LEES OOK: Vier op tien allochtonen gediscrimineerd op Antwerpse huurmarkt: je ondertekent maar beter met “Koen” of “Annelies”

“Het onderzoek is duidelijk electoraal geïnspireerd”, vindt Duchateau. “De onderzoeker heeft banden met de linkse partij PVDA, de studie wordt gelost drie weken voor de gemeenteraadsverkiezingen, en werd al doorgesproken met de oppositiepartijen”, klinkt het in De Ochtend op Radio 1. “Door de manier waarop de studie gebruikt wordt, zaait de professor twijfel over de kwaliteit van zijn onderzoek.”

Onderzoeker Pieter-Paul Verhaeghe (VUB) is verbolgen over de beschuldiging dat hij banden heeft met de PVDA. “Ik weet niet waar N-VA die banden met de PVDA vandaan haalt en ik wil mij daar 100 procent van distantiëren. Dit onderzoek is onafhankelijk uitgevoerd, los van alle politieke partijen.” Zijn enige band met de PVDA is dat hij ooit één keer aan een debat georganiseerd door de partij heeft deelgenomen. “Maar zo heb ik ook veel debatten van andere partijen gedaan. Zo’n deelname betekent niet dat ik een politieke partij steun.”

Windowdressing

Het platform Praktijk­testen Nu vraagt op basis van het onderzoek dat Antwerpen praktijktesten ­invoert om discriminatie op de huurmarkt objectief vast te stellen. In Gent bestaan die al. Daar is Duchateau niet over te spreken. “Praktijktesten werken niet, ik geloof er niet in. In Gent zijn die testen zuivere windowdressing, ze controleren enkel immokantoren en makelaars, geen privépersonen”, zegt Duchateau. “Men zet mensen gewoon aan om creatiever te zijn als ze willen discrimineren. Dan nodigen verhuurders mensen eenmaal uit, maar krijgen de woning toch niet.” Hij vindt dat het probleem via praktijktesten niet ten gronde wordt aangepakt, en wil vooral inzetten op sensibilisering.

“Het probleem is dat eigenaars niet aan bepaalde mensen willen verhuren”, laat Duchateau nog weten via zijn woordvoerder Michael Lescroart. “Ze associëren ook vaak armoede met kleur. Gedegen onderzoek heeft trouwens al aangetoond dat bij wijze van spreken een Mohammed mét een job sneller een huurwoning zal vinden dan een Jan zonder job.”

“Praktijktesten tonen een probleem aan, maar lossen het niet op” vervolgt hij. “Je kan racisme beter op een meer structurele manier aanpakken, zoals we bijvoorbeeld doen door meer diversiteit in het politiekorps te krijgen of door hoogopgeleide anderstalige nieuwkomers werkervaring te bieden bij de stad.”

Grotesk

Ook Vlaams minister van Wonen Liesbeth Homans (N-VA) uit in niet mis te verstane woorden haar ongenoegen over de conclusies uit het rapport. “Hier gaan we weer! Racisme en discriminatie bestaan wel degelijk,maar 40 procent van de verhuurders in Antwerpen in die hoek zetten, is werkelijk grotesk!”, schrijft ze op Twitter.

Homans legt vervolgens een verband tussen het weigeren van potentiële huurders en hun financiën. “Verhuurders willen elke maand de huur ontvangen. Logisch toch? Kiezen voor een huurder met een stabiel inkomen is geen racisme, noch discriminatie.”

Philippe De Backer (Open VLD): “Koen en Mohammed hebben evenveel rechten en plichten”

Kandidaat-burgemeester Philippe De Backer (Open VLD) is verbijsterd over de resultaten van het onderzoek. “Als dit de cijfers zijn, ben ik vanzelfsprekend geschokt. Zulke praktijken zijn vreselijk. Het is opnieuw het bewijs dat we ons in de samenleving teveel schuldig maken aan hokjesdenken, in plaats van uit te gaan van de individuele mens. Dat moet je aanpakken en de rechten en plichten van huurder en verhuurder duidelijk garanderen. Koen en Mohammed hebben evenveel rechten en plichten. Alleen als we kijken naar de individuele mens, geraken we weg uit racisme en discriminatie.”

De Backer komt met enkele punten van aanpak. Zo wil hij het probleem in Antwerpen via een studie in kaart brengen en een protocol met professionele verhuurders afspreken. Zo nodig moeten praktijktesten worden uitgevoerd, klinkt het nog. Daarnaast wil hij ook verhuurders beter beschermen.

SP.A: “Hoog tijd voor praktijktesten”

Yasmine Kherbache, Vlaams Parlementslid en gemeenteraadslid in Antwerpen voor SP.A, pleit wel voor de praktijktesten. Ze wijst erop dat praktijktesten alvast in Gent geleid hebben tot minder discriminatie: van 26 naar 14 pct.

Kherbache merkt “een groot verschil in aanpak tussen Antwerpen en Gent”. “Het wordt hoog tijd dat men ook in Antwerpen het probleem durft benoemen en aanpakken”, meent de SP.A’er. “Tot nu is het probleem te veel gerelativeerd. N-VA, en Vlaams Belang, blijven zich als enige partijen verzetten, en daardoor blijft het probleem bestaan.” Federaal minister van Werk Kris Peeters (CD&V) sprak zich al uit voor mystery calls op de arbeidsmarkt, en ook Mechels burgemeester Bart Somers (Open Vld) is een voorstander, meldt Kherbache. Met praktijktesten kan deze kwestie in kaart gebracht worden, meent ze, en kan de welles-nietesdiscussie overstegen worden.

Groen: “Respect moet soms worden afgedwongen”

Ook Groen stelt dat Antwerpen zo snel mogelijk praktijktesten moet invoeren. “Voor ons is het kristalhelder: in het volgende bestuursakkoord moet de invoering van praktijktesten op de arbeids- en woonmarkt worden opgenomen”, zegt Antwerps lijsttrekker Wouter Van Besien.

De makelaars die niet discrimineren, ziet Groen naar eigen zeggen als partners. De partij roept het Beroepsinstituut van Vastgoedmakelaars (BIV) dan ook op om meldingen van discriminatie beter op te volgen en werk te maken van systematische praktijktesten op Vlaams niveau. Op stedelijk niveau belooft Groen alvast praktijktesten als het zelf in het stadsbestuur geraakt na de komende gemeenteraadsverkiezingen.

“Groen staat daar garant voor”, zegt Van Besien. “Discriminatie op basis van afkomst, geslacht, leeftijd of handicap hoort niet thuis in Antwerpen. We moeten inzetten op gedragsverandering, maar hardleerse makelaars of verhuurders moeten worden aangepakt. Respect moet soms worden afgedwongen.”

Kris Peeters (CD&V): “Praktijktesten op arbeids- en woonmarkt”

“Discriminatie tolereren we niet op het werk, in het onderwijs, op de woonmarkt, nergens.” Dat zegt CD&V-vicepremier en Antwerps lijsttrekker Kris Peeters in een reactie op het onderzoek.

“We gaan in Antwerpen voor stedelijke informatiecampagnes en een centraal meldpunt om discriminatie en racisme te melden. Er komen praktijktesten op de arbeids- en woonmarkt”, zo kondigt hij nog aan.