© BELGAIMAGE
Waarom kinderen hun stiefmoeder niet als mama zien, maar hun stiefvader wel als papa
In de vele samengestelde gezinnen ziet bijna de helft van de kinderen hun stiefvader als een echte vaderfiguur. Een stiefmoeder wordt maar door 17 procent van de kinderen als een mama gezien. Deze opmerkelijke resultaten blijken uit een onderzoek van de Universiteit van Amsterdam. Ook in ons land zijn de relaties met stiefmoeders of plusmama’s veelal wrang en moeilijk. “Doordat ze zo hard hun best doen in de zorg voor de kinderen. Dat verwachten kinderen niet en dat is ook tegen de natuur. Opvoeden is een taak voor de biologische ouders”, zegt plusoudercoach Anja Pairoux.
Toch is het opvallend dat mannen veel minder kampen met zo’n stroeve koele relatie met de stiefkinderen. Het Nederlandse onderzoek wijst uit dat van de kinderen die tijdens hun jeugd bij de moeder woonden zo’n 44 procent hun stiefvader als een vaderfiguur ziet. De Universiteit van Amsterdam heeft 6.500 mensen tussen 27 en 47 jaar oud bevraagd over hun relatie met hun gescheiden ouders en stiefouders. Daarbij is het opmerkelijk dat maar 17 procent in hun stiefmoeder een warme moederfiguur vindt.
Plusoudercoach Anja Pairoux begeleidt samengestelde gezinnen. Voor de bemiddelaar zijn de Nederlandse cijfers niet zo verrassend. “Stiefmoeders nemen snel de zorgende rol op zich omdat ze denken dat dit wordt verwacht en omdat ze als buitenstaander snel bij het gezin willen horen. De biologische moeder heeft angst dat de kinderen die andere vrouw leuker gaan vinden, en laat dat onbewust ook aan de kinderen voelen. De biologische vader gaat wat meer in de schaduw staan om spanningen voor het kind te sparen. Hij ziet geen problemen doordat hij niet voelt dat de stiefmoeder die biologische verwantschap met de kinderen niet voelt.”
© WAS
Maar waarom blijft die stiefvader dan wel geliefd? “Omdat in die gezinnen de biologische moeder voor de opvoeding zorgt waardoor de stiefvader wat meer op de achtergrond blijft. Wanneer ook hij een echte vaderrol opneemt, krijg je dezelfde situatie. In mijn praktijk heb ik zo’n voorbeeld gehad. Een vrouw wiens stiefvader in huis ‘alles’ voor haar deed omdat haar mama labieler was, reageerde heel venijnig tegen haar stiefvader. Ze wilde zich afzetten tegen hem omdat ze haar biologische moeder wilde voor die taak. Kinderen willen hun biologische ouder, dat is de natuur en dat hoeven stiefouders niet persoonlijk te nemen.”
Meerwaarde
Toch worstelen nog heel wat stiefouders met de drang om voor de stiefkinderen te zorgen zoals ze dat voor eigen kinderen doen. Ook de omgeving verwacht dat ze de getroffen kinderen – slachtoffers van een echtscheiding – zo goed mogelijk opvangen. Vooral stiefmoeders raken overbelast omdat ze honderd en één dingen doen voor de stiefkinderen, de was en de plas, omdat het wordt verwacht en om erbij te horen maar niet uit onvoorwaardelijke liefde.
Anja Pairoux herkent zich in deze situatie. Zelf is ze ook plusmama. “In een discussie met mijn man heb ik het ooit zelf aan mijn stiefzoontje van vier gevraagd. Die was heel duidelijk: ‘mama moet voor mij zorgen, zij moet mij troosten…’ en toen ik hem vroeg wat mijn rol dan was: ‘met mij spelen!’. Kinderen verwachten niet meer. Het zijn de volwassenen die het moeilijk maken.”
Wanneer coach Anja de plusmama’s verlost van hun juk als vervangmama valt er een last van hun schouders en halen ze opgelucht adem. Er is maar één belangrijke tip voor stiefouders: “Aanvaard dat je nooit een klassiek gezin kan nabootsen. Creëer een fijne band met stiefkinderen en zorg dat je een meerwaarde bent. Je bent er niet voor de was en de plas. De opvoedende taak ligt bij de ouders.”
