Direct naar artikelinhoud

Vloot van Volvo Ocean Race zit midden op de Stille Oceaan. Dankzij drones deinen we mee

De Volvo Ocean Race is zondag begonnen aan het langste en zwaarste deel: van Nieuw-Zeeland naar Brazilië. Vijf etappes gezeild, vijf te gaan. Een tussenbalans in vijf punten.

De AkzoNobel op volle snelheid. Van alle boten zijn in deze editie van de Volvo Ocean Race zulke beelden te zien dankzij de inzet van drones, die zelf een maximumsnelheid halen van 72 kilometer per uur.Beeld Sam Greenfield/Volvo Ocean Race

1. De beelden zijn mooier dan ooit

In de laatste vier edities van de Volvo Ocean Race vaart bij elk team steeds een 'onboard reporter' (OBR) mee, die foto's en video's maakt ten behoeve van de fans aan wal. Tijdens de vorige race (2014-2015) maakte Sam Greenfield voor het eerst opnames vanuit de lucht met een drone die hij vanaf de boot bestuurde. Nu zetten alle zeven OBR's voortdurend de minihelikopter in.

Dat heeft sinds de start op 22 oktober een stortvloed aan fraaie droneshots opgeleverd. Naarmate de race vorderde, richtten de cameramannen hun drone (DJI Phantom 4 Pro) ook steeds meer op zaken buiten de boot. Zo werden vanuit de lucht Blue Planet-achtige opnames van een bunkerende walvis gemaakt en werd met een drone een kijkje genomen bij een 'spookboot': een jacht dat vier maanden eerder door de bemanning was verlaten, maar dat nog steeds bleek rond te drijven.

De drone kan maximaal 72 kilometer per uur vliegen, bijna twee keer de snelheid die de boten met een beetje bries halen. De landing is telkens een huzarenstukje: het toestelletje moet met behulp van de vier propellers naar een bemanningslid achterop de boot worden gemanoeuvreerd. Die plukt het uit de lucht met een dikke handschoen. De drones zijn niet in te zetten bij windkracht zeven en meer, omdat ze dan te veel last krijgen van opspattend water. Voor spectaculaire stormbeelden vanuit de lucht zijn nog steeds helikopters nodig.

De AkzoNobel ligt tijdens etappe 4 te dobberen bij gebrek aan wind.Beeld Sam Greenfield/Volvo Ocean Race

2. De race begint nu pas echt

De teams Dongfeng en Mapfre waren vorig jaar als eerste begonnen met de training en hebben ook tegen elkaar geoefend, iets wat vrij ongewoon is. Zij hadden in het begin van de race een snelheidsvoordeel ten opzichte van de anderen, die weliswaar over identieke boten beschikken maar minder geld hebben. Daardoor konden zij pas maanden later beginnen aan hun training.

Nu er zo'n 80 dagen is gevaren, is het voordeel van een lange voorbereiding weg. Dat is goed te zien aan de progressie van bijvoorbeeld Turn the Tide on Plastic (TTOP), de enige boot met vijf mannen en vijf vrouwen aan boord (de rest vaart met zeven mannen en twee vrouwen). TTOP heeft een klein budget, is onervaren en verloor na elke etappestart al snel terrein op de rest van de vloot. Maar tijdens de etappe van Hongkong naar Nieuw-Zeeland had het team van schipper Dee Caffari voor het eerst een flinke voorsprong op de favorieten voor de eindoverwinning, Mapfre en Dongfeng, al haalden die in de laatste mijlen TTOP nog in. Veelzeggend is ook het verschil op de finishlijn in Nieuw-Zeeland tussen de eerste twee boten: dat bedroeg na 20 dagen racen in die etappe 134 seconden.

De 'onboard reporter' bedient de drone op afstand.Beeld Jeremie Lecaudey/Volvo Ocean Race

3. De Nederlandse inbreng valt tegen

Wat zou dat een feest worden: als een van de twee Nederlandse boten in juni de eindoverwinning zou pakken in Scheveningen, de laatste haven. Maar daar ziet het niet naar uit. Team AkzoNobel en Team Brunel staan in het tussenklassement vierde respectievelijk zesde (van de zeven deelnemers). Hun achterstand op het Spaanse Mapfre lijkt onoverbrugbaar, al zijn er in de tweede helft van de race meer punten te verdienen doordat er niet één oceaanoversteek is die dubbel telt, maar twee.

Bij AkzoNobel ging veel mis. Er was ruzie met de sponsor vlak voor de start. In de derde etappe, de eerste die dubbel telde, finishte de bemanning als laatste dankzij een klapgijp die schade had veroorzaakt. Het team van debuterend schipper Simeon Tienpont (36) heeft evenwel de weg omhoog gevonden. AkzoNobel won de etappe naar Nieuw-Zeeland.

Brunel haalde het podium nog niet. Schipper Bouwe Bekking (54) heeft de race al zeven keer gevaren en strikte de supertalenten Peter Burling en Kyle Langford. Toch wil het maar niet lukken. Het lage budget lijkt het team parten te spelen.

Als de Nederlandse boten niet bij de eerste drie eindigen, kan mogelijk toch de nationale driekleur worden ontvouwd. Carolijn Brouwer is een vaste waarde aan boord van Dongfeng, die op plek twee staat, en Annemieke Bes vaart al de hele race mee op Sun Hung Kai/Scallywag, die derde is.

Bemanningslid Sophie Ciszek voert een reparatie uit aan een lijn bij de Mapfre.Beeld Ugo Fonolla/Volvo Ocean Race

4. Een sterke Vrouwenboot komt in zicht

Veel kritiek was er op de nieuwe regel die het aantrekkelijk maakt om vrouwen in de bemanning op te nemen. Die discussie is inmiddels gedoofd; de 17 vrouwen in de race doen het goed. Ze leren naar eigen zeggen veel van de mannen, die meer ervaring hebben. Dat belooft wat als deze vrouwen zich in de volgende editie van de Volvo Ocean Race verenigen in één team.

Er was wel een pijnlijk moment. Annemieke Bes maakte midden op de Zuid-Atlantische Oceaan een #MeToo-moment mee, toen navigator Steve Hayles haar tijdens een grappig bedoeld filmpje vroeg hoe de uitslag op het scrotum van schipper David Witt moest worden behandeld. Dit leidde tot een storm van protest op de sociale media, waarna de video door de raceorganisatie werd verwijderd. Hayles verdween na de etappe van het toneel. Er werd verzocht om een straf voor Sun Hung Kai/Scallywag, maar de racejury besliste anders. Bes zei later dat ze zich niet veel van de opmerking had aangetrokken.

De wraak van het feminiene smaldeel was zoet: naderhand nam Witt een tweede vrouw aan boord, navigator Libby Greenhalgh, en sindsdien is het team niet meer als vijfde of zesde geeindigd, maar als eerste en tweede.

Schipper Bouwe Bekking van Brunel staat op de rand van het achterdek klaar om de drone te vangen.Beeld Yann Riou/Volvo Ocean Race

5. De race blijft gevaarlijk

Er zijn al heel wat ongelukken gebeurd in de twaalf eerdere edities van de Volvo Ocean Race en ook nu is het weer raak. Een aantal opvarenden liep verwondingen op. Zo werd Annie Lush op de Brunel door een golf tegen de achterreling gesmakt, waarbij ze een rugblessure opliep en dagen haar kooi moest houden. Ze doet al drie etappes niet mee.

Bij Scallywag ging een bemanningslid op volle zee overboord. Hij was niet aangelijnd en droeg geen reddingsvest. Gelukkig gebeurde het bij daglicht en in rustig weer. Na enkele benauwde minuten werd hij gevonden.

Het zwaarste ongeluk was de aanvaring van Vestas 11th Hour Racing met een Chinese vissersboot, in een donkere nacht kort voor de finish in Hongkong. Daarbij kwam een visser om het leven. Vestas hield aan de aanvaring een groot gat in de boeg over, maar bereikte zelf nog wel de haven.

Vanwege het onderzoek van de autoriteiten naar de botsing zijn tot nu toe weinig details van het voorval bekendgemaakt. Het lijkt erop dat Vestas bezig was een vissersboot te ontwijken, toen het met grote snelheid tegen een andere vissersboot aanzeilde. De eerste had verlichting en AIS (Automatic Identification System), de tweede vermoedelijk niet. Vestas doet in de etappe rond Kaap Hoorn weer mee. De boot kreeg een nieuwe boeg.