Theresa May waarschuwt voor "patroon van Russische agressie tegen Europa"
De Britse premier Theresa May heeft bij haar aankomst op de Europese top in Brussel gewaarschuwd voor "de Russische bedreiging die geen grenzen kent". De recente gifaanval op een vroegere Russische dubbelspion in Salisbury is volgens haar "deel van een patroon van Russische agressie tegen Europa en haar buren, van de westelijke Balkan tot het Midden-Oosten".
May zal haar Europese ambtgenoten vanavond inlichten over de stand van het onderzoek naar de gifaanval op Sergei Skripal en zin dochter in Salisbury begin deze maand. Voor Londen is het zonneklaar dat Moskou achter het incident zit. "Rusland heeft een schaamteloze en roekeloze aanval tegen Groot-Brittannië opgevoerd", betoogde de conservatieve premier.
Niet volmondig
May bedankte haar Europese partners voor de solidariteit. Die scharen zich weliswaar niet volmondig achter de Britse these die Rusland ondubbelzinnig als schuldige aanwijst. "De Europese Unie neemt het bijzonder ernstig dat de Britse regering oordeelt dat het heel waarschijnlijk is dat de Russische Federatie verantwoordelijk is", zo luidde het maandag in een verklaring van de buitenlandministers.
Ook de Europese staatshoofden en regeringsleiders zullen donderdagavond een verklaring goedkeuren waarin ze de aanval in Salisbury in de strengste bewoordingen veroordelen en de Russen oproepen om volledige medewerking te verlenen aan het onderzoek van de OPCW, de organisatie voor het verbod op chemische wapens. Het lijkt echter weinig waarschijnlijk dat ze Moskou duidelijk als schuldige zullen aanwijzen.
Onder meer Italië, Oostenrijk en Griekenland staan op de rem. "We moeten solidair zijn met Groot-Brittannië", zo verklaarde de Griekse premier Alexis Tsipras. "Maar tegelijkertijd moet het onderzoek gevoerd worden. We moeten zeer verantwoordelijk omgaan met deze affaire", aldus Tsipras, die Vladimir Poetin vanochtend nog feliciteerde met zijn herverkiezing als Russisch president.
'We moeten solidair zijn met Groot-Brittannië. Maar tegelijkertijd moet het onderzoek gevoerd worden'
Charles Michel
De Belgische premier Charles Michel, die Poetin nog niet feliciteerde, pleitte vooral voor Europese eenheid. "Dit is een zeer delicate situatie voor iedereen. We moeten zien welke intelligente reactie mogelijk en nodig is, in een logica van loyauteit met onze partners. En Groot-Brittannië is een belangrijke partner, ook na de stemming over brexit."
De Britse regering zette al 23 Russische diplomaten het land uit. De Litouwse president Dalia Grybauskaite sloot donderdag niet uit dat haar land het Britse voorbeeld gaat volgen. Bij gebrek aan duidelijk bewijs en eensgezindheid onder de lidstaten is van nieuwe Europese sancties – door de Russische annexatie van de Krim zijn al jaren economische sancties in voege – voorlopig geen sprake.
Collectieve veiligheid
Hoe dan ook: de leiders onderschatten de ernst van de gifaanval niet en zullen zich bezinnen over de hybride bedreigingen die van Rusland lijken uit te gaan. "Pogingen tot manipulatie van verkiezingen, incursies in het luchtruim, de gifaanval in Salisbury: als we alles optellen, is er een probleem. Wil elk land zichzelf hiertegen wapenen, of beschouwen we dit als een zaak van collectieve veiligheid?", zo observeerde een Europese diplomaat.
'Pogingen tot manipulatie van verkiezingen, incursies in het luchtruim, de gifaanval in Salisbury: als we alles optellen, is er een probleem'
De Europese omgang met onberekenbare partners lijkt de rode draad van de top. Niet enkel met Poetin of de Amerikaanse president Donald Trump en diens protectionistische oprispingen, maar ook met het Turkije van president Recep Tayyip Erdogan. Verwacht wordt dat de leiders hun ongerustheid zullen overmaken over de arrestatie van twee Griekse soldaten en de Turkse blokkade van gasboringen nabij de Cypriotische kust zullen veroordelen. Maandag staat in het Bulgaarse Varna een top tussen de Turkse en Europese leiders gepland.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
