Van stroomboten huren tot paella koken: vier creatieve oplossingen tegen black-outs
Sinds 2012, toen twee kerncentrales plots dicht moesten omwille van scheurtjes, zijn stroomtekorten niet alleen meer een probleem van 'bananenrepublieken'. Ook ons land krijgt ermee te maken. Bij gebrek aan een structureel antwoord zijn door de jaren verschillende creatieve oplossingen aangedragen. Zit hier een bruikbaar idee tussen? Want nu het erom spant, kunnen alle beetjes helpen.
Noodgeneratoren opstarten
Wie? Voormalig minister van Consumentenzaken Johan Vande Lanotte (sp.a) in 2012
Wat? Om de moeilijkste momenten door te komen, kan de overheid alle noodgeneratoren in het land 'activeren'. Sommige bedrijven hebben een noodgenerator, op diesel of stookolie, om ervoor te zorgen dat de stroom niet uitvalt na een technisch defect. Dat is bijvoorbeeld het geval voor alle ziekenhuizen. Deze generatoren kunnen aangesloten worden op het stroomnet, om mee te draaien indien nodig.
Haalbaar? Klein. De meeste noodgeneratoren die er nu staan zijn niet uitgerust met een systeem om parallel aan het stroomnet te werken. Ziekenhuizen vrezen zo voor de veiligheid van hun patiënten. Wat als er iets misgaat terwijl hun noodgenerator meedraait om stroomtekorten te voorkomen? Bovendien blijkt de levensduur van deze machines beperkt, net omdat ze gemaakt zijn om tijdelijk te werken.
Stroomboten huren
Wie? Hoogspanningsnetbeheerder Elia in 2014
Wat? Een stroomboot is een boot waarop een kleine energiecentrale is gemonteerd. Ze hebben een vermogen tussen 50 en 500 megawatt, wat overeenkomt met het vermogen van een gascentrale. Stroomboten gaan al een poos mee. De Amerikanen gebruikten ze tijdens de Tweede Wereldoorlog om verwoeste gebieden opnieuw van stroom te voorzien. Vandaag is een Turkse rederij gespecialiseerd in de bouw ervan.
Haalbaar? Elia onderzocht de huur van een stroomboot in 2014, maar besloot uiteindelijk om het niet te doen: een kosten-batenanalyse draaide negatief uit. Sowieso is dit geen oplossing op korte termijn: de boot huren en vergunnen vergt enkele maanden, en om hem aan te sluiten op het stroomnet is er ook een speciaal 'stopcontact' nodig in een Belgische haven. Dat moet dan nog gebouwd worden.
Om een stroomboot aan te sluiten op het stroomnet is er ook een speciaal 'stopcontact' nodig in een Belgische haven. Dat moet dan nog gebouwd worden
Eenpansgerechten koken
Wie? Federaal energieminister Marie-Christine Marghem (MR) in 2014
Wat? Een stroomtekort ontstaat als de vraag naar elektriciteit groter is dan het aanbod. Je kunt dit verhelpen door meer te produceren. Of door de vraag te drukken. In 2014 lanceerde Marghem daarom de campagne 'OFF ON' waarin gezinnen en bedrijven werden aangemoedigd om tijdens precaire momenten op hun verbruik te letten. Door de stofzuiger op stal te laten, de strijk te laten liggen of – jawel – maar op een enkel vuur te koken en een eenpansgerecht zoals een paella of risotto te bereiden. Bedrijven werd gevraagd om (kerst)verlichting uit te schakelen en de lift niet te gebruiken.
Haalbaar? De tips van Marghem werden indertijd schamper onthaald. Uit eerder onderzoek blijkt dat maar 10 tot 15 procent van de gezinnen luistert naar zo'n oproep. De impact van een sensibiliseringscampagne lijkt dan ook klein. Tegelijk: als 15 procent van de gezinnen zijn verbruik verlaagt, levert dit al een gratis besparing tot 500 megawatt op – het vermogen van een grote stroomboot of een gascentrale.
Als 15 procent van de gezinnen zijn verbruik verlaagt, levert dit al een gratis besparing tot 500 megawatt op - het vermogen van een grote stroomboot of een gascentrale
Gascentrale annexeren
Wie? Elia en voormalig minister Johan Vande Lanotte in 2013
Wat? Op termijn moeten onze kerncentrales vervangen worden door nieuwe gascentrales. Maar de bouw daarvan is duur en tijdrovend. Daarom dook in 2013 het idee op om de Nederlandse gascentrale van Maasbracht te 'annexeren'. In Nederland is er een stroomoverschot waardoor de centrale, die net over de grens staat, niet draait. Met behulp van een hoogspanningslijn kan ze aangesloten worden op ons stroomnet.
Haalbaar? In principe lijkt dit een snelle, goedkope en haalbare oplossing. Maar uitbater RWE is enkel geïnteresseerd in een verhuis als het bedrijf daarvoor subsidies krijgt. Minister Marghem lijkt hier tot nog toe niet in mee te willen gaan. En zelfs al geeft zij vandaag nog groen licht, dan nog duurt het jaren voordat de nieuwe hoogspanningskabel er ligt.