Rekenhof haalt arbeidsdeal onderuit

De arbeidsdeal, die vanochtend nog werd besproken door de topministers, zou volgens de begrotingsopmaak 500 miljoen euro moeten opleveren. Maar die doelstelling kan het Rekenhof niet onderschrijven. De instelling heeft net een lijvig rapport klaar waar de begroting voor 2019 uitvoerig wordt doorgelicht.

De arbeidsdeal was het koninginnenstuk van het grote zomerakkoord dat de regering in juli afsloot. Onder meer door in te zetten op meer opleiding wil de regering-Michel meer mensen aan de slag brengen. Meer jobs, betekent meer belastinginkomsten en minder uitgaven aan werkloosheidsuitkeringen. Maar de regering overschat de mogelijke effecten op de begroting, oordeelt het Rekenhof. 

De regering gaat er bijvoorbeeld vanuit dat wie start in een van de nieuwe jobs een bruto maandloon van 3.300 euro bruto krijgt. Te optimistisch, stelt het rapport. “De regering gaf in haar voorstelling van de jobdeal op 24 juli 2018 immers aan dat 50 procent van de 134.570 vacante betrekkingen geen ervaring vereisen en meer dan 60 procent geen diploma”, zo staat er te lezen.

Daarnaast stipt het rapport aan dat het weinig waarschijnlijk is dat alle maatregelen al vanaf begin 2019 van start kunnen gaan. En eens ze van kracht zijn, zal het zijn tijd nodig hebben vooraleer ze effect hebben. Zeker omdat veel maatregelen betrekking hebben op extra opleiding zal het even duren voor die mensen aan de slag zijn. Met andere woorden: de vooropgestelde 12.500 nieuwe jobs zullen er niet vanaf dag 1 zijn, laat staan ingevuld worden. Maar daar houdt de regering geen rekening mee in haar telwerk. 

Persbericht te vroeg verstuurd

De arbeidsdeal moest normaal gezien deze ochtend worden goedgekeurd door de topministers. Een persbericht van het kabinet van minister van Werk Kris Peeters (CD&V) was deze middag al uitgestuurd, maar moest 20 minuten later worden ingetrokken. 

Op het laatste moment kwam er nog een kink in de kabel. Omdat er nog onduidelijkheid was over bepaalde fiscale opbrengsten, werd de beslissing met een week uitgesteld. Het rapport van het Rekenhof werd aan de regeringstafel niet aangehaald als argument voor het uitstel. De snellere daling van de werkloosheidsuitkering, het meest heikele punt uit de arbeidsdeal, zat nog niet in het pakket maatregelen dat moest worden goedgekeurd. Daarvoor zal Peeters voor eind deze maand met een voorstel komen.

De minister blijft er kalm onder. “We moeten inderdaad vaart maken met onze maatregelen”, zegt hij. “Maar alles ligt klaar en kan zo ingevoerd worden.” Peeters wijst ook naar de jobprognoses voor 2018. "We gingen uit van 46.000 nieuwe jobs, we zitten al over de 60.000. We zullen zien wat 2019 oplevert.”