) heeft het kabinet-Rutte III een ervaren bestuurder aan boord. In 1986 begon ze als beleidsambtenaar bij de gemeente Hengelo. Tussen 1989 en 2001 was ze Tweede Kamerlid van het CDA, evenals in 2010. In dat jaar was ze betrokken bij de kabinetsformatie. Van 2007 tot 2010 was Bijleveld staatssecretaris van Binnenlandse Zaken in het kabinet-Balkenende IV. Ook was ze tussendoor burgemeester (2001-2007 in Hof van Twente) en later commissaris van de Koning in Overijssel (2011-2017). In haar werkzame leven heeft Ank Bijleveld tot nu geen ervaring opgedaan met Defensie. Wel is ze van huis uit bekend met het leger: haar vader was beroepsmilitair. Bijleveld is lid van de Rooms-Katholieke Kerk, getrouwd, en heeft twee dochters.
