"Flexibiliteit op het werk verhoogt risico op gezondheidsproblemen"
Nieuw doctoraatsonderzoek aan de VUB werpt meer licht op de verhouding tussen jobs en gezondheid. Uit het onderzoek blijkt dat, hoe meer een job flexibel wordt, hoe groter het risico op gezondheidsproblemen. "De jobs met het kleinste risico - dat is bijna evident - vind je in de categorie 'standaard tewerkstelling', waarbij een vast contract en fatsoenlijke verloning gecombineerd worden met min of meer vaste werktijden en goede arbeidsrelaties", zegt VUB-onderzoekster Karen Van Aerden.
Van Aerden onderzocht jobs in 27 landen van de Europese Unie. Onder andere werden de werktijden, het loon en het contracttype onder de loep genomen. Het onderzoek leidde tot de omschrijving van vijf jobtypes die in elk van de Europese landen voorkomen: van de standaardjob met gunstige voorwaarden tot de "precaire" jobs die onder andere gekenmerkt worden door erg intens werk en flexibele werktijden.
Meer flexibiliteit, meer gezondheidsrisico's
In haar onderzoek kon Van Aerden een rechtstreeks verband vaststellen tussen de flexibiliteit die in een job wordt gevraagd en verhoogde gezondheids- en welzijnsrisico's. "Die risico's staan los van de jobinhoud en van de mogelijke gevaren die eigen zijn aan het werk", zegt Van Aerden. "De meeste gezondheidsrisico's vind je logischerwijs in de precaire jobtypes, vooral wanneer ook sprake is van intensief werk. Maar flexibiliteit is ook erg belangrijk, in die zin dat, hoe meer flexibiliteit van een werknemer gevraagd wordt, hoe slechter zijn gezondheid en zijn welbevinden worden. "
De zogenoemde "portfolio-tewerkstelling", gekenmerkt door een kwalitatieve tewerkstelling, maar een grote kans op ongunstige werktijden, zou ook gepaard gaan met gezondheidsrisico's. "Bij een bevraging van mensen met dat soort jobs blijkt een groot aantal aan te geven dat ze hun job niet tot hun 60ste vol zullen houden. Ze lopen een verhoogd risico dat ze problemen krijgen met hun mentale en algemene gezondheid," aldus Van Aerden.
Meer parttime jobs
Op Europees vlak zijn het vooral de Zuid- en Oost-Europese landen die te maken hebben met jobs van bedenkelijke kwaliteit. In West- en Noord-Europa rukken de precaire parttime jobs op, die vaak door vrouwen worden ingevuld.
In eigen land is de situatie vooralsnog redelijk gunstig. "Het grootste deel van de jobs in België zijn nog standaardtewerkstelling, soms in een afgeslankte vorm met minder goede arbeidsvoorwaarden", zegt Van Aerden. "Maar de beleidsmaatregelen met betrekking tot de flexibiliteit, die recent zijn goedgekeurd, baren ons toch zorgen. Daarbuiten zien we ook een stijgend aantal parttime jobs met kleine werkzekerheid en een laag loon. Net als in de buurlanden worden die vooral door vrouwen ingevuld."
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
